Armatörlerin gözü kulağı Çin'de

Olimpiyat darbesi yiyen armatörlerin gözü kulağı Çin'de

Çin'in olimpiyatlar nedeniyle 3 ay süreyle fabrikalarının kapılarını kapatmasıyla düşen navlun fiyatlarının önümüzdeki ay yeniden yükselişe geçmesi bekleniyor.
 
Olimpiyat oyunları öncesi hava kirliliği nedeniyle fabrikalarını kapatan Çin, dünya navlun fiyatlarının da düşmesine neden oldu. Son 3 ayda yüzde 60 gerileyen Baltık kuru yük navlunlarına karşın, İstanbul limanlarında taşınan yüklerin navlunlarını gösteren İstfix Endeksi'ne göre navlun fiyatları 28 Temmuz'da 1.824 iken eylül başında 1.501'e indi ve yüzde 18'e geriledi. Olimpiyatların sona ermesiyle birlikte Çin'deki fabrikaların yeniden açılmasını bekleyen armatörler, ekim ayından itibaren navlun fiyatlarının yeniden yükselişe geçmesini bekliyor.

Deniz Ticaret Odası Meclis Başkanı Erol Yücel, gemi siparişlerindeki iptallerin taşımacılığın lehine olacağını, böylece filoların daha fazla artmasının engelleneceğini belirterek "Artık navlunların belli bir seviyenin altına düşmesi asla mümkün değil" derken Kaptanoğlu Denizcilik Yönetim Kurulu Başkanı Şadan Kaptanoğlu, daha önceki yıllarda da Çin'in alımlarını durdurduğu anda böyle düşüşlerin yaşandığını kaydetti.

Fabrikaların yarattığı hava kirliliği nedeniyle ABD başta olmak üzere bazı ülkelerin olimpiyatlara katılmayacağını açıklaması üzerine Çin, geçen ay düzenlenen olimpiyatlar öncesinde 3 ay süreyle yüzlerce fabrikanın şalterini indirmişti.
 
İptaller taşımacılığın lehine

Son 5 yılda navlun fiyatlarındaki yükselişin nedeninin Çin olduğunu dile getiren Erol Yücel, Çin ticaretinin bir ölçüde durmuş vaziyette olduğunu ve uzun süredir stoklarla idare edildiğini söyledi. Sezon olarak da navlun fiyatlarının düşmesinin doğal olduğunu vurgulayan Yücel, "Bu düşüşün geçici olduğuna inanıyorum. Yurtdışında herkesi endişelendiren inşaatlardaki yüksek kapasiteler vardı. Dünyada yaşanan finansal ve mortgage krizleri nedeniyle epey bir sipariş iptal edildi. Bu bizim için sürpriz değil, beklediğimiz bir şeydi. Yılın üçüncü çeyreğinden itibaren navlun piyasası yeniden yükselmeye başlayacaktır" diye konuştu.

Olimpiyatların sona ermesiyle birlikte fabrikaların yeniden faaliyete geçmesinin beklendiğini vurgulayan Yücel, bu sayede yeniden bir hareketlenme başlayacağını kaydetti. Yücel, navlun fiyatlarında dünyanın önemli ticaret merkezlerinde meydana gelen olaylar nedeniyle ani iniş ve çıkışlar yaşandığına dikkat çekerek şunları söyledi: "Çin ya da Japonya'da olan depremler bile fiyatları etkiliyor. Ya da çok ciddi bir kaza, bir geminin 30-60 gün süre ile limanda beklemesi birçok şeyi tetikleyebiliyor. Dünya ticaretinde çok yoğun bir artış oldu. Piyasadaki arz talep dengesi nedeniyle fiyatlar inip çıkıyor. Maden fiyatında uzlaşılması çok zaman alabiliyor, ihracatçı da malı yüklemiyor. Mal hareketi olmayınca navlun etkili olmuyor. Dolayısıyla aslında gemi siparişlerindeki iptaller taşımacılığın lehine olacaktır. Çünkü filonun daha fazla artması engellenmiş olacak. Yük hareketi ne olursa olsun devam ediyor. Navlunların belli bir seviyenin altına düşmesi asla mümkün değil. Ben hiç umutsuz değilim, son derece sakin ve dikkatli şekilde izlenmesi lazım" dedi.
 
Ekime kadar beklemek gerekiyor

Kaptanoğlu Denizcilik Yönetim Kurulu Başkanı Şadan Kaptanoğlu da navlun fiyatlarındaki düşüşün nedeninin Çin olduğunu söyledi. Çin'in 24 Eylül'e kadar iş için bile vize vermediğine işaret eden Kaptanoğlu, Çin'in hâlâ toparlanmadığını kaydetti. Daha önceki yıllarda da Çin alımlarını durdurduğu anda böyle düşüşlerin yaşandığına işaret eden Kaptanoğlu, "Fiyatlardaki düşüşün bizim maliyetlerimize hiçbir etkisi olmadı. Burada önemli olan bundan sonra Çin'in ne yapacağı. Bunu görmek için ekim ayına kadar beklemek gerekiyor. Pazarda henüz bir düzeltme olmadı ama er geç olacak. Biz 100 yıldır bu işi yapıyoruz, bizim işimiz bu. Rüzgârın yönünü değiştiremezsiniz ama yelkenlerinizi bu yöne göre hazırlayabilirsiniz. Herkese dikkatli olmalarını tavsiye ediyorum" dedi.
 
ÜÇ AYDA NELER YAŞANDI

• Çin'de olimpiyatlar öncesi kirliliğini engellemek için bazı fabrikaların şalteri indirildi
• Dünyada yaşanan finansal ve mortgage krizleri nedeniyle siparişler iptal edildi
• Piyasadaki arz talep dengesi nedeniyle fiyatlar sürükli iniş çıkış gösterdi. 
• Piyasada mal hareketi olmayınca navlun etkili olamadı.

Gülfem Varlık/Referans Gazetesi