İSKENDERUN İHALESİNİ İPTAL ETTİREN LİMANİŞ'İN BAŞKANI OĞUZ TOPAK GÖZLEM'E KONUŞTU
Liman özelleştirmeleri Hukuki Açıdan Kördüğüm
TDİ ve TCDD'ye ait limanların özelleştirme süreci hızla sürerken, ihaleler birer birer Danıştay'dan dönüyor.
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları'na (TCDD) ve Türkiye Denizcilik İşletmeleri’ ne (TDİ) ait limanlar bir bir özelleştirmeye açılırken, özelleştirilme süreçlerinde hukuk ihlallerinin yapıldığı ortaya çıkıyor. TDİ'ye ait Trabzon ve Kuşadası limanlan özelleştirilme kapsamına alınırken ilk hukuk ihlalleri de bu limanlarda gündeme geldi. Kuşadası ihalesine katılan LİMAŞ Konsorsiyumunun en yüksek bedeli vermesine karşın, OFERAKFEN ve Global Menkul Konsorsiyumu ihaleyi 27 milyon dolara aldı. Bu dönemde Kuşadası'nda kurulan LİMAŞ’ın 36 milyon dolarla ihaleyi almasına karşın verilen bir aylık sürede gerekli parayı toplayamadığı açıklanmıştı.
YDK soğuk duş etkisi yaptı
LİMAN ADI | TARİH | ALICI FİRMA | SATIŞ FİYATI $ |
TEKİRDAĞ | 1997 | Akport | 104.923.599 |
RİZE | 1997 | Asım Çillioğlu Ortak Girişim Grubu | 5.606.605 |
HOPA | 1997 | Park Holding | 4.004.718 |
GİRESUN | 1997 | Çakıroğlu | 3.203.774 |
ORDU | 1997 | Çakıroğlu | 1.607.887 |
SİNOP | 1997 | Çakıroğlu | 800.944 |
ALANYA | 2000 | Alidış | 1.600.000 |
MARMARİS | 2001 | Marmaris Liman tgl. | 14.900.000 |
ANTALYA | 1998 | Ortadoğu | 29.100.000 |
TRABZON | 2003 | Yıldırım | 15.000.000 |
KUŞADASI | 2003 | Ege, Avrasya Royal Carribbean Konsorsiyumu | 27.000.000 |
Aynı dönemde özelleştirme İdaresi Başkanlığı'na ilişkin Yüksek Denetleme Kurulu (YDK) Raporu açıklandı. Buna göre limanı alanların devir tarihinden itibaren üç yıl içinde ödemeleri gereken meblağdan ödemedikleri vurgulanıyor. Bir başka deyişle hem ihaleler yargı kararlarıyla iptal edildi hem de işletme haklarını alan kişilerin hukuksal konumlan yargı kararlarıyla da kanunsuz bulundu. Hükümet 2003 yılında özelleştirmeye ilişkin çerçeve yasa olan 4046 Sayılı Yasaya aykırı olarak gizlice çıkarılan Özelleştirme Yüksek Kurulu (ÖYK) kararıyla TCDD'ye bağlı 6 limanı özelleştirme programına aldı. Kamuoyuna Galataport Projesi olarak yansıyan TDİ SaIıpazarı Limanı'nın özelleştirilmesi de sektördeki son kamu limanının da özel sektöre devredilmesinin yolunu açarken, Danıştay yürütmeyi durdurma karan alarak projeyi rafa kaldırdı.
Özelleştirme ihalelerine yaptığı iptal başvurulan ile dikkat çeken Türk Liman ve Kara Tahmil Tahliye İşçileri Sendikası'nın (LİMANİŞ) Uzmanı Oğuz Topak, TCDD limanlarının dünya genelinde anık geçerli olan intermodal taşımacılık sistemine doğal olarak uygunluk taşıdığını belirterek; "Bu limanlar, demiryolu ağı ile doğrudan bağlantısı olan yegane limanlardır. Deniz Ticaret Odaları ve birtakım çevrelerce limanların zarar ettiği öne sürülmektedir. Oysa son on yıllık süreçte yıllık ortalama 35 milyon ton yük elleçleyen bu limanlarımız aynı süre içinde yıllık ortalama 120 milyon dolar kar elde etmiştir" açıklamasını yaptı.
TCDD limanlar unu kâr-zarar durumlarına bakıldığında kârlılık düzeyinin yüksek olduğunun göründüğünü savunan Toprak, limanların 2002 yılında 87.6 milyon dolar, 2003 yılında 111.7 milyon dolar, 2004 yılında 117 milyon dolar kâr ettiğini hatırlattı. Bu rakamlarla limanların zarar ettiği tezinin çürüdüğünü kaydeden Toprak, limanların hinterlandlarındaki ekonomiyi doğrudan etkilediği gerçeğinin kabul edilmesini istedi.
Bu arada Mersin Limanı'na yönelik olarak Rekabet Kurulu raporunun da dikkate alınmadığı ortaya çıktı. 6 Mayıs 2005 tarihli raporda tekel niteliğindeki limanın blok halinde özelleştirilmemesi vurgulanıyor. Ortadoğu'daki gelişmeler nedeniyle Rekabet Kurulu kararına aykırı olarak bir bütün halinde özelleştirilmesine yönelik ihale ilanı çıkarıldı.
Kaynak: Gözlem Dergisi/Murat Aydın
Yayıb Tarihi: 30.12.2006
Yorumlar
Kalan Karakter: