Türkiye’nin Mavi Marmara saldırısından sonra 6 yıldır askıya aldığı İsrail ile ilişkilerin, geçtiğimiz hafta yapılan anlaşmayla normalleşmesinin ardından İsrail Başkonsolosu Shai Cohen, Cihan Haber Ajansı’nın sorularını yanıtladı. Cohen, Ankara- Tel Aviv arasındaki yeni dönemden, Türkiye- Rusya yakınlaşmasından, yeni dönemde Filistin’in durumuna ilişkin değerlendirmelerde bulundu.<br /> <br /> “SONUNDA ANLAŞMAYI BAŞARDIK”<br /> <br /> 2010 yılında başlayan Türkiye – İsrail hattındaki gerilim, mutabakat metninin imzalanmasıyla, geçtiğimiz hafta son buldu. Böylelikle Ankara ve Tel Aviv arasındaki normalleşme süreci resmen başladı. İsrail İstanbul Başkonsolosu Cohen ilişkilerin normalleşmesinden son derece memnun olduklarını ifade ederek, “ Biz sonunda bu anlaşmayı başardık. Samimiyetle söylemeliyim ki biz bu işbirliği için son iki yıl içinde çok çalıştık” dedi.<br /> <br /> YENİ SÜREÇTE 7-8 MİLYON DOLARLIK TİCARET HACMİ<br /> <br /> Cohen, anlaşmaya ilişkin imzaların atılması sürecinde çalışmaların başlaması yönünde hazırlıklı olduklarını belirtti. Tel- Aviv- Ankara anlaşmasının iki ülkenin ortak yarına olduğuna vurgu yapan Cohen, “ Ekonomik alanda önemli iş birliği gerçekleştirebiliriz. Son iki yılda iki ülke arasındaki ticaret hacmi 5 milyon dolar. Yeni dönemde ise bu rakamın 7-8 milyon dolar seviyelerine çıkacağına inanıyorum. Sanatsal, akademik alanda iki ülke arasındaki ilişki hiçbir zaman bozulmadığını ifade eden Cohen, Mesela kültürel alanda, geçen yıl iki ülke arasında sanatsal anlamda gidiş gelişler oldu. Birçok İsrailli artist İstanbul’a geldi. Mesela 5 günlük eş zamanlı bir festival oldu. Festival organizasyonları Tel Aviv ve İstanbul arasında yakın bir bağ kurdu” diye konuştu. Öte yandan Cohen, akademik kültürel ticari ve sivil alanda muazzam bir paylaşımın olduğunu kaydederek, “Yeni süreçte iki ülke arasındaki ilişkiler oldukça iyi olacağına inanıyorum” ifadelerine yer verdi.<br /> <br /> YENİ ELÇİ BİR KAÇ HAFTA İÇİNDE BELLİ OLACAK<br /> <br /> İlişkilerin normalleşmesinin ardından Ankara- Tel Aviv arasında karşılıklı olarak atanacak büyükelçilik konuyla ilgili olarak da açıklamalar da bulunan Cohen şu sözlerle yer verdi:<br /> “Buna karar verildi, yenilemek büyükelçi Exchange yapmak. birkaç hafta ya da ay alacağını düşünüyorum. Büyükelçi atamak ve diğer diplomasiler, bu teknik bir iş bunu göreceğiz. Umarım en yakın zamanda olur. Bir isim yok henüz, bu ayrı bir süreç, hassas bir adım, atama yapılacak, hükümetten onayından geçecek, bu süreçleri göz ardı edemeyiz. Bu nedenle birkaç süreç hafta alacak. İsim belli olduğunda İsrail’de komiteye sunulacak”<br /> <br /> TÜRKİYE İYİ BİR ORTAK<br /> <br /> Cohen Gazze'ye yardım götürmek için yola çıkan 'Lady Leyla' gemisine ilişkin de açıklamalarda bulundu. Bazı kesimlerin ikinci bir saldırı olabilir endişelerine yönelik değerlendirmelerde bulunan Cohen, “ Mavi Marmara olayı farklı bir olaydı. Öyle bir olay tekrarlanmaz. Böyle bir şeyi sanmıyorum. Cumhurbaşkanı Erdoğan zaten gerekli açıklamaları yaptı. Erdoğan, Gazze yardımı insani yardım olduğunu belirtti” şeklinde konuştu. Türkiye’nin Gazze’ye göndermek istediği yardım kolaylıkla Aşdod’a ulaşacak diyen Cohen, Yardımlar eksiksiz ulaşacak. Onun için yoğun çalışıyoruz. Bir yandan da güvenlik tedbirleri alıyoruz. Bunu Lady Leyla ile ispatlayacağız. Burada önemli bir güvenlik konusu var ancak, biz güvenlik engelleri, sorunları olsun asla istemeyiz” ifadelerini kullandı.<br /> Cohen, Gazze’de alt yapı kurulmasının ve güvenliğinin tesis edilmesinin son derece önemli bir konu olduğunu dile getirerek, “ Gazze’nin yeniden yapılandırılması, hastane, eğitim sistemi kurulması gibi konular var. Türkiye alt yapıların kurulması konusunda aktif rol olmak istiyor. Türkiye iyi bir ortak. İsrail için bu oldukça önemli bir konu. Gazze’nin iyi olması İsrail’in de çıkarınadır” dedi.<br /> <br /> TÜRKİYE DOĞU AKDENİZ’DE ENERJİ KORİDORU MERKEZİ OLMAK İSTİYOR<br /> <br /> İsrail’in Doğu Akdeniz’de yürüttüğü doğalgaz çalışmalarıyla ilgili açıklamalarda bulunan Cohen, sözlerini şu cümlelerle sürdürdü: Alıntı yapabilirim. Birkaç gün önce Başbakan Netanyahu ve Enerji Bakanı Stayni’nin dediği gibi, tabi ki İsrail Akdeniz’de bulunan doğal gazı ihraç etmek istiyor. Biz Türkiye’yi bu konuda da son derece iyi bir ortak olarak görüyoruz. Bu konuda detay vermek istemiyorum. Bunlar İsrail ve Türkiye arasında resmi ve özel olarak görüşülen konulardır. Ancak, Akdeniz doğalgazının ihraç edilmesi 3-4 yılı bulabilir. Türkiye’nin Ortadoğu’da doğal gaz ve enerji koridoru merkezi olma isteği var. Bu Ortadoğu’nun geleceği için dikkate alınmalı. Türkiye ile enerji alanında da ilişkilerimizi geliştirmek istiyoruz. Doğu Akdeniz’de enerji ağı oluşmaya başladı. Biz sadece İsrail’de değil. Mısır’da, Kıbrıs’ta da bu alanı ve ilişkileri geliştirmeliyiz. 5-10 yıl içinde doğal gazın ağı her yönde gelişecektir. Doğu Akdeniz’deki gaz ağının çeşitlendirilmesi gerektiğine inanıyorum. Öte yandan doğalgaz, petrol gibi enerji kaynakları dışında farklı enerji türleri de düşünmeliyiz. Enerji, güneş, rüzgar dışında da yenilenebilir enerji için de iki ülkenin ilişkisi önem taşımaktadır. Doğanın kendisini nasıl kullanacağımızı düşünmeliyiz. Hidroelektriği, güneşi rüzgarı düşünmeliyiz. Bunlar kullanılabilir teknoloji ve devlet yatırımları istiyor. Biz bu yönde çalışıyoruz. Gelecek bize bu konuda da başarı getirecek”<br /> <br /> “İHTİYAÇ OLURSA SU ALIRIZ”<br /> <br /> Cohen, “İsrail’in Türkiye ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) arasında, Anadolu’dan borularla gelen suyu ister mi?” sorusuna ilişkin ise şöyle konuştu: Bakınız. Geçmişte 90’lı yılların sonunda ciddi bir su sorunu vardı. Bu proje konuşuldu. Ve gündemdeydi. Ama ekonomik nedenlerden dolayı olmadı. İsrail su sorunun halletti. Bunu söylemekten son derece mutluyum. Teknolojik çalışmalarla su sorunu çözüldü. Hatta Kıbrıs’a bir kısmını da ihraç ettik.<br /> Tabi ki İsrail, Türkiye, Kıbrıs, Yunanistan ve Filistinli şirketlerin arasında su sıkıntısını giderecek projeleri destekleriz. Görmek de isteriz. Su global bir konu. İhtiyaç olursa Kıbrıs’tan da su alırız. Global bir iş birliği olursa gelecekte su ve enerji konusu önemli iki konu olacak.<br /> <br /> FİLİSTİNLİLERİN REFAHINI ÖNEMSİYORUZ<br /> <br /> Yeni süreçte Filistin’in geleceğinde nasıl bir gelişme görüyorsunuz sorusunu yanıtlayan Cohen, “ Bu çerçevede Türkiye'ye insani yardımların Gazze'ye ulaştırılıyor. Filistinlilerin hayatlarının düzeltilmesini önemsiyoruz. Bu doğrultuda Filistin ile ortak bir işbirliği alanı yaratma açısından önemli adım atıldığını görebiliriz. Özellikle Filistinlilerin güvenliği açısından da olması gereken bu. Terörizme bulaşmış Filistinliler var. Geçtiğimiz gün 13 yaşındaki İsrail bir kız çocuğu Filistinli bir terörist tarafından yatağında öldürüldü. Bunları istemiyoruz. Bu son derece kötü bir olay. Terörizmi engellemeliyiz”<br /> <br /> RUSYA İLE YAKINLAŞMADAN SON DERECE MEMNUNUZ<br /> <br /> Cohen, Türk hava sahasını ihlal eden Rus uçağının 24 Kasım 2015 tarihinde düşürülmesinden sonra gerilen Türkiye-Rusya ilişkilerini normalleşmesi yolunda atılan adımlara ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Cohen, Türkiye’nin Rusya ile yakınlaşmasından son derece memnun olduklarını atılan adımın bölge için önemli olduğunu ifade etti. İran’ın nükleer program çalışmalarıyla bölgede etkin rol oynamaya çalıştığı ve tehlikeli adımlar attığını ifade eden Cohen, “ İran’ın Ortadoğu’da etkin rol oynama çabasına karşı. İsrail, Türkiye, Mısır ve Rusya ortak hareket etmeli. Türkiye’nin yaptığı hamle bu açıdan son derece önemli” dedi.<br /> <br /> RAMAZAN BAYRAMI MESAJI<br /> <br /> Cohen, üç gün sonra icra edilecek olan Ramazan Bayramı nedeniyle İslam ailemi ve Türk halkına mesaj gönderdi. İslam Dininin en büyük bayramlarından biri olan Ramazan Bayramı’nın Müslümanlar için büyük öneme sahip olduğunu ifade etti. Cohen, “ İslam ailemin Ramazan Bayramını kutlu olsun. Ayrıca İsrail’de de binlerce Müslüman var. Oradaki Müslümanların da bayramını kutlarım. Huzurlu, sağlıklı, barış dolu bayramlar dilerim<br /> <br /> <br /> <a href="https://www.cihan.com.tr/tr/israil-gazze-shai-cohen-baskonsolos-filistin-normallesme-emre-diner-turkiye-2097608.htm" style="visibility:hidden; display:none;">Cihan</a>