1894’te İskoçya’daki bir kalede doğan Victoria, Kraliçe Victoria’nın vaftiz kızıydı. Kraliyet ailesinden birinin adını taşıyan, ayrıcalıklı bir ortamda büyüyen Victoria’dan, iyi bir evlilik yapması, çay partileri düzenlemesi ve tarihin arka planında kaybolması bekleniyordu.
22 yaşında gemi makine mühendisi olmak istediğini açıkladı. Ailesi bunun geçici bir heves olduğunu düşündü. Babası, kir ve gürültünün onu bu tür saçmalıklardan kurtaracağını varsayarak, bir hafta boyunca bir garajda çalışmasını ayarladı.
İki yıl orada kaldı. Sonra Dundee tersanelerine taşındı.3000 erkek arasında tek kadın. Yıl 1916’ydı. Nakış iğneleri yerine elleriyle çalışmak isteyen kadınlara doğal olmayan deniyordu. Victoria Drummond, kendisine ne denildiğine aldırış etmedi. Usta mühendislerin yanında çıraklık yaptı. Geceleri teknik kolejde okurken, gündüzleri de acımasızca çalıştı.
Teknik çizimleri okumayı, motorları yeniden yapmayı ve her gün ona ait olmadığını söyleyen erkekleri görmezden gelmeyi öğrendi. Herkesten daha çok çalıştı çünkü herkesten daha fazlasını kanıtlamak zorundaydı.1922’de ilk işine girdi: Avustralya’ya giden bir gemide onuncu mühendis.
Onuncu mühendis. En düşük rütbe. En kirli iş. En sıcak makine dairesi. Şikâyet etmeden kabul etti. 1926’da, 32 yaşında, Victoria Drummond İkinci Mühendis sertifikasını aldı ve Britanya’nın ilk sertifikalı kadın gemi makine mühendisi oldu.
Britanya bu dönüm noktasını, onu İkinci Mühendis olarak işe almayı reddederek kutladı.
Bunun yerine Beşinci Mühendis olarak işe girdi. Kazandığından üç rütbe aşağıda. Maaşın çok daha azı. Ama Victoria’nın daha büyük planları vardı. En yüksek yeterlilik olan ve onu herhangi bir makine dairesinin komutasını üstlenmeye götürecek pozisyon olan Baş Mühendis sertifikası sınavına girmeye karar verdi.
1929 Sınava girdi. Başarısız oldu.
1930 Tekrar girdi. Başarısız oldu.
1931 Başarısız oldu.
1932 Başarısız oldu.
Victoria Drummond, yıllar geçtikçe İngiliz Ticaret Kurulu sınav görevlilerinin karşısına çıktı ve buhar motorları, dizel mekaniği, yakıt sistemleri ve gemi makina mühendisliği hakkındaki teknik sorularını yanıtladı. Yıllar geçtikçe onu başarısız buldular. Cevapları yanlış olduğu için değil. Yetersizlik iddiasında bulunamazlardı. Sadece -bazen açıkça, bazen bürokratik bir dille- bir kadının makine dairesinin başında olmasını kabul edemeyeceklerini belirttiler.
1939’a gelindiğinde Victoria bu sınava 37 kez girmişti. Otuz yedi ret. On yıl boyunca çoğunlukla karada, İngiltere ona asla yeterince iyi olamayacağını söylerken, geçimini sağlamak için çeşitli işler yaparak yaşadı.
Sonra Eylül 1939 geldi. İkinci Dünya Savaşı Avrupa’da patlak verdi. Gemiler hedef haline geldi. Mühendisler kıymetli hale geldi. Victoria, İngiliz ticaret gemilerinde çalışmaya çalıştı. Britanya hâlâ hayır dedi. Bu yüzden, Panama’da kayıtlı ve tarafsız bayrak taşıyan SS Bonita adlı bir ticaret gemisinde işe girdi. Ağustos 1940. Orta Atlantik. Konvoy koruması yoktu. Bir Alman bombardıman uçağı onları fark etti. Saldırı uyarı vermeden geldi. Bombalar gökyüzünden çığlıklar atarak iniyordu. Yakın isabetler geminin gövdesinde şok dalgaları yarattı. Borular patladı. Su kazanlara doğru aktı. Makine dairesinde adamlar panikledi. Bazıları çıkışlara koştu.
Victoria Drummond kontrol panelinin önünde durdu ve tek bir emir verdi: “Çıkın! Şimdi!” Son adam merdivenden güvenli bir yere tırmandığında, o kaldı. Kaynar buhar ve deniz suyuyla dolan bir makine dairesinde, dişlerini titretecek kadar yakın patlayan bombaların arasında yalnız başına, Victoria Britanya’nın bir kadının asla yapamayacağını söylediği şeyi yaptı. Yakıt enjektörlerini daha önce hiç açılmadığı kadar açtı. Buhar kelebeğini güvenli sınırların ötesine açtı. O motorları daha önce hiç çalışmadıkları kadar zorladı. SS Bonita’nın azami hızı 9 knot’tu. Yavaş bir ticaret gemisiydi, kolay bir avdı. Victoria Drummond, gemiden 12,5 knot hız çıkarmayı başardı. Bu ekstra hız –imkânsız bir hız, tehlikeli bir hız– kaptanın düşen bombalar arasında zikzaklar çizmesine olanak sağladı. Bu ekstra hız, gemideki herkesin hayatını kurtardı. Saldırı bitene ve Alman bombardıman uçağı sonunda takibi bırakana kadar görev yerini terk etmeyi reddetti.
Sonunda ter ve deniz suyu içinde sırılsıklam bir halde makine dairesinden çıktığında, elleri aşırı ısınmış kumandalardan yanmıştı.
Ateş altında gösterdiği cesaret nedeniyle Victoria Drummond, MBE (Britanya İmparatorluğu Nişanı Üyesi) ve Denizde Cesaret Madalyası ile ödüllendirildi. Bu ödülleri alan ilk kadın mühendis oldu.
Nisan 1942’de Drummond, Liverpool’da Manchester Liners’ın 7.071 GRT’lik Manchester Port gemisine Beşinci Mühendis olarak katıldı. Gemi bakımsız ve kirliydi, mutfak da dahil olmak üzere yemekler kötü servis ediliyordu ve Kaptan Davis sürekli sarhoş görünüyordu. Buna rağmen, Manchester Port, Kuzey Amerika’ya giden ON 89 konvoyu için Komodor Gemisi olarak görevlendirildi.Gemi geçişi atlattı ve 17 Mayıs’ta Quebec, Trois-Rivières’te dinamit yükledi. 20 Mayıs’ta gemi, doğuya giden bir konvoya katılmak üzere Halifax’a ulaştı. Drummond, Davis’i sarhoşluktan dolayı ihbar etti ve 21 Mayıs’ta polis eşliğinde gemiden alındı, yerine Kaptan Middleton getirildi. Manchester Port, 24 Mayıs’ta Halifax’tan ayrılan ve 6 Haziran’da Liverpool’a ulaşan HX 191 konvoyuna katıldı. Gemi, patlayıcı yükünü Manchester’da boşalttı ve Drummond, Lambeth’teki kardeş gemilerine geri döndü.
Manchester Liners’ Manchester Port, on which Drummond was Fifth Engineer in 1942
Bunun yeterli olacağını düşünürsünüz. Britanya’nın sonunda onun kanıtladığı şeyi kabul edeceğini düşünürsünüz. Yanılırsınız. 1945’te savaş bittikten sonra Victoria, Britanya Baş Mühendisi sertifikası için bir kez daha başvurdu. Ticaret Kurulu ona, 51 yaşında, düşman ateşi altında bir gemiyi kurtarmayı da içeren beş yıllık savaş hizmetinden sonra, 38. kez sınava girmesi gerektiğini söyledi. Victoria Drummond onlara baktı ve hayır dedi. Bunun yerine, Panama Baş Mühendisi sınavına başvurdu. Sınavlar anonimleştirilmişti; sınav görevlileri adayın adını veya cinsiyetini bilmiyordu. İlk denemesinde başarılı oldu.
Sonraki 17 yıl boyunca Victoria Drummond Baş Mühendis olarak görev yaptı. Ancak İngiliz nakliye şirketleri onu hâlâ tam olarak kabul etmediği için, çoğunlukla yabancı bayraklar altında, bakımsız gemilerde çalıştı. Son yolculuğunu 66 yaşında, Hong Kong’da kayıtlı, denize elverişsiz bir gemide yaptı.
Victoria Drummond, 40 yıl denizcilik yaptıktan sonra 1962’de emekli oldu. 84 yaşında, 25 Aralık 1978’de sessizce vefat etti. 84 yıl önce ayrıcalıklı bir ortamda doğduğu İskoçya’daki Megginch Kalesi’ne gömüldü.
Victoria Drummond, yıllar boyunca defalarca, yeteneğin cinsiyeti olmadığını kanıtladı. Birisi ona tüm bu reddedilmelere rağmen onu neyin motive ettiğini sorduğunda, basitçe şöyle cevap verdi: “Çünkü motorları seviyordum.” Siyasi bir mesaj vermek için değil. Kadın hakları için bir sembol olmak için değil. Tanınma veya şöhret için değil. Sadece işini seviyordu. Bir şeyi yeterince sevdiğinizde, bir yol bulursunuz. Onların yolunu değil.
Victoria Drummond, sevdiği işi yaparak kırk yıl boyunca denizde çalıştı ve her gün tam olarak ait olduğu yerde olduğunu kanıtladı. Victoria Drummond (1894-1978) – Kraliçe Victoria’nın vaftiz kızı kaleler yerine motorları seçti. Britanya’nın ilk sertifikalı kadın deniz mühendisi. II. Dünya Savaşı kahramanı. 37 kez başarısız olmaya zorlanan ve yine de başaran kadın. Motorlar onun cinsiyetini umursamadı. O da umursamadı. Sadece onları çalışır durumda tuttu.
Kaynaklar:Wikipedia
Kapt.Behzat Esinduy arşivi
Yorumlar
Kalan Karakter: