İSTANBUL, 8 Ekim (Xinhua) -- Çok taraflı bir denetim ekibini taşıyan küçük bir tekne, Cumartesi günü Marmara Denizi'ndeki İstanbul limanına demirleyen Ukrayna'dan gelen tahıl yüklü Moonlight gemisine yanaştı.
Baretler, can yelekleri ve diğer güvenlik ekipmanlarını takan sekiz üyeli Ortak Koordinasyon Merkezi (JCC) ekibi, kargo gemisini yakından incelemek için bir pilot merdiven aracılığıyla Moonlight'a dikkatlice bindi.
Panama bandıralı gemi, 6 bin ton soya fasulyesi taşıyarak 25 Eylül'de Ukrayna'nın Karadeniz kıyısındaki Odessa limanından ayrıldı.
KİK'ten yeşil ışık yakıldığında, Türk demirleme yerinden ayrılacak ve rotasına Gürcistan'daki varış limanına devam edecekti.
Temmuz ayı sonlarında, Birleşmiş Milletler (BM) ve Türkiye, üç Ukrayna limanından yapılan ticari gıda ihracatı hacminin Karadeniz'deki güvenli bir deniz insani yardım koridorundan geçmesine izin vermek için Karadeniz Tahıl Girişimi'ne aracılık etti.
Girişim kapsamında, İstanbul'da BM, Rusya, Ukrayna ve Türkiye'den temsilcilerle birlikte Ukrayna limanlarından gelen ve Ukrayna limanlarına giden kargo gemilerinin güvenlik denetimlerini yapmak üzere KİK kuruldu.
Moonlight ekibinin BM üyesi Christian Santos, Xinhua'ya verdiği demeçte, "Balast tanklarını, boşlukları, zincir soyunma makine odasını, köprüyü, seyir bölgelerini incelememiz gerekiyor ve bu çok zaman alıyor" dedi.
Santos, "Bunun (teftişin) bir diğer kısmı, mürettebat listesi, kargo manifestosu ve yakıt tüketim seviyeleri ile ilgili tüm belgelerin de düzenli olmasını sağlamaktır."
Merkezden yapılan açıklamada, KİK'in kuruluşundan bu yana Cuma gününe kadar 306 giriş ve 285 çıkış olmak üzere 591 gemiyi denetlediği ve Ukrayna limanlarından 6,4 milyon mt tahıl ve gıda maddesinin ihracatına izin verdiği belirtildi.
Türk Savunma Bakanlığı'na göre, her biri günde yaklaşık dört gemiyi inceleyen dört ila beş denetim ekibi genellikle sahada bulunuyor.
Santos, bir ekibin tek bir gemiyi incelemeyi bitirmesinin iki ila dört saat sürdüğünü belirterek, ekibin anlaşma uyarınca tüm güvenlik gereksinimlerinin karşılandığından emin olması gerektiğini kaydetti.
"Bu, kaptanların ve mürettebatın hazır olma durumuna ve ayrıca gemilerin farklı konfigürasyonlarına bağlıdır" diye ekledi.
Santos, "Bu geminin (Moonlight) uzunluğu yaklaşık 100 metredir" dedi. "Daha büyük dökme yük gemilerine baktığınızda, 50.000 metrik tona kadar yük taşıyabilirler ve uzunlukları 265 ila 300 metre arasındadır ve açıkçası kargo ambarları çok daha büyüktür."
Türk gazeteci ve jeostratejist Barış Doster'e göre, KİK uyum içinde çalışıyor ve "işleri hızlandırmak" için mükemmel bir iş çıkarıyor.
Xinhua'ya verdiği bir röportajda Doster, "Birleşmiş Milletler'in kolaylaştırıcı koordinasyonu altında kurulan merkez bu konuda işlevsel ve etkili görünüyor... Sorunları bir dereceye kadar iyileştiriyor mu? Evet, sağlıyor" dedi.
Doster'e göre, devam eden Rusya-Ukrayna ihtilafına rağmen, iki ülke arasında gıda tedariki gibi insani meselelerin çözümünde hala bir fikir birliği ortaya çıktı.
Santos ayrıca ekiplerin Ukrayna'dan dünyanın diğer bölgelerine tahıl ihracatını kolaylaştırmaya yönelik ortak çabalarını da selamladı.
Moonlight'ta teftişe devam etmeden kısa bir süre önce, "Tüm güvenlik gereksinimleri karşılandıktan sonra gemilerin tahılları, gıda maddelerini ve diğer emtiaları limanlardan geçirip taşıyabilmesini sağlamak için birlikte çalışıyoruz" dedi.
"Farklı takımların tüm katılımcılarının başarılması gereken bir görev olduğunu anladığını düşünüyorum" dedi.
Yazan Zeynep Cermen/Xinhua
