Türkiye’de yuvalama alanları dışında bulunan Aydın’ın Kuşadası ilçesinde, her yıl deniz kaplumbağası yuvaları ile karşılaşırken, Sevgi Plajı’nda bulunan yuvalarından çıkan 67 yavru caretta caretta, su ile buluşturularak özgürlüğe kulaç attı.
Doğal güzellikleri ile birçok yaban hayatına ev sahipliği yapan Aydın’ın Kuşadası ilçesinde, deniz kaplumbağaları da yuvalanmaya devam ediyor. Yuvalanma alanlarının dışında olmasına rağmen her yıl bir kaç tane yuvaların bulunduğu bölgede, bu yıl da tespit edilen sürpriz yuvadan 67 adet yavru deniz kaplumbağası çıktı. Sevgi Plajı’nda yavru caretta carettaların izlerini gören Deniz Vardar isimli duyarlı bir vatandaş, durumu Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği’ne (EKODOSD) bildirdi. Kısa sürede bölgeye gelen EKODOSD Başkanı Bahattin Sürücü, gönüllüler ile birlikte bölgede araştırma yaptı. Yapılan araştırmaların ardından sabah saatlerinde 15 yavrunun daha su ile buluşturulduğu tespit edilirken, bölgede sürpriz yuvaya rastlandı. Otların altına gizlenen 4 adet yavru caretta carettayı daha bulunan EKODOSD üyeleri, yavruları deniz ile buluşturdu.
Her yıl bölgede birkaç tane yuva ile karşılaştıklarını ve vatandaşların yuvaları koruması konusunda duyarlı olması gerektiği çağrısında bulunan EKODOSD Başkanı Bahattin Sürücü; “Türkiye’de yuvalama alanları dışında bulunan Kuşadası’nda, 2011 yılından bu yana hemen her yıl bir ya da birkaç caretta caretta yuva yaparak yumurtalarını bırakmaktadır. Yaklaşık 20 kilometre uzunluğunda, 50 metre genişliğinde kumsalları olan Kuşadası kıyılarında, caretta carettalar yuva için kumsala çıktıklarında vatandaşlar tarafından tesadüfen görülerek ihbar edilmektedir. Bazen de caretta carettanın yuva yaparak yumurtalarını bırakıp denize dönüşü kimse tarafından görülmemektedir. Dün akşam Sevgi Plajı yakınlarında bu tür bir yuvadan caretta caretta yavrularının çıktıkları görülmüş. Ancak yavrular deniz yerine ışıkların bulunduğu sitelere doğru hareket etmişler. Tespit edilen yavrular vatandaşlar tarafından denizle buluşturulmuş. Sabah erken saatlerde yavrulardan 15 adet daha bulunarak denize kavuşturulmuş. Deniz Vardar isimli duyarlı bir vatandaş sahilde yürürken kumsaldaki izleri görünce, bizi bilgilendirdi. Hemen olayın geçtiği kumsala giderek bir araştırma yaptık. Akşam durumu gören vatandaşlarla görüştük. Ancak yavruların nereden çıktıklarını görmediklerini, geniş bir alana yayıldıklarını belirttiler. Gönüllüler ile yaptığımız tarama da otların altında 4 yavru daha tespit ettik. Kumsalda gece birçok insan tarafından gezildiğinden izlerin silindiği ve karıştığı görüldü. Yaklaşık 2 saatlik bir aramadan sonra yuva yerini tespit ettik. Adnan Menderes Üniversitesi Biyoloji Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Oğuz Türkozan’la görüşerek yuva açımını gerçekleştirdik. Yapılan tespitlerde, caretta carettanın yuvaya 67 yumurta bıraktığı, yumurtaların hepsinden yavruların çıktığı, 63 yavrunun vatandaşlardan tarafından denizle buluşturulduğu tespit edildi. Araştırmalarımızda bulunan 4 yavruyu da Aydın Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürlüğü uzmanlarıyla birlikte yumurtadan çıktıkları yerden denizle buluşturacağız” dedi.
Deniz kaplumbağalarına yönelik bölgelere dikilen bazı tabelaların da tahrip edildiğini ifade eden Sürücü; “Vatandaşların bu konuda bilinçlenmesi, yuva alanı, ölü ya da yaralı kaplumbağaların ihbarını yapabilmeleri için Aydın Büyükşehir Belediyesi tarafından yaptırılan ‘Deniz Kaplumbağalarını Koruyalım’ tabelalarından bazıları, ne yazık ki bilinçsiz kişiler tarafından yakıldığı, bazılarının da kırıldığı görülmüştür. Kıyılara bilgilendirme ve iletişim numaralarının olduğu tabelaların dikilmesi için, Kuşadası Belediyesi’yle görüşüldü. Uygun alanlara tabelaların dikilmesinin sağlanacağı bildirildi” şeklinde konuştu.
“Her zaman başarılı yavru çıkışı olmuyor”
Genelde başarılı yavru çıkışı oranının yüzde 80 düzeylerinde olduğunu ifade eden Deniz Kaplumbağaları Bilim Komisyonu Üyesi olan Prof. Dr. Oğuz Türkozan “Yılın bu zamanına kalan yuvalar genellikle üreme döneminin sonunda dişi kaplumbağalar tarafından bırakılmış oluyor. Ülkemizde genel olarak yavruların çoğu Eylül ayının 3. haftasına kadar çıkmış oluyor. Bu yuvalama faaliyetleri Akdeniz’de bazı yerlerde daha geç başladı, bu nedenle de Ağustos ayına sarkan yuvalar da çok oldu. 45-60 günlük ortalama kuluçka süresi dikkate alındığında bu yuva da muhtemelen bir Ağustos yuvası. Ancak bırakılan tüm yumurtalardan yüzde 100 başarı ile yavru çıkışı gerçekleşmiş olması gerçekten muhteşem. Zira genel olarak bu tip yuvalarda tüm yumurtalardan başarılı bir şekilde yavru çıkışı gerçekleşmiyor. Genelde yavru çıkışı başarı ortalaması yüzde 70-80 düzeyinde“ dedi.
