Bankalar, tersanelerden endişelenmiyor

Bankalar, tersanelerden endişelenmiyor

Yeni siparişlere hazırlanırken bir anda sipariş iptalleriyle karşılaşan tersaneler, sektörde ilk depremi yaşayan sanayi oldu. Piyasalarda görülen finansman eksikliği bütün gözleri yerli bankaların izleyeceği politikaya döndürdü. Bankalar ise açıklamalarıyla gemi yaptıranlara güven verdi.

Ekonomik buhranını en şiddetli şekilde hisseden denizcilik sektöründe önce paranın kaynağı kesildi, daha sonra sipariş iptalleri başladı. Ticaret durunca kuru yük piyasası artçıları hissetmeden direk depremi yaşadı. Navlunlardaki dibe vuruş yeni inşa ve ikinci el gemi fiyatlarını da aşağı çekti.

Bu deprem denizcilik sektöründe ilk gemi inşa sanayisinde görüldü. Bu yıl bir elin parmaklarını geçmeyecek sayıda yeni sipariş alan tersanelerde, 58 sipariş iptal edilirken 64 sipariş de donduruldu.
Bu gelişmeler yaşanırken gözler bir anda satış amaçlı inşa edilen veya inşası devam eden gemilere ve bu gemilerin köprü kredisini sağlayan yerli bankalara döndü. Bankalar yaptıkları açıklamalarla tersane ve gemi yaptıranlara güven verdi.
Garanti Bankası Ticari Bankacılık Pazarlama Müdürlüğü Koordinatör Recep Baştuğ, “Eğer bu gemiler satılamazsa, bizimle çalışan hiçbir kimseye zorluk çıkarmayacağız” dedi. Garanti Bankası’nın şuanda devam eden 126’ı projesinin olduğunu söyleyen Baştuğ, “Bu projelerin % 75’inin post finansmanı sağlanmış ve kontrata yapılan gemilerden oluşuyor. Açığa yapılan yüzde % 25’lik kısmın yaklaşık yarısı da bu gemilerin finansmanını sağlayabilecek grup şirketlere yapılıyor. Geri kalan Yüzde 12-15 ‘lik kısım açığa yapılıyor ve post finansmanı sağlanmamış. Eğer açığa yapılan bu gemiler satılamazsa bizimle çalışan hiç kimseye zorluk çıkarmayacağız. Garanti Bankası olarak, müşterilerin iyi niyetlerine karşılık biz de iyi niyetli olacağımızı söylemek istiyoruz. Firmayla oturup karşılıklı konuşacağımız şeyler bunlar” açıklamasında bulundu.

Gecikmeler büyük bedel ödetebilir

Sektöre bir kolaylık sağlayarak üretim süreçleri uzamış projelerin köprü kredilerini uzattıklarını söyleyen Recep Baştuğ, Türk tersanelerinin bankalardan ziyade bir başka sorunun olduğuna dikkat çekiyor. Türk tersanelerindeki en büyük sorunun teslim sürelerinin uzaması olduğunu ifade eden Baştuğ şöyle devam etti: “Tersaneleri zora sokan en büyük neden, makine tedarikçilerinin makineleri geciktirmeleri. Makinesi veya pervanesi gelmediğinden bitirilemeyen ve teslimi altı ay geciken gemiler var. Bu gemiyi 6 ay önce satsanız 25 milyon dolara satardınız bugün tamamlayıp satmaya kalksanız 20 milyon dolara zor satarsınız. Buna bir de gecikme faizini eklerseniz yaklaşık 2 milyon dolar kredi faizi zararı demek.  Makine tedarikçilerinin bu gecikmeleri tersanelere büyük bedeller ödetebilir. Tersanelerin verimliliğini artırması lazım. Tuzla’da 36 aydır bitirilemeyen gemi var. 18 ayda bitirilip teslim edilmesi için kontrat yapılmış, ancak makine tedarikinin gecikmesinden dolayı geminin bitmesi 22 ayı buldu ve yabancı alıcı da, gemi geciktiğinden dolayı siparişi iptal etti. Bunlar tersanelerimizde yaşandı maalesef.”

Yapı Kredi denizcilikten tedirgin değil

Yapı Kredi Kurumsal Bankacılık Yönetimi Genel MüdürYardımcısı Hamit Aydoğan da
Bankalarının finanse ettiği projelerin önemli bir bölümünün satış bağlantısı yapılmış veya yük taşıma kontratı önceden imzalanmış gemiler için sağlandığını söylüyor. Projeye bağlı gemi inşaatında çeşitli nedenlerle 2-3 ay teslimatta gecikmeler yaşanabildiğini belirten Aydoğan, “ Bu tür durumlarda kredi vadesi uzatılmaktadır. Bankamız, kontrata bağlı taahhüt ettiği gemi projelerine, gemi inşasının gerçekleşme oranına paralel kredi vermeye devam eediyor. Herhangi bir kontrata bağlı olmayan gemi finansmanını, Bankamız kredi tahsis prensipleri gereğince finanse etmiyor fakat satış kontratı yapılmış gemiler için köprü finansman gerektiğinde, kredi taleplerini değerlendirmekteyiz” şeklinde konuştu. Aydoğan, “Bankamızın finanse etmekte olduğu gemilerden yaklaşık 52 adedi inşaat aşamasında olup, hepsinin satış kontratı projenin başında yapılmış bulunmaktadır. Bu nedenle sözkonusu riskler, projelerin sona ermesiyle kapanacaktır” diyerek sektörden endişelerinin olmadığını belirtiyor..