Rus Donanmasının Ana Limanı

225 yıldır Rus donanmasının ana limanı, Sivastopol...

Ama 2017 yılında Ukrayna ile Rusya arasındaki KİRA SÖZLEŞMESİ BİTİYOR
 
Tarihimizde önemli yer tutan Kırım'daki Sivastopol Limanı'ndaki hareketliliğe Zaman gazetesi yazarı Mehmet Yılmaz dikkat çekti.

İşte Mehmet Yılmaz'ın Zaman gazetesindeki yazısı:

Karadeniz Donanması'nın geleceği

Her şey, geçtiğimiz ağustosta Gürcistan ile Rusya arasında patlak veren savaşla başladı aslında.Ukrayna, Gürcistan'dan yana olunca...
Amerikan savaş gemileri Karadeniz'de bayrak gösterince...

Rus gemileri Ukrayna'nın izni olmadan Karadeniz'e açılınca...

225 yıldır Rus donanmasının ana limanı olan Sivastopol, Rusya ile Ukrayna arasında tartışılır hale geliverdi birden.

Peki, tartışmaların temelinde ne var?

Tabii ki Kırım Yarımadası'ndaki üssün kira sözleşmesinin 2017'de bitiyor olması...

***

Üs, 1997'de Ukrayna ile Rusya arasında imzalanan ve 20 yıl geçerliliği olan dostluk anlaşması çerçevesinde Kremlin tarafından kiralandı.

Osmanlı Devleti'ne bağlı Kırım'ın Rusya tarafından ilhak edilmesi sırasında (1783) kurulan bir şehir Sivastopol. Kırım Yarımadası ise 1954'te, SSCB Devlet Başkanı Nikita Kruşçev tarafından o zamanlar idari açıdan hâlâ Sovyetler Birliği'nin bir parçası olan Ukrayna'ya bağlanmıştı. SSCB'nin dağılmasından sonra Kırım, bağımsız Ukrayna'nın sınırları içinde yer aldı.

Sivastopol, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından ve Batı yanlısı Viktor Yuşçenko'nun devlet başkanı olmasından bu yana Rusya ile Ukrayna arasında bir tartışma konusu.

Deniz üssünde 35 savaş gemisi ile 11 bin askerî personel bulunuyor. Rusya, yapılan anlaşmanın savaş gemisini 100'e, askerî personeli de 25 bine çıkarma yetkisini kendisine verdiğini iddia ediyor.

***

İşte bu üsle ilgili Moskova'dan iki farklı ses yükseldi son bir haftada. Onlardan biri BBC'ye konuşan Rusya Başbakan Yardımcısı Sergei Ivanov.

Ivanov, kendisine yöneltilen "Karadeniz Donanması'nın Sivastopol'dan çekilmesini öngörüp öngörmediği" sorusuna bakın nasıl cevap verdi:

-Ukrayna hükümetinin talep etmesi halinde Sivastopol Limanı'nı terk edebiliriz. Evet, 2017'den sonra bunun olabileceğini düşünüyorum. Eğer Ukrayna hükümeti aramızdaki sözleşmeyi uzatmayı tercih etmez ise neden olmasın?

Yirmi yıl KGB'de çalışan, altı sene savunma bakanı olarak görev yapan Ivanov'un bu çıkışı oldukça şaşırtıcıydı.

Ancak bu açıklamaya "tekzip" gecikmeden geldi. Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov, Sivastopol'daki üssün kira süresini uzatmak istediklerini söyledi iki gün önce:

-Bu konudaki önerilerimizi zamanı geldiğinde Ukrayna'ya ileteceğiz.

***

Şüphesiz bu sözlerin asıl muhatabı Ukrayna Devlet Başkanı Yuşçenko. Bir süre önce üssün kira süresinin uzatılmayacağını söylemişti kendisi. Hem de Rusya'dan bu üssü boşaltma işlemlerine şimdiden başlamasını isteyerek...

Rusya'yı asıl kızdıran gelişme ise Yuşçenko'nun 13 Ağustos'ta aldığı karardı. Buna göre Rus savaş gemileri, Sivastopol Limanı'ndan ayrılmadan ya da buraya geri dönmeden önce (en az 72 saat) Ukrayna askerlerine haber vermek ve onlardan onay almak zorunda.

Ukrayna'nın Rusya'ya meydan okuması ne kadar gerçekçi peki?

Hâlihazırda ülke siyasi kriz içinde...

8 Ekim'de parlamentoyu fesheden Yuşçenko, yayınladığı bir kararnameyle erken genel seçimlerin 7 Aralık'ta yapılacağını ilân etti. Ancak bu kararın uygulanıp uygulanmayacağı biraz tartışmalı.

Başbakan Yulya Timoşenko seçime karşı çıkıyor çünkü... 2004'te Yuşçenko ile bir olup Turuncu Devrim'i gerçekleştiren Timoşenko'nun gerekçesi hazır:

-Seçimler Eylül 2007'de yapıldı. Bir yıl gibi kısa sürede ikinci kez sandığa gitmek doğru değil. Bunun için yeteri kadar paramız da yok zaten.

Ukrayna'daki siyasi çekişmeye bakınca Lavrov'un zamandan kastının ne olduğu kolayca anlaşılıyor değil mi?

Zaman/Mehmet Yılmaz