Rusya, Mayıs 2022'den bu yana sözde "gölge filosunu" oluşturmak için 14 milyar dolar harcayarak 400'den fazla tanker satın aldı. Ancak yeni verilere göre bu armada, küresel petrol ihracatını sürdürmekte artık ciddi zorluklar yaşıyor. Veriler, eski Wall Street bankacısı Craig Kennedy tarafından hazırlanan "Navigating Russia" adlı Substack bülteninde paylaşıldı.
2025 yılında uygulamaya giren geniş çaplı tanker yaptırımları, Rusya’nın gölge filosunun kapasitesini %46 oranında azalttı. 2024'ün ikinci yarısında Rusya'nın Baltık limanlarından yükleme yapan ham petrol tankerlerinin %60'ından fazlası gölge filoya aitken, bu oran 2025 Mart ayı sonunda %40’ın altına düştü. Bu düşüşün yarattığı boşluk, ana akım tankerlerle doldurulmaya çalışıldı.
Kennedy, bu düşüşün sebebinin Urals petrolünün varil fiyatının 60 dolar tavanının altına düşmesi değil, 10 Ocak’ta ABD’nin 158 tankeri hedef alan "dev" yaptırımları olduğunu belirtti. Ayrıca Şubat ayı sonunda İngiltere ve AB tarafından getirilen ek yaptırımlar da bu durumu pekiştirdi.
Kennedy, Moskova'nın üç yıl içinde gölge filo için yaptığı 14 milyar dolarlık harcamanın büyük ölçüde boşa gittiğini savundu:
"Yaptırımları aşmak için bir filo kurmaya milyarlarca dolar harcanıyor, ancak bu filonun kendisi doğrudan gemi yaptırımlarına karşı son derece savunmasız çıkıyor."
Batılı gemi sahiplerinin bu süreçten en az 6,3 milyar dolar kazanç sağladığı belirtiliyor. Organized Crime and Corruption Reporting Project (OCCRP) ve Follow the Money adlı araştırma kuruluşları, Şubat ayında yayınladıkları raporda, Batı menşeili yaklaşık 230 tankerin gölge filoya nasıl geçtiğini ortaya koydu. Bu gemilerin çoğu satıldıktan hemen sonra isim ve bayrak değiştirerek Rusya için petrol taşımaya başladı. En çok satış yapılan ülkenin ise Yunanistan olduğu tespit edildi.
AB, 2023 yılında Rusya’ya doğrudan tanker satışını yasaklamıştı. Ancak yaptırımlara katılmayan ülkeler üzerinden dolaylı satışlar hâlâ mümkün. Rapora göre, bu tür yollarla gölge filoya dahil edilen 32 gemi tespit edildi.
S&P Global Market Intelligence verilerine göre 2024 sonunda yaptırım uygulanan gemi sayısı 1.000’i aştı. Bu gemilerin 800’den fazlasının onaylı sigortası bulunmuyor. Üstelik filonun ortalama yaşı 21 olup, bu da küresel ortalamanın 8 yıl üzerinde. Bu durum, çevresel felaket risklerini artırıyor.
Yorumlar
Kalan Karakter: