Armatörlerin geri ödemeleri başlıyor
Türk deniz ticaret filosu hem ikinci el hem de yeni inşa gemilerle büyümeye devam ediyor. Ocak 2009 itibariyle 8,5 milyon dwt’i yabancı bayrak olmak üzere toplam kapasitesi 16,5 milyon dwt’e ulaşan filoya, yıl içinde çok büyük kapasite girişi oldu. Ancak veriler filonun gerçek büyümeyi bu yıl yapacağını gösteriyor.
Küresel krize Uzakdoğu tersanelerinde büyük sipariş defteriyle yakalanan Türk armatörler araya elçiler, bakanlar koysa da çok fazla bir sonuç elde edemedi. Siparişlerden vazgeçmek de kolay değildi. Bu hem itibar kaybı hem de % 10 teminatın yanması demekti. Sadece Geden Lines birkaç siparişini sildirmeyi başarırken bazı armatörler de siparişlerini bir müddet ertelemekle yetindi.
2011 sonrasında teslim alınacak gemiler firmaları çok korkutmasa da siparişlerin büyük kısmının 2010’da filoya katılacak olması armatörleri ürkütüyor, umutlar bu seneye ertelenmiş olsa da. 2010’un dünya armatörleri kadar Türk armatörler için de kırılma yılı olacağını söylemek mümkün. Çünkü kriz öncesi verilen ve geçen yıl teslim edilmeye başlanan siparişlerin büyük kısmı bu yıl filoya girecek. Türk tersanelerinde inşası devam eden gemileri de hesaba kattığımızda Türk deniz ticaret filosu tarihinde görmediği bir yıl yaşayacak. Uzakdoğu tersanelerinden bu yıl filoya katılacak gemilerin tonajı 4 milyon dwt’i aşıyor. Bunun bir diğer anlamı armatörlerin kredi ödemeleri bu yıl başlıyor.
Seri teslimatlar olacak
Halen Uzakdoğu tersanelerinde 30 civarında sipariş olduğu tahmin edilen Geden Lines sadece geçen yıl 11 gemi teslim aldı ve bu yıl bir o kadar daha teslim alması bekleniyor. Yoğun siparişleri bulunan bir diğer denizcilik firması ise Ya-Sa Holding. Geçen yıl beş tankerini teslim alan şirket, bu yıl da ikisi tanker üç yeni siparişini filoya katmaya hazırlanıyor.
Tanker armatörlük şirketi Dünya Denizcilik ise inşası devam eden sekiz tankerin 7’sini bu yıl filoya katacak. Filoya girecek gemilerden üçünün tonajı 113.000, ikisinin tonajı ise 52.000 dwt. Uzakdoğu tersanelerinde yüksek sipariş defterine sahip Kaptanoğlu Denizcilik, iki adet 114.000 dwt’lik aframaxın ilki olan Leyla K’yı ocakta teslim aldı. Şirket, Leyla K’nın kız kardeşini, iki adet 81.000 ve bir adet 58.000 dwt’lik kuru yük gemilerini de bu yıl teslim alacak.
Kıran Denizcilik de iki adet 176.000, bir adet 79,600 ve bir adet 57.000 dwt’lik siparişteki gemilerini bu yıl alacak. Filosundaki yaşlı gemileri elden çıkaran Mardaş, siparişlerinden 55 bin dwt’lik üç kuru yük gemisini yine bu yıl teslim alacak. Beşiktaş Denizcilik inşadaki dört capesize siparişinin üçünü yine bu yıl filoya katacak.
Aktif Denizcilik’in ise filoya alacağı 115.000 dwt’lik Aframax siparişleri bulunuyor.
Akmar’ın 59.000 dwt’lik iki kuru yük, Cerrahgil ve İnce Denizcilik’in ikişer panamaxı bu yıl filolarına katılacak. Ereğli Denizcilik’in bir capesize’ı, Deniz Nakliyat’ın supramax’ı, Alabanda Denizcilik’in bir panamax’ı ve Deval’in bir adet 30,700 dwt’lik gemisi de yine bu yıl filoya girecek.
Geri ödemeler başlıyor
Bu veriler birkaç yıldır büyüyen Türk deniz ticaret filosunun 2010’da ciddi bir büyümeye imza atacağını gösteriyor. Armatörleri ürküten nokta, bu gemilerin teslimiyle birlikte kredi ödemelerinin başlayacak olması. Filoya girecek gemilerin büyük kısmını dökme kuru yük gemileri oluşturuyor. Geçen yıl dökme kuru yük navlunları Çin’in cevher ve kömür ithalatı sayesinde beklenenin üstündeydi.
Bu yıl Türk deniz ticaret filosunda olduğu kadar dünya deniz ticaret filosuna da ciddi gemi girişi olması bekleniyor ve bu gemiler şimdiden piyasalar üzerinde büyük baskı yapmaya başladı. Dünya ekonomilerinde canlanma görülse de analistler denizcilik piyasaları için çok umutlu değil. Bu piyasa koşullarında armatörlerin ise tek umudu; geri ödemeleri yapabilecek navlunları bulmak.
Haber: LUMBUZ-Dünya
