Hamburg merkezli Uluslararası Deniz Sigortacıları Birliği’nin (IUMI) politika direktörü olan Hendrike Kühl, konteyner gemilerindeki yangın risklerinin 18 ay önce “herkesin gündemindeki devasa bir mesele” olarak tanımlamıştı. “Insurance Business” internet portalında Daniel Wood tarafından 7 Şubat 2025 tarihinde yayınlanan makalede Kühl’ün sözleri tekrar hatırlatılıyor ve sektörün bu risklerle mücadelede hangi adımları attığı mercek altına alınıyor.
Kühl, makalede Uluslararası Denizcilik Örgütü’nün (IMO) beklenen yeni güvenlik güncellemelerinden duyduğu memnuniyeti dile getirirken, sabit su monitörlerinin (fixed water monitors) yakın zamanda zorunlu hale gelmesinin muhtemel olduğunu söylüyor. Bu adım, gemi personelinin yangınla daha etkili şekilde mücadele etmesinin önünü açacak önemli bir yenilik olarak görülüyor. Ancak IUMI’nin en büyük hedeflerinden biri olan her bir konteynerde ısı tespiti yapacak sensörlerin zorunlu kılınması için ise bir dizi ek görüşmenin gerektiği vurgulanıyor.
Allianz’ın 2024 Güvenlik ve Denizcilik Raporu (Safety and Shipping Review 2024) verilerine de yer veren makalede, 2023 yılı içerisinde büyük gemilerde 200’ün üzerinde yangın vakası yaşandığı hatırlatılıyor. Kühl, bu tür olayların ölümcül insan kayıplarından çevre felaketlerine, gemi ve yükün tamamen kaybına kadar uzanan zincirleme etkilere neden olabileceğini belirtiyor. Nitekim, Daniel Wood’un haberinde paylaşıldığı üzere, Kühl röportaj verdiği sırada Kızıldeniz’de sürüklenen, Hong Kong bayraklı bir konteyner gemisinde patlama kaynaklı büyük bir yangın meydana gelmiş ve mürettebat gemiyi terk etmek zorunda kalmıştı. Bu olayın da tehlikeli yüklerin yanlış beyan edilmesinden kaynaklanmış olabileceğinden şüpheleniliyor.
IUMI’nin üzerinde durduğu en kritik konulardan biri erken yangın tespiti. Halihazırda konteynerlerin güvertede taşındığı bölümlerde duman dedektörü bulunmadığı gibi, alt güvertede ise çoğu zaman sadece duman sensörleri mevcut. Kühl, dumanın sensöre ulaşmasında yaşanan gecikmenin büyük bir sorun olduğunu, oysa ısı bazlı tespit sistemlerinin yangın başlamadan önceki ‘sıcak noktaları’ belirleyebileceğini ifade ediyor. Bu nedenle IUMI, sabit su monitörlerine ek olarak ısı algılama sistemlerinin IMO tarafından zorunlu tutulması için bastırıyor.
IMO’nun Gemi Sistemleri ve Ekipmanları Alt Komitesi (SSE) tarafından desteklenen sabit yangın söndürme sistemleri, özellikle yeni inşa edilecek konteyner gemileri için büyük bir dönüşüm yaratabilir. Kühl, bu sistemlerin gemi personeline uzaktan, daha güvenli ve daha etkili biçimde müdahale imkânı sağlayacağını söylüyor. Mevcut mobil su monitörlerinin ise sabit sistemleri tamamlayıcı bir unsur olarak görev yapması bekleniyor.
Makalede değinilen bir diğer önemli konu da “akıllı konteynerler” (smart containers). Bazı konteyner hatları, hâlihazırda yüklerin konumunu takip etmek için bu teknolojiyi kullanmaya başlamış durumda. Ancak Kühl, bu konteynerlerin geminin güvenlik sistemine entegre edilmesinin gerçek bir “oyun değiştirici” olabileceğini belirtiyor. Çünkü akıllı konteynerler, sıcaklık artışı gibi anormallikleri doğrudan gemi mürettebatına bildirebilir.
Daniel Wood’un haberinde bahsettiği Cargo Fire and Loss Innovation Initiative (CFLII) gibi kuruluşlar da e-burun (e-nose) ve çoklu gaz sensörleri gibi yenilikçi çözümleri gündeme getiriyor. Bu teknolojilerin, gelecekte yangın riskini büyük ölçüde azaltabilecek potansiyel taşıdığı düşünülüyor.
Öte yandan konteyner gemilerinin boyutları ve taşıma kapasiteleri de risk faktörünü artıran unsurlar arasında yer alıyor. Allianz raporlarında, günümüz konteyner gemilerinin 20 yıl öncesine göre iki kat, 1960’ların sonlarıyla kıyaslandığında ise %1500 daha fazla konteyner taşıdığından bahsediliyor. 400 metre uzunluğa varan devasa gemilerde çıkabilecek bir yangının sonuçları da aynı ölçüde büyük risk oluşturuyor.
Denizcilik sektörü paydaşlarının bu konuda alacağı her türlü tedbir, gemi mürettebatının can güvenliği, çevrenin korunması ve milyarlarca dolarlık yüklerin emniyeti açısından kritik önem taşıyor. Siz de sektörde faaliyet gösteren bir uzman, broker ya da armatörseniz, konteyner gemilerindeki yangın riskinin azaltılmasında hangi güvenlik teknolojilerinin veya düzenlemelerin öncelikli olması gerektiğini düşünüyorsunuz? Yorumlarınızla katkıda bulunabilirsiniz.
Bu haber, “Insurance Business” internet portalında Daniel Wood imzasıyla 7 Şubat 2025 tarihinde yayımlanan “Fire risks on container ships – still a major issue” başlıklı makaleden derlenmiştir.
Yorumlar
Kalan Karakter: