İSTANBUL - Garanti BBVA International Genel Müdürü Erman Zeyneloğlu, Türk Loydu Vakfı ile İstanbul Teknik Üniversitesi işbirliğinde düzenlenen "Bilim ve Endüstrinin Kesişiminde Denizcilik: Vizyon ve Uygulamalar" sempozyumunda konuşarak, Türk denizcilik sektörünün finansman sorunlarını ve çözüm önerilerini ortaya koydu. Türk bayraklı gemilerin uluslararası finansmanda dezavantaj yaşadığını belirten Zeyneloğlu, regülasyon reformunun aciliyetine dikkat çekti.
Avrupa'nın En Büyük Türk Sermayeli Kuruluşu
10 yıldır Garanti BBVA International'ın genel müdürlüğünü yürüten Zeyneloğlu, kurumun Hollanda'da 20 milyon Euro sermaye ile kurulduğunu, şu anda 1 milyar Euro'ya yakın ödenmiş sermaye ile 10 milyar Euro'yu aştığını belirtti. "Avrupa'da kurulu en büyük Türk sermayeli kuruluşu olarak devam ediyoruz. Rating'imiz investment grade. Moody's'den iki not yukarıdayız, A'nın bir altındayız" diyen Zeyneloğlu, bu durumun akreditif açmada büyük avantaj sağladığını vurguladı.
2007'de Girdik, 2008'de Kriz Geldi
Denizcilik sektörüne 2007 yılında girdiklerini anlatan Zeyneloğlu, "Çok güzel bir zamanlamayla girdik denizciliğe. Muhteşem bir zamanlamaydı" diyerek espri yaptı ve 2008 krizini müşterilerinin yanında atlattıklarını belirtti. Uluslararası bankalardan iki uzmanı bu işin başına koyarak profesyonel bir yapıyla sektöre girdiklerini açıkladı.
Gemi inşası finansmanında uyguladıkları yöntemlerin bazen alay konusu olduğunu itiraf eden Zeyneloğlu, "Bir gemi inşa yapılırken verdiğimiz finansmanda 'şu kadar sermaye konacak, üzerinde biz yapıyoruz, karşılığında bu demiri alıyoruz' şeklinde yapmıştık. Dolayısıyla gemilerimizi bitirmeyi başardık" dedi.
"Denizcilik Hakkında Hiçbir Şey Bilmiyorduk"
Çarpıcı bir itirafta bulunan Zeyneloğlu, "Bu süreç içinde öğrendiğimiz tek şey, bir finans sektöründe çalışan insan olarak denizcilikle ilgili aslında hiçbir şey bilmediğimiz. Çok sofistike bir sektör" dedi. Geminin değeri, nakit akışı gibi finansal verilerin tek başına yeterli olmadığını, armatörlerin işe sahiplenmesine güvendiklerini belirtti.
Uluslararası Bankaların Üç Kriteri
Avrupa'daki denizcilik finansmanı veren bankalarla yaptığı görüşmeleri paylaşan Zeyneloğlu, uluslararası finans kurumlarının üç temel beklentisini sıraladı:
1. Şeffaflık ve Sermaye Yapısı
"Bir sürü gemi şirketinin kombine değil, konsolide şekilde bilançosunun ortaya çıkması gerekiyor. IFRS gibi muhasebe prensiplerini uygulamak şart. Finans departmanlarında yurtdışı finansmanla aynı seviyede konuşabilecek, compliance'ı anlayacak insan kalitesi kritik."
2. Yeşil Dönüşümün Gösterilmesi
"ECB tarafından regüle ediliyoruz. Çevrecilik kıstaslarımızdan biri. ESG'yi yapmak değil, finans kurumlarına göstermek de çok önemli. Bankalarda NES kodu denen bir kod var, ileride 'şu kodda denizciliğe şu kadar kredi kullandırabilirsiniz' denecek. Çevresel olursa sermaye indirimleri gelecek."
3. Regülasyon Reformu
"Türk bayrağı problem olduğunda likidasyonda sıkıntı yaşanıyor. Neden Cebelitarık tercih ediliyor da Türkiye tercih edilmiyor? Malta, Hong Kong, Cebelitarık bankalar tarafından kullanılıyor. Türkiye'de mahkeme süreci çok uzun ve meşakkatli."
"AI İle 3 Günlük İş 2 Dakikada"
Yapay zekanın finans sektöründeki etkisini somut örnekle anlatan Zeyneloğlu, "Büyük bir kredi portföyü satın alımında finansal hesaplarımızı üç günde yapıyoruz. Şimdi bir AI sistemi üzerinden çalışıyoruz, tam iki dakikada oluyor. İleride karşındaki kişi bunu kullanırsa, sen kullanmazsan iş yapma ihtimalin yok" uyarısında bulundu.
Bankanın genç çalışanları ile kıdemliler arasında teknoloji adaptasyonunda ciddi fark olduğunu belirten Zeyneloğlu, "Birinci sınıflar, ikinci sınıflar gibi bizim bankada da yeni girenlerle 15 yıldır çalışanlar arasında bunu anlama konusunda çok ciddi problem var. Anlatamıyoruz, anlayamıyoruz" dedi.
Karbon Vergisi Yükseliyor
Yeşil finansmanın önemine değinen Zeyneloğlu, karbon offset tarafına girdiklerini belirterek, "Anladığım kadarıyla bu sene %40, önümüzdeki sene %70, sonra %100'lere çıkacak bir vergi doğuyor. Şu an rakam çok fazla acıtmıyor ama acıtmaya başlayacak. Tüm Türk ihracatçılar ve denizcilik için çok önemli" dedi.
Near-Shore Avantajı
COVID sonrası Türkiye'nin Avrupa için stratejik öneminin arttığına dikkat çeken Zeyneloğlu, "Near-shore deniyor şimdi. Türkiye, gemi yapımı için Avrupa'ya çok yakın. COVID'de neler başımıza geldiğini gördük. Bu önemli bir avantaj" değerlendirmesinde bulundu.
Çözüm Önerileri
Zeyneloğlu, Türk denizciliğinin uluslararası finansmana erişimi için şu önerilerde bulundu:
- Şirketlerin konsolide, denetlenmiş finansal tablolar hazırlaması
- Sermayenin bağlanması ve şeffaflık
- ESG kriterlerinin finans kurumlarına etkin sunumu
- Türk bayrağı için likidasyonda hızlı ve etkin regülasyon reformu
- Finans departmanlarında uluslararası standartlarda uzman istihdamı
Erman Zeyneloğlu'nun denizcilik finansmanındaki sorunlara yönelik açık sözlü değerlendirmeleri ve somut çözüm önerileri, sempozyum katılımcıları tarafından dikkatle dinlendi. Özellikle Türk bayrağının finansmanda yarattığı dezavantajın regülasyon reformuyla çözülmesi gerektiği vurgusu, sektör temsilcilerinin gündemine alındı.
Yorumlar
Kalan Karakter: