Mısır’daki Süveyş Kanalı, dünya ticaretinin kritik noktalarından biri olarak bir kez daha dikkatleri üzerine çekti. 45 metre uzunluğunda, 48 metre genişliğinde ve 3.543 ton ağırlığındaki Liberya bayraklı bir sondaj kulesi (ADMARINE260), üç römorkörün eşlik ettiği başarılı bir operasyonla kanalı sadece 22 saat içinde kat etmeyi başardı. Bu özel geçiş, hem Mısır hem de küresel deniz taşımacılığı için önemli bir olay olarak değerlendiriliyor. Zira Süveyş Kanalı, Avrupa ile Asya arasındaki en kısa deniz rotasını sunarak dünya ticaretinin yaklaşık yüzde 12’sine ev sahipliği yapıyor. Son dönemde Kızıldeniz’deki gerilimler ve bölgedeki istikrarsızlık, kanalın ekonomik göstergelerine olumsuz yansısa da Süveyş Kanal İdaresi (SCA) bu zorlu koşullara rağmen operasyonların güvenle sürdürüldüğünü vurguluyor.
Özel Navigasyon Düzenlemeleri
Kanal geçişi sırasında, ADMARINE260 adlı sondaj kulesi için özel navigasyon planları uygulandı. Yetkililer, platformun yüksekliğini azaltmak amacıyla kulenin deniz suyu çekişini artırarak geçiş esnasında Al-Salam (Barış) Köprüsü’nün altından sorunsuz bir şekilde geçiş yapılmasını sağladı. Süveyş Kanal İdaresi, kulenin yüksekliğine ek olarak genişliğinin de göz önüne alındığını ve bu sebeple üç adet römorkörün 7/24 hazır bekletildiğini açıkladı.
SCA’den yapılan açıklamada, platformun cumartesi sabahının ilk saatlerinde kuzeyden güneye doğru ilerleyen konvoylara katıldığı belirtildi. Bu konvoy sistemi, kanalı her iki yönlü trafik için daha güvenli hâle getirmek adına uygulanan bir strateji. Platformun ortalama hızı, özellikle gündüz saatlerinde beliren su sisi (ya da diğer adıyla “deniz dumanı”) nedeniyle düşük tutuldu. Böylelikle hem platformun stabilitesi hem de diğer gemilerin güvenliği gözetilmiş oldu.
Tecrübeli Pilotlar ve Detaylı Koordinasyon
Süveyş Kanalı’nda büyük hacimli veya standart dışı yapıya sahip gemi ve platformların geçişi, son derece hassas bir koordinasyonu gerektiriyor. Bu nedenle 12 kıdemli kılavuz kaptan görevlendirildi. Kanal, üç ana sektöre ayrılarak her bir sektörde görev yapacak kılavuz kaptanlar dönüşümlü olarak platforma rehberlik etti. Bunun yanında, Port Said ve Süveyş kıyılarında olası acil durumlara karşı ek pilotlar da hazırda bekletildi. Süveyş Kanal İdaresi Başkanı Usame Rabie, “Her büyüklük ve tipteki deniz aracı, hatta yüzer üniteler için bile güvenli ve verimli bir geçiş sağlanıyor. Gerekli olduğu durumlarda standart prosedürlerin ötesine geçerek, her projeye özel çözümler geliştiriyoruz,” diyerek bu başarılı organizasyonun altını çizdi.
Kızıldeniz Tansiyonu ve Düşen Gelirler
Son dönemde Kızıldeniz’de yaşanan jeopolitik gerilimlerin Süveyş Kanalı üzerindeki etkisi de gündemde. Mısır Dışişleri Bakanlığı kaynakları, 2024 yılında bu gerilimlerin kanal gelirlerinde yüzde 60’tan fazla düşüşe yol açtığını bildirdi. Bu gerilemenin başlıca sebebi olarak bölgede artan askeri hareketlilik, güvenlik riskleri ve yatırımcıların alternatif rota arayışına girmesi gösteriliyor. Kanalın Mısır ekonomisi için hayati derecede önemli bir döviz kaynağı olduğu biliniyor. Süveyş Kanalı; turizm, yurtdışı işçi gelirleri ve dış yatırımların yanı sıra ülkenin en büyük gelir kapılarından biri. Dolayısıyla kanal trafiğindeki azalma, Mısır ekonomisinde kısa vadede ciddi bir açık yaratma potansiyeli taşıyor.
Mısır Dışişleri Bakanı’nın Roma MED toplantısında yaptığı son açıklamalara göre, 2024 yılında Kızıldeniz’de yükselen tansiyon ve Bab El-Mandeb Boğazı civarındaki güvenlik endişeleri, yatırımcıların ve armatörlerin farklı hatlara yönelmesine sebep oldu. Örneğin, Afrika kıtasının güneyinden geçen daha uzun fakat güvenlik riski daha düşük rotalar veya bazı kara köprüleri gibi alternatif çözümler bir kez daha konuşulmaya başladı. Ancak uzmanlara göre, gemicilik sektörü yakıt, zaman ve güvenlik avantajları sebebiyle uzun vadede hâlâ Süveyş Kanalı’nı tercih etmek durumunda kalacak.
Yeni Çift Geçiş Koridoru ve Diğer Gelişmeler
Süveyş Kanalı’nın kapasitesini ve güvenliğini artırmak amacıyla, özellikle Küçük Acı Göl çevresinde yeni bir çift geçiş (dual passageway) projesi deneme operasyonlarına tabi tutuldu. Kanal İdaresi, bu projeyle büyük tonajlı gemilerin kanalı daha hızlı ve güvenli bir şekilde geçmelerini sağlamayı hedefliyor. Test aşamasının başarıyla tamamlandığını belirten yetkililer, yeni hattın hizmete girmesiyle birlikte kanaldan geçen gemi sayısının artabileceğini, geçiş sürelerinin ise kısalacağını öngörüyor.
Buna ek olarak, Kızıldeniz ve Bab El-Mandeb Boğazı’ndaki risk unsurlarını azaltmak için Mısır yönetimi uluslararası toplumu iş birliğine çağırıyor. Birleşmiş Milletler ve bölge ülkeleriyle yürütülen görüşmelerde, bu deniz alanlarında istikrarın sağlanmasının hem Afrika hem de Orta Doğu için büyük önem taşıdığı vurgulanıyor. Uzmanlar, deniz ticaret yollarının güvenliğinin sadece bölge ülkelerinin değil, küresel ekonominin de çıkarına olduğunu belirtiyor.
Küresel Deniz Ticareti Açısından Önem
Süveyş Kanalı’nın dünya ticaretindeki payı, buradan geçen ham petrol ve LNG taşıyan tankerlerin yanı sıra konteyner gemileri, dökme yük gemileri ve diğer özel amaçlı gemilerle birlikte değerlendirildiğinde yüzde 12 gibi önemli bir orana denk geliyor. Avrupa ile Asya arasındaki bu en kısa rota, yakıt ve zaman tasarrufu sağlarken, aynı zamanda emisyonları azaltma yönünde de katkı sağlıyor. Örneğin, Süveyş yerine Afrika’nın güney ucundaki Ümit Burnu’nu dolaşmak, gemilerin yolculuğunu haftalarca uzatabiliyor ve maliyetleri ciddi oranda yükseltebiliyor.
Süveyş Kanal İdaresi Başkanı Rabie, ADMARINE260 platformunun geçişinin de gösterdiği gibi, standart dışı gemi ve yüzer ünitelerin bile güvenle ve nispeten hızlı şekilde taşınabildiğini söyledi. Gerekli teknik destek, kılavuzluk ve römorkör yardımıyla kanalın dünya deniz ticaretindeki konumunu güçlendirmeye devam edeceklerini vurguladı. Aynı şekilde, Mısır hükümeti de kanalın bölgenin çalkantılı siyasal ortamına rağmen cazibesini koruyacağından emin görünüyor.
Geleceğe Dair Beklentiler
Uzmanlar, Kızıldeniz’deki tansiyonun düşmesi ve güvenlik risklerinin azalması halinde Süveyş Kanalı’nın gelirlerinde yeniden artış yaşanacağını öngörüyor. Bu artış, hem transit geçişlerden elde edilen gelirlerle hem de lojistik hizmetlerden sağlanacak ek katkılarla Mısır’ın döviz rezervlerini güçlendirebilir. Buna karşın, bölgesel gerilimlerin sürmesi durumunda, gemicilik sektörünün alternatif güzergâhlara yönelme ihtimali her zaman için masada duruyor.
Tüm bu gelişmeler, Mısır ekonomisinin kalbi sayılan Süveyş Kanalı’nın, jeopolitik dalgalanmalara ve iklim koşullarına rağmen hâlâ dünyanın en önemli ticaret rotalarından biri olarak varlığını sürdürdüğünü gösteriyor. ADMARINE260’ın 22 saatlik geçiş operasyonu, hem uluslararası deniz taşımacılığının teknik ve lojistik kabiliyetlerini gözler önüne serdi hem de Süveyş Kanalı’nın stratejik değerini bir kez daha doğruladı.
Yorumlar
Kalan Karakter: