Ülkemizde Deniz Ticaretinin başlaması ile kamu sektöründe Yolcu ve eşya nakliyatı Miks yani hem yolcu hem de yük taşıyan karma gemilerle yapıla gelmişti. 1936 yılında yük taşımacılığını bir düzene koymak amacıyla Türkiye İş Bankası, Denizyolları ve Etibank’ın katılımlarıyla üç milyon lira sermayeyle Sosyete Şilepcilik T.A.Ş adıyla bir denizcilik şirketi kuruldu.

Bu şirket İngiltere’den üç adet Şilep Satın aldı. Dönemin Başbakanı Celal Bayar Bu üç geminin alınması için görevlendirdiği kişi önceden tanıdığı Muhip Özyiğit’ti. Kişiliğine, bilgisine, yaratıcılığına, üstün yeteneklerine derin saygı duyduğu ve çok güvendiği bir isimdi. 1938 yılında Tariş adına Zeytin ve Zeytinyağı üretimi eğitimi için Londra’ya gönderilen Muhip Özyiğit dönemin hükümetinden gelen talimat doğrultusunda, kendi adına olmak üzere, devlet için üç ticaret gemisinin alımını yaptı ve kendi adına tescil ettirdi.

Satın alınan gemilerin parası Muhip Özyiğit’in Londra’daki hesabına Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti tarafından yatırıldı.

Bu gemileri çalıştırmakta olan devlet şirketi Sosyete şilep T.A.Ş. 1938 yılında faaliyetine son verildi alınan bu gemiler Denizbank’a devredildi. Deniz Bank 7 Haziran 1939 yılında faaliyetine son verilenerek Devlet Denizyolları ve Devlet Limanları Genel Müdürlüğü adı altında iki Şirkete bölünde. 1940 yılında tasfiye halinde olan Sosyete şilep T.A.Ş yapılan incelemelerde İşlettiği Demir, Bakır ve Krom adlı şileplerin, gemi sicillerinde sahibi olarak Muhip Özyiğit’ olduğu görülür.

Konu şirketin avukatı aracılığı ile Muhip Özyiğit’e iletilir. Yazışmalar başlar 1942 yılı Temmuz ayına kadar süren karşılıklı yazışmalar sonucun da; Çok düzgün bir inşan olan Muhip Özyiğit bu üç şilebi Sosyete Şilepcilik T.A.Ş’ adına satın aldığını beyan eden bir feragatname imzalayarak üç şilebi Tasfiye halindeki Sosyete Şilepcilik T.A.Ş devreder. Feragatnamenin verilmesinin uzun sürmesi Muhip Özyiğit’in tutumundan değil tasfiye sürecinin uzun sürmesindendir.

Muhip Özyiğit’in Kâğıt üzerindeki armatörlüğü 7 Temmuz 1942’ye kadar devam etti. O yıllar içersin de gemilerle ve taşıdığı yüklerle ilgili hukuki bir anlaşmazlık ortaya çıksaydı, sorumlu olacak kişi, gemilerin armatörü olarak kendisiydi.

Bu dönem içerisinde vefat etmesi durumda ise geride hiçbir yazılı belge olmadığından gemilerin veraseti eşine, çocuklarına kalacaktı. Kâğıt üzeri de ki armatörlük yaşamı dört seneye yakın devam eden, Muhip Özyiğit Sosyete şilep T.A.Ş’ tasfiye edilmeyip faaliyetine devam etseydi gemi sicil kayıtlarına göre gemilerin armatörü olmayı da sürdürecekti! İngiltere’den satın alınan Demir, Bakır ve Krom adları verilen bu üç şilep Türkiye’ye gelmiş, milli filomuza katılmış bu münasebetle de 7 Mayıs 1938 tarihinde Bakır Şilebinde devrin Başbakanı Celal Bayar ve Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras’ın katılımlarıyla bir tören yapılmıştır.

Gemiyi gezen Başbakan Celal Bayar Enspektör Kamil Öngüt tarafından verilen izahatı dinledikten sonra bir konuşma yapar.

Başbakan Celal Bayar; özetle Vapurları gördükten çok nazik misafirperverliğinize mazhar olduktan sonra duyduğum his ve heyecanla size üç büyük bankamıza teşekkür ediyorum. Denizciliği bir arada ticareti ile sanayi ve sporu ile tekâmül ettirmek için deniz işlerine hususi bin ehemmiyet verilmiştir. Gayret tek taraflı olmaz. Bu gayreti taltif etmek ve layık olduğu veçhile himaye etmek bizim için bir vazifedir. Asıl büyük tebrikim kendi elemanlarımız ve kendi iptidai maddelerimizle bu büyük vapurların inşasının Denizbank’ın tersanelerinde yapabildiğimizi gördüğüm zaman olacaktır. Bu ati uzak değildir.

(Bu vapurların inşası yakın bir gelecekte tersanelerimizde yapacağız)

Demir Krom ve Bakır Şileplerini satın alan Hacı Bekirzade Muhip Özyiğit’i İMEAK (İstanbul-Marmara-Ege-Akdeniz-Karadeniz) Deniz Ticaret Odası ve Türkiye Armatörleri tarafından yayınlanan 6 ciltlik Türk Armatörler Tarihi adlı kitabın II.Cilt 243-257. Sayfalarında Yazar Osman Öndeş söyle anlatıyor;

"13 Şubat 1894 tarihinde Mdilli’nin Kalloni köyünde doğdu. Baba adı Mehmet Tevfik Anne Adı Fatma’dır. Hacı Bekirzâde Muhip “Özyiğit” 1910’da Yanya İdadisi’ni tamamladı ve 1911’de Belçika’da Liege Üniversitesi’ne girdi. 1913 yılında bu üniversitenin Fen Fakültesi Mühendislik ve Kimya Bölümü’nde okurken I. Dünya Harbi’nin başlaması üzerine İstanbul’a yerleşmiş olan ailesinin yanında döndü.

Çanakkale Savaşı’na gitmek üzere askere alındıysa da, Almanca ve Fransızca bilmesi ve Kimya Mühendisi olması nedeniyle de Bakırköy’deki Baruthane ’de görevlendirildi. Bura da Alman ordusundan olan kimya mühendisleriyle birlikte çalıştı. 1919’de yeniden Liege’e döndü ve yarım kalan üniversite öğrenimini tamamladı.1921 Temmuz ayında Ecolé des Hautes Etudes Commercialeset Consulaires de Liége (HEC) Ticaret ve Konsolosluk Bölümünden başarıyla lisans diplomasını kazandı.1922 Temmuz ayında ise üstün başarıyla Yüksek Lisans Diplomasına layık görüldü.

Ardından Türkiye’ye döndü. Ailenin mübadele sonucunda Midilli Adası’ndaki tüm mal varlıklarına el konulmuş ve ilişkileri son bulmuştu. İstanbul yerine Ayvalık’a yerleştiler.1923 - 1925 yıllarında Ayvalık’ın adalarında Pirgos’taki eskiden Fransızların işlettiği Balya Karaaydın madenlerinin işleten şirkete müdür olarak görev yaptı. 1925’de Muazzez Hanım’la evlendi.1926 Mayıs ayında doğan kızlarına “Bilon” adını verdiler.

1927’de Balıkesir İl Genel Meclisi Ayvalık temsilcisi oldu. 1928 - 1932 yıllarında Ayvalık Belediye Başkanı olarak görev yaptı. 1934 Haziran ayında doğan ikinci kızlarına “Suna” adını verdiler.21 Haziran 1934 yılında çıkarılan soyadı kanununu uyarınca da Özyiğit soyadını aldı.1934 Temmuz ayında Ayvalık’a gelen İktisat Vekili Celal Bayar’ın önerisiyle Ankara’ya giderek Bakanlığın Alman Prof. Bade ile yürüttüğü Beş Yıllık Sanayi Planlama hazırlıklarına katıldı. 1937 Nisan ayından Tariş Müdür yardımcısı atandı.

Tariş adına Zeytin ve Zeytinyağı üretimi eğitimi için Londra’ya gönderilen. Muhip Özyiğit ailesiyle gittiği Londra’dan 1939 Şubat ayında Türkiye’ye döndü ve genel Müdür olarak atandığı Tariş’te görevine başladı.20 Kasım 1944’de Ege Turizm Cemiyeti’nin kurucu üyesi oldu. 1945 yılında İzmirli işadamlarıyla “Başarı” adını verdikleri şirketi kurdu. 1948 - 1954 yıllarında Türkiye Kredi Bankası Genel müdürü olarak görev yaptı. Ancak onun en büyük sevdası Ayvalık ve yöresindeki zeytincilik ve zeytinyağı üretimi, ihracatıydı. 1963 yılına kadar bu alanda unutulmaz hizmetleri yerine getirdi, Ayvalık Zeytin ve Zeytinyağı Müstahsilleri Cemiyeti’nin kuruluşuna ön ayak oldu.

Foto: Hacı Bekirzade Muhip Özyiğit, Ayvalık Belediye Başkanı iken diktirdiği üç bin çam ağacının bulunduğu bölge

1980 yılına gelindiğinde arkadaşlarıyla Ayvalık Eğitim Vakfı’nı kurmaktan büyük mutluluk duyuyordu.16 Nisan 1987 günü İstanbul’da vefat etti. Cenazesi Ayvalık’ta toprağa verildi.

S/S DEMİR:

İlk adı “EASTWİLLE” olan 1 Ekim 1925 yılında John Readhead & Sons Ltd West Yard, South Shields’de 481 Kızak numarasıyla denize indirildi. John Readhead & Sons Ltd, South Shields imalatı 328 IHP gücünde 3 genişlemeli buhar makinesine sahipti ve azami seyir sürati 11 knots’du. net ton:2282 Grt : 3709 DWT : 6390 Tam boyu . 105,75 m Eni: 15,03 m Su kesimi ise 7,82 m olan geminin İlk armatörü Newcastle merkezli Balls & Stansfeld Ltd.’di. 1937’de Pool Shipping Co Ltd (Sir R Ropner & Co Ltd), West Hartlepool frmasına satıldı ve “EASTPOOL” adı verildi.

1938 yılında Muhip Özyiğit tarafından Londra’dayken 43,000 $ karşılığında satın alınarak “ DEMİR” adı verildi. Kaptan Selahattin Sarıoğlu’ tarafından 8 Nisan 1938 tarihinde Cardiff’ten kömür yükleyerek Venedik’e Hareket etti. Demir 14 Nisanda Cebelitarık boğazını geçerek 23 Nisan’da Venedik limanına yanaşarak yükünü boşalttı. Nisan 1963’de hurdaya çıkartıldı ve bağlı oldu Kalafat Yeri’nde Ömer Karasular tarafından 20 Nisan 1963 tarihinden itibaren söküldü.

KROM:

İlk adı “BRADDOVEY” olan geminin armatörü Sir William Reerdon Smith & Sons Ltd., Leeds idi.Napier & Miller Ltd., Glasgow tersanesinde inşa edildi. 2045 Netton 3359 Groston ve 4580 DWT’luk olan geminin Tam boyu 103.7 m genişliği 14.8 m Su kesimi isi 7,02 m dir. Kızak No.su 261 olup, 3 genişlemeli buhar makinesine sahipti ve azami seyir sürati 10 knots’du.1937 yılında Muhip Özyiğit tarafından Londra’dayken 43,600 $ karşılığında satın alınarak “KROM” adı verildi.

Kaptan Mehmet Doğu tarafından teslim alındı. İlk Seferini İngiltere’de İtalya ’nın Cenova limanına yaptı.20 Nisanda Cebelitarık Boğazını geçerek 24 Nisan da Canova limanına gelerek yüklerini boşaltmıştır.1939’da II. Dünya Harbi seferberlik koşullarında TC Münakalat Vekâleti Denizyolları İşletmesi Müdürlüğü’ne devredildi. İskenderun’dan İstanbul’a buğday ve genel eşya yüklü olarak seyrederken 30 Mart 1944 günü Rodos’un kuzeyinde bir değerlendirmeye göre mayına çarparak, bir başka değerlendirmeye göre bilinmeyen bir denizaltıdan atılan torpido isabetiyle battı.

BAKIR:

İlk adı “NORDKYELL II” olan Gemi 2980 netton 4584 Grt ve 5900 DWT ‘luktu geminin Boyu: 114,76 m Eni: 15,89 m Su kesimi ise 7,95 m idi. gemi 1921 yılında Norveç Oslo’da bulunan A/S Panama Görrissen firması adına Greenock Dockyard & Co. Ltd. Greenock tersanesinde inşa edildi. 14 Kasım 1921 tarihinde sefere çıktı. Rankin&Blackmore yapımı 3 genişlemeli 2160 BHP güç üreten buhar makinesine sahipti ve azami seyir sürati 11 knots’du. 1924 yılında İngiltere Glasgow’da bulunan S.S Glenmoray Co.Ltd.. frmasına satıldı. Adı GLANARDLA oldu.

1937 yılında Muhip Özyiğit tarafından Londra’dayken 43,00 $ karşılığında satın alınarak “BAKIR” adı verildi. Kaptan Asım Alnıak tarafından teslim alındı. İlk Seferini İngiltere Newcatte’dan kömür yükleyerek İtalya’nın Savonna yaptı. Bakır şilebi 1947’de büyük onarıma alınarak, Atlantik aşırı seferler için yolcu ve yük taşımacılığına uygun şekilde yenilendi. Amerika Birleşik Devletlerinden Marshall yardımı çerçevesinde alınacak olan alınacak olan, on adet yük gemisi, yedi adat yolcu gemisi ve iki adet Tanker de görev yapacak olan Personeli 3 seferde Amerika Birleşik Devletleri’nin Nevyork’ şehrine götürdü. Bakır Gemisi 3. Seferinde Kuzey Atlantik üzerinde 7 Eylül 1947 tarihinde 36 N, 32 W mevkiinde bulunduğu sırada Gemi Kaptanı Nezihi Arda, 2. kaptan Naci Tansev, 3. Kaptan Namık Asena, 4 Kaptan Kemal Gürdal nezaretinde zabitan salonuna toplandılar. Toplantıya katılanlardan Kpt. Namık Asena, Kpt. Nezihi Arda, Naci Tansev, Kpt .Necdet Or, Kpt.Seyfi Gezer, Zeki Derinsu, Pehlivan Bedri, Zeki Kaptan , Kpt.Vahit Okan , Suat Esendal, Kpt.Hasan Tekin, Turgut Engin, Necati Sansa, Kpt.Kemal Gürdal, Selahattin Yenice, Kpt.Nuri Yılmaz, Kpt.Muhsin Abay, Nuri Eren, Yusuf Yelkenkaya, Yusuf Kaptan, Şekip Kaptan, Ali Güner, Sabri Cerensu Dernek kurulduğunda hemen üye olabileceklerini beyan ettiler ve kendi aralarında topladıkları 146.50 TL ile fon oluşturarak Denizcilik Fakültesi (Yüksek Denizcilik Okulu) Mezunlar Derneğimizin temelini attılar. Bakır şilebi 1955 yılında D.B Deniz Nakliyat T.A.Ş devredildi.

1962 yılında kadro dışı bırakıldı. 5 Mayıs 1963 yılında ise Haliç’te söküldü