Deniz taşımacılığında karbon ayak izini en aza indirmek ve yenilenebilir enerjide yeni bir sayfa açmak üzere çalışmalar tüm hızıyla sürüyor. Bu kapsamda, Birleşik Krallık merkezli Bibby Marine’in İspanyol Armon tersanesiyle imzaladığı sözleşme, sektörün dikkatini üzerine çekmiş durumda. Şirket, dünyanın ilk tamamen elektrikli Commissioning Service Operation Vessel (CSOV) gemisini 2027’de hizmete almayı planlıyor. Açık deniz rüzgâr çiftliklerine yönelik hizmet gemilerinde çığır açmaya aday olan bu proje, hem geminin teknik detayları hem de çevresel katkılarıyla öne çıkıyor.
Açık Deniz Rüzgâr Çiftliklerinde Yeni Dönem
Açık deniz rüzgâr çiftliklerinde bakım ve onarım çalışmaları yapmak üzere tasarlanan CSOV tipi gemiler, bazen 30 güne kadar denizde kalabiliyor. Bu süre boyunca rüzgâr türbinlerinin her türlü teknik ihtiyacını karşılayan gemiler, genellikle enerji tüketimi yüksek operasyonlar yürütüyor. Bibby Marine’in geliştirmeye başladığı eCSOV (tamamen elektrikli CSOV) ise, 25 MWh kapasiteli Corvus Energy Blue Whale Batarya Enerji Depolama Sistemiyle donatılacak. Lityum Demir Fosfat (LFP) teknolojisine sahip bu batarya paketi, şu ana kadar denizcilik sektöründe kullanılacak en büyük LFP depolama sistemi olma niteliğini taşıyor.
25 MWh Batarya, Sıfıra Yakın Emisyon
Gemi, seyrini ve operasyonlarını neredeyse tamamen elektrik gücüne dayandırmayı hedefliyor. Bibby Marine yetkilileri, “Gemi, sahadan limana kadar tüm rotasında elektrik modunda seyredebilir. Operasyon sırasında da sıfıra yakın emisyon üretecek” diyerek bu geminin, açık deniz rüzgâr sektöründe çevre dostu bir dönüm noktası olacağını söylüyor. 25 MWh’lik batarya, gemiye bir günlük tam operasyonu rahatlıkla çıkaracak kapasite sunuyor. Yüksek batarya gücünün avantajlarından biri de dinamik konumlandırma (DP) esnasında dahi pillerin kullanılabilecek olması. Böylece gemi, yerinde sabit kalmak için ihtiyacı olan enerjiyi de fosil yakıtlar yerine elektrikten temin edecek.
Metanol Motoru ve DC Şebeke Desteği
Her ne kadar gemi “tamamen elektrikli” olarak tanımlansa da, uzun süreli operasyonlarda gereksinimleri karşılayabilmek için çift yakıtlı (dual-fuel) metanol motorları da geminin güvenlik ağı olarak tasarlanmış durumda. Metanol, geleneksel deniz dizeline kıyasla düşük emisyon profili sunuyor ve giderek daha fazla armatörün tercih ettiği bir seçenek olarak dikkat çekiyor. Gemide, enerji kullanımını optimize eden bir DC şebeke güç dağıtım sistemi de bulunacak. Bu sistem, geminin farklı bölümleri arasında enerji akışının daha verimli şekilde yönetilmesine katkı sağlıyor.
Yapay Zeka ve Dijitalleşme
Proje kapsamında, eCSOV’nin operasyonel verimliliğini artırmak için yapay zekâ temelli birçok yeni teknoloji devreye alınacak. Yapay zekâ desteği, motorların çalışma profillerini sürekli olarak inceleyerek en tasarruflu kullanım senaryolarını önerecek. Ayrıca, gemideki bakım ve onarım süreçleri için gerçek zamanlı veri analizi sağlayan yazılımlarla donatılacağı belirtiliyor. Bu yaklaşım, denizde uzun süre görev yapabilen servis operasyon gemileri (SOV) arasında eCSOV’yi bir adım öteye taşıyacak.
Dinamik Konumlandırma Sırasında Şarj
CSOV gemilerinin en önemli özelliklerinden biri, operasyon sırasında dalga, rüzgâr ve akıntı gibi çevresel etkenlere rağmen sabit kalabilmeleri. Bu işlev genellikle geminin fazla yakıt tüketmesine yol açıyor. eCSOV ise yüksek kapasiteli bataryası sayesinde, dinamik konumlandırma modundayken bile pillerini şarj edebilecek. Gemideki otomasyon sistemleri, deniz ve hava koşullarını değerlendirerek enerji tüketimini minimize edecek şekilde motor ve batarya gücü arasında geçiş yapacak. Hem operasyonun verimliliği artacak hem de zararlı gaz salınımları büyük ölçüde düşecek.
2027’de Denize İniş
Proje takvimi de netleşmiş durumda. İnşası için Bibby Marine’in İspanyol tersanesi Armon’la el sıkıştığı eCSOV’nin 2027’de denize indirilerek aktif göreve başlaması hedefleniyor. Gemi tamamlandığında, mevcut CSOV’lere oranla daha düşük ses, titreşim ve hava kirliliği yaratacak. Bu da hem mürettebat konforunu hem de operasyon yapılan deniz alanındaki ekosistem sağlığını olumlu yönde etkileyecek.
Küresel Denizcilikte Öncü Rol
Elektrikli gemiler, son yıllarda artan çevre bilinciyle birlikte gündemde olsa da, özellikle büyük ölçekli servis gemilerinde bu çapta bir batarya çözümü hâlâ yeni sayılıyor. Bibby Marine’nin girişimi, “karbonsuzlaştırma” hedefine ulaşmak isteyen denizcilik şirketleri için önemli bir örnek oluşturacak. Aynı zamanda açık deniz rüzgâr endüstrisi gibi yeşil enerjinin hızla yaygınlaştığı bir sektörde, elektrikli CSOV’lerin yaygınlaşması bekleniyor. Uzmanlar, eCSOV projesinin başarısının ardından, farklı segmentlerde de benzer elektrikli veya hibrit gemi modellerinin artacağını öngörüyor.
Gemi İnşa Sektöründe Dönüşüm
Proje yalnızca deniz taşımacılığının geleceği için değil, gemi inşa sektörünün dönüşümü açısından da büyük önem taşıyor. Armon tersanesinin böyle bir projeye imza atması, İspanyol gemi inşa endüstrisinin yeni nesil teknolojilere uyum sağlama potansiyelini gözler önüne seriyor. Aynı zamanda uluslararası iş birliklerinin, hem çevresel hem de ekonomik boyutlarıyla hızla büyüyen bir pazarda ne denli kritik olduğunu ortaya koyuyor.
Bibby Marine’in eCSOV projesi, denizcilik sektöründe yeşil dönüşümün sadece bir trendden ibaret olmadığını, somut ve büyük adımlarla gerçeğe dönüştüğünü gösteren canlı bir örnek. Enerjinin yeni yol haritalarından biri olan açık deniz rüzgâr çiftliklerinin, sıfıra yakın emisyonla faaliyet gösteren bu tür gemilere duyduğu ihtiyaç her geçen gün artıyor. 2027’de suya inecek eCSOV, bu ihtiyaca yüksek kapasiteli batarya sistemi, metanol yedeklemesi ve akıllı teknolojileriyle yanıt vererek sektörde yeni bir dönem başlatacak.
Yorumlar
Kalan Karakter: