Tersaneler karaya oturdu ufukta fırtına görünüyor
Son yılların parlayan sektörü gemi inşa sürekli kan kaybediyor. 2012 için sadece üç gemi siparişi alan tersanelerin 2010'un başında kapılarına kilit vurması bekleniyor
Daha inşaat halinde iken üç yıllık sipariş alan tersaneler, doluluk nedeniyle Tuzla'da sıra bekleyen müşteriler devri bitti. Türkiye'nin kriz öncesinde parlayan yıldızı olan tersaneler 2009'da iptal edilen siparişler ve yeni sipariş gelmemesi nedeniyle eski tatlı kârları unuttu.
Bir süredir devam eden bu olumsuz tablo artık son seviyeye geldi. 2010'da bir çok tersanenin kapısına kilit vurması bekleniyor. Gemi İnşa Sanayicileri Birliği (GİSBİR) Başkanı Murat Bayrak, "Yılsonundan itibaren tüm tersaneler durmuş olacak. 2010'un Şubat ayında bir çok tersane kapısına kilit vuracak. Hiç sipariş yok" dedi.
KAPASİTE % 20'DE KULLANILIYOR
KAPASİTE % 20'DE KULLANILIYOR
Kapasitenin yüzde 20 - 22 arasında değişen oranlarda çalıştıklarını belirten Bayrak'ın görüşlerini destekleyen sektör temsilcileri ve diğer sektör tem bakım onarım ve eski siparişlerin biraz da olsa şimdiye kadar sektörü ayakta tuttuğunu söyledi. Deniz Ticaret Odası Başkan Yardımcısı Halim Mete ise 2012 için verilen gemi sipariş sayısının sadece üç olduğunu belirterek,
"Tersanelerin 300 gemi üretme kapasitesi var. 2012'den sonra hiç sipariş yok anlamına geliyor bu" dedi. Kontratların yıllar önceden yapıldığı sektördeki bu sipariş daralmasının kriz dışındaki nedenleri ise Türk gemi inşa sanayisinin rekabetçi yapısını kaybetmesi.
ÇİN VE G. KORE ZORLUYOR
ÇİN VE G. KORE ZORLUYOR
Rekabetteki bu zayıflamanın sebebi ise Çin ve Güney Kore'nin devlet teşvikleri ile daha iyi bir yatırım pazarı haline gelmesi. Altyapıya ve ağır sanayiye teşvikler veren bu iki ülke Türkiye'nin batıdaki müşterilerini ele geçirmiş durumda. Murat Bayrak, "Gelip görüşmeler yapıyorlar Türkiye'de ama sipariş yine Uzakdoğu'ya gidiyor" dedi. Türkiye'de halihazırda neredeyse bütün tersanelerde işten çıkarmalar var. Bazı yerlerde oran yüzde 70'e çıkıyor.
Tekliflerin yarısı sanal, yarısı fiyat araştırması
YARDIMCI Tersanesi'nde de durum pek farklı değil. Hüseyin Yıldırım kendileri için gemi üretmelerini bir şans olarak görüyor. Firma halihazırda beş gemi üretim yapıyor. Ancak 2010 sonrası için henüz bir sipariş alınmış durumda değil. Yardımcı, "Tekliflerin yarısı sanal. Yarısı da fiyat araştırması için geliyor. Üretim yaptırmak için gelen ciddi müşteri yok. 2010 iş yapmaktan çok bizim sektör için ayakta kalma yılı olacak. Buna benzer şeyleri 1992 ve 1997'de de yaşadık" dedi.
Sipariş yok balıkçı gemisi üreteceğiz
SİPARİŞ yokluğundan bazı tersaneler ürettikleri gemi modellerinin de dışına çıkmaya başladı. Gemi siparişlerinin dibe vurduğunu belirten TVK Tersanesi Yönetim Kurulu Başkanı Can Topsakal, "Siparişler tamamen bitti. Bir çok tersane kapanmak zorunda kalacak. Biz de şu anda aslında tarzımız ve işimiz olmamasına rağmen balıkçı gemileri, asfalt gemileri gibi farklı gemiler bile yapmayı düşünüyoruz. Gerçi o siparişler bile henüz kesin değil. Görüşmeler sürüyor. Bizim durumumuz daha iyi. Ama tersane olarak Temmuz sonuna kadar siparişimiz var. Bankalar da kredi vermiyor" dedi.
Ana sorun sektöre teşvik verilmemesi
TÜRKİYE'DE sektöre teşvik verilememesinin sebebini AB uyum yasalarına bağlayan Murat Bayrak, hükümetin dolaylı destek verebileceğini Avrupa ülkelerinin de direk olmasa da sektörlerini desteklediğini açıkladı. Kan kaybına neden olan bir diğer etken de Türkiye'nin uzmanlaştığı kimyasal tanker pazarındaki talep daralması. Bu alanda inşa edilen gemi sayısı patlama yaptığı için talep de doymuş durumda.
Yorumlar
Kalan Karakter: