Son yıllarda yabancı bayraklı Türk teknelerin sayısında büyük bir artış var. Satın alınan 100 tekneden 96'sı yabancı bayraklı. Bu acıklı durumun iki nedeni var. Birincisi yüklü vergiler. İkinci Türkiye'de ikinici el tekne ithalatının yasaklanmış olması..Sahibi Türk olan teknelerin direğinde yabancı bayraklar dalgalanıyor. Türk limanlarına ve marinalarına kayıtlı teknelerin kiminde ABD, kiminde Malta, kiminde ise İngiltere bayrağı boy gösteriyor. Türkiye'de son yıllarda yabancı bayraklı tekne enflasyonu yaşanmasının nedeni yüklü vergiler mi? Soruyu, Amatör Denizciler Federasyonu 2. Başkanı Teoman Arsay'a sorduk.Arsay, her ne kadar "amatörüm" dese de yarım asırdır Türk denizciliğinin geçirdiği tüm aşamalara tanıklık etmiş usta bir gemici.Teoman Arsay, Türk bayraklı bir tekne satın alındığında yüzde 18 KDV ve yüzde 8 ÖTV ödendiğini söylüyor: "Yani 100 bin dolarlık bir tekne 127.4 bin dolara mal oluyor. Buna ek olarak bir de her yıl motorlu taşıt vergisi ödüyorsunuz. Bu verginin tutan da teknenin motor gücüne göre değişiyor. Ancak aynı tekne yabancı bandıra altında satın alındığında ekstra ödeme 2 bin dolarlara kadar düşüyor. Bu konuda bürokratik engellerin en kolay aşıldığı ülke ABD. Zaten bu yüzden Türk teknelerinde en çok ABD bayrağı dalgalanıyor."Peki sistem nasıl işliyor? Teoman Arsay, Türkiye'de ikinci el tekne ithalatının yasak olduğunu, bu nedenle Türk denizcilerinin birinci el tekne alabildiğini anlatıyor:ABD'de şirket kuruyorlar"Zaten bu durum tekne almak isteyenlere bir yük getiriyor. Neden Türk gemicileri ikinci el tekne alamıyor? Dünyanın hiçbir yerinde böyle bir yasak yok. Sözde yerli sanayiyi koruma adı altında yapılıyor bu. Diyelim ki ABD'den tekneyi satın aldınız. Bunun için ABD'de bir şirket kuruyorsunuz. Şirket kurmak için zaten size yardım ediyorlar. Şirket kurmanın maliyeti ise yaklaşık 2 bin dolar. Bir gün içinde teknenize ABD bayrağı çekiyorsunuz. Kaybeden kim? Türkiye... Çünkü ABD bayrağı olan bir tekneden beş kuruş vergi alamıyorsunuz." İstanbul Ataköy Marina'da demirli olan 700 teknenin 250'si yabancı bayraklı. Teoman Arsay daha çarpıcı bir sayı veriyor:"Türkiye'deki tekne ve yatlarla ilgili bir envanter çalışması yapılıyor. Birkaç ay içinde sayılar açıklanacak. Ancak 2005'in ikinci yansında alınan 100 teknenin 96'sı yabancı bayraklı! Yakın bir zamanda Türk bayraklı tekne kalmayacak. Türk denizcileri başka ülkelerin bayrağını çekmekten son derece rahatsız. Ama önlerindeki engeller kaldırılmalı. Ticari tekneler KDV ve MTV ödemekten muaf tutuluyor. Öyleyse bizi de tutun. Bu tekneler de nihayetinde vergilendirilmiş kazançla alınıyor. Buna bir daha ağır bir vergi yüklemek anlamsız."Yerli oto fiyatına tekne var ama vergiler korkunçDenizlerde bayrak gezdirmek' diye bir tabir vardır. Bir ülke kendi bayrağını ne kadar çok denizde gezdirirse o kadar büyüktür. Biz ise vergiler ve formaliteler yüzünden kendi sularımızda bile Türk bayrağı göremez olduk. İkinci el tekne alımı yasak. İlle son model olacak diye kanun var. Zamanında yat sanayiini korumak için çıkarılmış. Bunun kalkması lazım. Yat 2-3 senede eskimez.. Bizim toplumda tekne sahibi süper zengin sanılıyor. Öyle değil. 20 YTL'ye tekne var. Bugün yerli araba fiyatına tekne alıp denizden istifade edersin ama ya vergiler! Yüzde 40'a geliyor. 24 metreye kadar olan teknelerder vergiyi indirmek şart. Geçen yıl Türkiye'ye 100'den fazla tekne ithal edildi. Sadece 6 tanesi Türk bayraklı. Onlarda şirket üstüne. Dünya seyahatinde 10 Türk gemisi var ama çoğunun kıçında yabancı bayrak sallanıyor. Yazıktır.Yunanlılar, 'ABD'nin neresindensiniz' diye bizimle dalga geçiyor!Teknesinde ABD bayrağı dalgalanan Türk denizcilerinden biri de Prof. Dr. Orhan Sezgin. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi olan Prof. Sezgin kelimenin tam anlamıyla deniz aşığı. Aslen Marmarisli olan Prof. Sezgin'e babasının aldığı ilk hediye de küçük bir sandal olmuş:"İlkokul üçüncü sınıfa gidiyordum. Bamdan sandal istemiştim. Denizle haşır neşir olmam böyle başladı. Şimdiki teknem 12 metrelik Paganini'yi ise 2000 yılında aldım. Yeşilköy'deki evimiz depremle yıkılınca Paganin bizim ikinci evimiz oldu.'' Ve hayati soruyu soruyoruz: "Teknenizde neden Türk değil de ABD bayraklı?"Prof. Sezgin derin bir off çekiyor: "En büyük üzüntülerimin başında bu geliyor. Bu tekne 1981 yapımı. Avusturya bandıralıydı. 75 bin dolara aldım. Türkiye'de ikinci el tekne ithalatı yasak olduğu için ister istemez ikinci yuvama ABD bayrağı çekmek zorunda kaldım. Bunun için de ABD'de posta kutusu şirketi kurdum. Maliyeti 2 bin dolardı. Şirketin sahibi olarak kendimi kaptan tayin ettim. ABD'deki komisyoncuma her yıl 250 dolar gönderiyorum, o kadar Türk bayrağını asabilmek için Motorlu Taşıtlar Vergisi ödemeye razıyım ama kanunlarımız buna izin vermiyor. Geçen yıl Midilli Adası'na 4 Türk denizci demir attık. Üçümüzün teknesi ABD bayraklıydı. Yunanlılar, 'ABD'nin neresindensiniz' diye dalga geçti.''Kaynak:Bülent GÜNALDenizHaber.Com