2025 yılında çoğu denizcilik sektöründe yeni gemi siparişleri dramatik şekilde yavaşladı. Deniz taşımacılığının en büyük segmenti olan kuru yük sektörü ise yeni gemi sözleşmeleri açısından en sessiz dönemlerinden birini yaşıyor.
Clarksons Research’ün son verilerine göre, yıl başından bu yana verilen siparişler geçen yılın aynı dönemine kıyasla %54 azaldı ve faaliyetler 10 yıllık ortalamaya geri döndü.
Özellikle sektörler arasında ciddi farklılıklar dikkat çekiyor. Konteyner ve kruvaziyer gemilerindeki sipariş hacimleri 10 yıllık ortalamanın iki katına çıkarken, kuru yük, tanker ve gaz taşıyıcı siparişleri trendin altında seyrediyor. Siparişlerdeki durgunluk, geçtiğimiz yıllarda tarihi zirvelere ulaşan yeni inşa fiyatlarının bu yıl durağanlaşmasına yol açtı. VesselsValue verilerine göre kuru yük yeni inşa siparişleri, 2017’den bu yana en düşük ilk yarı seviyesine gerileyerek 169 gemide kaldı.
VesselsValue, son raporunda, “Yavaşlama, belirsiz makroekonomik koşullar, daha yumuşak navlun beklentileri ve sınırlı kısa vadeli kazanç görünümü nedeniyle armatörlerin süregelen temkinini yansıtıyor. Gelecekteki çevresel düzenlemeler ve tercih edilecek yakıt teknolojilerindeki belirsizlikler de yeni sipariş vermede tereddütlere katkıda bulundu. Yüksek yeni inşa fiyatları potansiyel alıcıların bir kısmını caydırmış olabilir,” değerlendirmesinde bulundu.
Banchero Costa Araştırma Başkanı Ralph Leszczynski ise Splash’e yaptığı açıklamada, “Bir bakıma bu yavaşlama uzun zamandır bekleniyordu. Son iki yıldaki güçlü kontrat faaliyetleri ve yeni inşa fiyatlarının geçen yıl tavan yaparak 2008’den bu yana en yüksek seviyelere ulaşması, kiralama oranları bu kadar yüksek değilken tamamen haklı gösterilemezdi,” dedi.
Broker BRS’in analistleri de yılın ilk yedi ayında kuru yük siparişlerinde %63’lük yıllık düşüşle kaydedilen “derin durgunluğu” vurguladı. BRS, düşüşün bir kısmını fiyatların inatla yüksek kalmasına bağlarken, birçok kuru yük piyasasının görece düşük seviyelerde seyretmesini gerekçe gösterdi. Çin Yeni İnşa Kuru Yük Fiyat Endeksi (CNDPI) de 2025’in ilk yedi ayında 2011’den bu yana en yüksek ortalamasına ulaştı. Ancak fiyatların şimdi zayıflamaya başladığı belirtiliyor.
BRS ayrıca düzenleyici ve teknolojik belirsizliklerin yanı sıra jeopolitik ve ticaret politikası şoklarını da bu yılki düşüşün sebepleri arasında gösterdi. Broker, siparişlerdeki çarpıcı düşüşün özellikle Yunan armatörlerinde görüldüğünü kaydetti. “Piyasanın nabzını tutan” önemli bir gösterge olarak tanımlanan Yunan sahiplerinin payı, geçen yıl ikinci sıradayken bu yıl beşinci sıraya geriledi. Yunan armatörler yalnızca bir kamsarmax ve iki handymax siparişi verdi.
SSY Araştırma Başkanı Dr. Roar Adland ise Splash’e yaptığı değerlendirmede, “Özellikle kuru yükteki siparişlerdeki bu durgunluğu, tarafların bir araya gelemeyecek kadar geniş bir bid-offer (teklif-talep) farkı olarak düşünmek faydalı olabilir,” dedi.
Adland sözlerini şöyle sürdürdü: “Tersaneler görece dolu durumda ve bu nedenle yüksek tekliflerini koruyabiliyor. Ancak armatörlerin, FFA eğrisi ve timecharter kazançlarına dayalı olarak şekillenen teklifleri çok daha düşük. Son dönemde marjinal yeni inşa alıcısının konteyner sektöründen çıkması nedeniyle, kuru yük sektörü geç teslimat slotları için rekabet edebilecek konumda değil.”
Yorumlar
Kalan Karakter: