Van Gölü Kıyılarına Hafriyat Darbesi

Van Gölü kıyılarına hafriyat darbesi
 
VAN’ın Gevaş İlçesi’nde genişletme çalışmaları yapılan yollardan çıkan hafriyatın, Van Gölü kıyılarına dökülmesi sonucu kumsallar yok olmaya başladı. Van Gölü’nün en güzel kumsalının bulunduğu Gevaş İlçesi ile Akdamar Adası arasındaki bölüme dökülen hafriyata vatandaşlar tepki gösterirken, Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Yrd.Doç.Dr. Orhan Deniz de Van Gölü için özel bir kıyı kanunu çıkarılmasını istedi. Karayolları 11'inci Bölge Müdürlüğü yetkilileri ise asfaltlama çalışmalarının ardından kıyılara dökülen taş ve toprakların temizleneceğini söyledi.

1995 yılında su seviyesinin 2.5 metre yükselmesiyle etrafına maddi zarar veren Van Gölü’nün kıyı çizgisi yapılan yanlış dolgularla bozulmuştu. Son yıllarda yeniden su seviyesi hızla düşen Van Gölü’nde, ortaya çıkan kumsallar bu kez yapılan yol genişletme çalışmalarının kurbanı oluyor. İş makinaları tarafından kazılan asfalt, yontulan tepelerden çıkarılan kaya parçaları ve topraklar, Van Gölü kıyısına dökülüyor.

Çirkin bir görüntünün dışında sahildeki kumsalları da kapatan hafriyata vatandaşlar tepki gösterirken, Van YYÜ Fen Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Yrd.Doç.Dr. Orhan Deniz, Van Gölü kıyısının bu yolla yok edildiğini söyledi.

1995 yılında su seviyesinin maksimum değere yükselmesiyle iç kesimlere ilerleyen göl suyunun önüne geçebilmek için kıyıya bilinçsizce taş dolgu yapılarak set çekilmeye çalışıldığını belirten Yrd.Doç.Dr. Deniz, bu konuda hassas davranılmadığını ileri sürdü. Geçmişte yapılan hataların yine tekrarlandığını belirten Yrd.Doç.Dr. Deniz, şunları söyledi:

BİNLERCE YILDA OLUŞAN KIYILAR TAHRİP OLUYOR

“Van-Tatvan karayolu üzerinde Gevaş İlçesi bölgesinde yol açma ve genişletme çalışmaları sırasında yoldan çıkan hafriyat kıyı şeridine doldurularak, karayolu genişletiliyor. Böylesi bir durum binlerce yılda oluşan kıyıların tahribine ve doğal dengesinin bozulmasına neden olmaktadır. Oysa bu yollar kıyılardan uzak iç kesimlere çekilebilirdi. Bu konuda hiç kimse üzerine düşen görevi yerine getirmemekte ve Van Gölü sahilleri her geçen gün yok olmaktadır. 1995 yılında Bakanlar Kurulunca bir yönetmelik çıkarıldı. O yönetmelikte göl çevresindeki 1650 metre kodu altında kalan alanlar afet bölgesi ilan edilerek, buralara yapı yasağı getirildi. Ancak göl çevresindeki yapı yasağıyla ilgili yönetmelik hala yürürlükte olmasına rağmen, uygulanamıyor. Özellikle kıyı şeridinde yapılan yollar ve yazlıklar bunun en güzel örneğini oluşturuyor.”

VAN GÖLÜ’NE HAS KIYI KANUNUNA İHTİYAÇ VAR

Yrd.Doç.Dr. Orhan Deniz, Van Gölü’nün kıyılarının korunması için öncelikle bir kıyı tespitinin kapsamlı olarak yapılması ve Van Gölü’ne has bir kıyı kanunu çıkarılması gerektiğine dikkat çekti.

Yrd.Doç.Dr. Deniz, “Van Gölü kıyılarının korunması, belli bir mesafeden sonra imara açılması ve dengeli bir şekilde kullanılması amacıyla kıyı tespiti yapılmalı. Kıyı tespiti yapılmadan gerek yol çalışması, gerekse yapıların kıyıya yakın alanlarda toplanması, gelecekte ciddi sorunlara neden olacaktır. Bu nedenle Van Gölü kıyılarının korunmasına yönelik olarak buraya has kıyı kanuna ihtiyaç var. Kıyı tespiti ve kıyıların korunmasıyla ilgili bir yasa çıkarıldıktan sonra bu yasanın bir kurul tarafından denetlenmesi gerekmektedir. Kıyılarla ilgili gelecekte sorun yaşanmamasını istemiyorsak, yasal düzenlemenin acilen yapılması gerekiyor” dedi.

Yol genişletme çalışmalarını ihale eden Karayolları 11'inci Bölge Müdürlüğü yetkilileri ise, çalışmaların proje kapsamında yapıldığını belirterek, çalışmaların bir bölümünde çıkan hafriyatı mecburi olarak göle döktüklerini söyledi.

Bazı bölgelerde kamulaştırma bedelinden dolayı genişletmeyi sahile doğru yaptıklarını ifade eden yetkililer, asfaltlama çalışmasından sonra sahil kıyısındaki hafriyat ve taş yığınlarının temizleneceğini söyledi.

Kaynak:Milliyet