Ankara'da 45 bin ton heyecanı

Ankara'da 45 bin ton heyecanı
 
Gürcistan'a insani yardım amaçlı NATO ülkelerine ait ilk savaş gemileri İstanbul Boğazı'ndan geçiyor. Bugün geçen Almanya ve İspanya gemilerini yarın ABD gemileri takip edecek. Ancak bu arada Dışişleri'nde de hararetli bir çalışma yapılıyor. Bürokratlar 45 bin ton hesabının içinden çıkmaya çalışıyor...

Güney Osetya’daki Rus-Gürcü savaşının ardından Gürcistan’a yardım için “seferber” olan Batı ülkeleri, bu ülkeye yardım yağdırıyor. Ancak ABD, Almanya ya da İspanya, “yardımsever” tüm ülkeler, malzemeleri savaş gemileri ile göndermeye kalkınca, Türkiye zor durumda kalıyor.

Çanakkale-Marmara Denizi-İstanbul boğazı bölgesinin egemenliği 1936 yılında imzalanan Montrö anlaşması ile Türkiye’ye verilmiş durumda. Montrö, Karadeniz’e kıyısı olmayan ülkelerin, bu denize Boğaz bölgesi aracılığıyla savaş gemisi sokmasına kısıtlama getiriyor.

Zeynep Gürcanlı YAZIYOR
 
 
Montrö’deki savaş gemisi kısıtlamasına göre, Karadeniz’e kıyısı olmayan ülkeler, aynı anda Karadeniz’de toplam 45 bin tondan daha yüksek tonajda savaş gemisi bulunduramıyorlar. Eğer Karadeniz’e kıyısı olmayan ülkelerin bölgede bulunan gemilerinin toplam tonajı 45 bin ton ise, bölgedeki gemiler Karadeniz’i terk etmeden, yenisi Boğazlar’dan giremiyor.

DIŞİŞLERİ VE GENELKURMAY, ELDE KALEM KAĞIT, HESAP YAPIYOR

Ancak, Türkiye’nin NATO’daki müttefikleri Gürcistan’a gönderecekleri yardımları için savaş gemilerini seçince, devreye Montrö’nün kısıtlamaları giriyor.

Dışişleri ve Genelkurmay başkanlığı yetkilileri de, bu kısıtlamalar nedeniyle, deyim yerindeyse, elde kağıt kalem, habire tonaj hesabı yapıyorlar. Gürcistan’a savaş gemisi ile yardım gönderecek olan Karadeniz’e kıyıdaş olmayan ülkeler, öncelikle Ankara’ya başvurup, hangi gemileri kullanacaklarını ve bunların tonajını bildiriyorlar. Ankara da, Karadeniz’de mevcut kıyıdaş olmayan savaş gemilerinin tonajlarını hesaplayıp, yeni gireceklere bu hesaplara göre izin veriyor.

İSPANYOLLARLA ALMANLAR ÇIKACAK, AMERİKAN GEMİLERİ GİRECEK

Yapılan ayarlamalar sonucunda, Boğazlar bölgesinden öncelikle İspanyol ve Alman savaş gemilerinin geçmesi uygun görüldü. Bu gemiler yüklerini Gürcistan’a boşaltıp, döndükten sonra, bu kez Ankara ABD savaş gemilerine geçiş izni verecek.

ABD GEMİLERİ YARIN GEÇECEK

Bu çerçevede, ABD savaş gemilerinin Boğazlar’dan en erken yarın, İspanya ve alman gemilerinin çıkış yapmasının ardından geçmeleri bekleniyor.

Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, ABD donanmasına ait Mcfaul adlı destroyeri ve USS Mount Whitney adlı gemiyi yardım malzemeleri ile yükleyerek, Gürcistan’a gönderecek. Gemiler halen Yunan limanları ya da deniz sahasında Ankara’nın “boğazlar geçişi için yeşil ışık yakmasını” bekliyorlar. Bu iki gemiye, yine ABD donanmasına ait “Dallas” adlı sahil koruma gemisi eşlik edecek.

Gemiler, Rus bombardımanı nedeniyle sıkıntı içinde gürcülere binlerce battaniye, hijyen kiti, bebek maması ve çocuk bakım ihtiyacı götürüyor. USS Mount Whitney gemisinin ağırlığı 17 bin ton, USS McFaul ise 8400 ton. Dolayısıyla, Montrö’nün 45 bin ton sınırının çok altında kalıyorlar. Geçişleri de bu nedenle, Montrö’nün delinmesi anlamına gelmiyor.

Yine Montrö sözleşmeleri çerçevesinde, geçişine izin verilen savaş gemilerinin silah taşımaları konusunda bir kısıtlama bulunmuyor. Bu konudaki tek kısıtlama ise, eğer gemiler uçak ya da helikopter taşıyorlarsa, Çanakkale Boğazı’ndan başlayıp, İstanbul Boğazı’ndan çıkana kadar, bu helikopter ya da uçakların havalanmamaları. 
 
Hürriyet