TÜRKİSTAN: AVRUPA VE ASYA: JEOPOLİTİK AÇIDAN TEHLİKELİ 'RUS BORU HATTI'Haftalık tirajı 10.500 olan ve Kazakça yayımlanan Türkistan gazetesinin 22 Aralık 2005 tarihli sayısında Naziya Joyamergenkızı imzasıyla ve yukarıdaki başlık altında yayınlanan yorumun özet çevirisi şöyledir:Dünya arenasında oynanan "büyük oyun"un 21. asırda da devam etmesini isteyen ülkeler, oyunu daha da kızıştırdılar. 19'uncu asırda dünya hakimiyetini elinde bulunduran Rus ve İngiliz İmparatorluklarının "büyük oyunları", dünya jeopolitiğini etkilemeye başladı. Uluslararası yorumcular, doğal kaynaklarını kullanarak, dünyaya tek başına yön vermek isteyen Kremlin için "'gaz boru hattı' ifadesini 'Rus boru hattı' olarak değiştirme zamanı geldi" şeklinde yorum yapıyorlar. --Putin'in "Veliahtı"--Venezuela ve Şili gibi Güney Amerika ülkelerinin petrolünü ve gazını ele geçirerek, dünya jeopolitiğini etkileme gayretleri devam etmektedir. Uluslararası yorumcular, "Dünyadaki büyük enerji devrimi Rus Devlet Başkanı Putin sayesinde başladı. Kremlin'in sahibinin payına düşen Avrasya'daki dört gaz boru hattı projesinin (Almanya, Türkiye, Japonya ve Çin ile ortak projeler) alanı o kadar geniş ki, tüm dünya jeopolitiğini tamamen değiştirebilir" diyorlar. "Peak Oil" ise, "Rusya, petrolü ve gazı sayesinde yavaş yavaş tüm dünyaya hakim olmak arzusunu gerçekleştiriyor" şeklinde görüş bildiriyor. "Enerji Kralı" Vladimir Putin, dünyanın önde gelen gaz şirketlerinden sayılan "GazProm" yöneticilerine devlette çeşitli makamlar teklif etmiş bulunuyor. "GazProm" Yönetim Kurulu Başkanı Dimitri Medvedev'i, Başbakan Yardımcısı olarak atadı (Piter Lavel, UPI). Çoğu politikacılar Dimitri Medvedev'i, Putin'in veliahtı, tahtın varisi olarak görüyor. --Türklerin Payı Tamam--NATO'ya üye tek İslam ülkesi olan Türkiye'ye resmi bir ziyarette bulunan Vladimir Putin, "Mavi Akım" gaz boru hattının açılış törenine katılmıştı. Toplam bedeli 3,4 milyar dolar olan bu gaz boru hattının kapasitesi 16 milyar metre küptür. Projeye, İtalyan "ENI" ve Rus "GazProm" şirketleri katılmıştı. ABD'yi açıkça destekleyen iki ülkenin gönlünü alabilen Kremlin, gaz boru hattını, BTC boru hattından daha önemli hale getirdi. Yorumcular, "Putin'in boru hattının gelecekte İsrail'in "Aşkelon Limanı'na kadar uzanacağı ihtimali var" diyorlar. Putin'in, Rusya'yı Avrasya Birliğinde lider ülke konumuna getirme girişimleri boşuna değil. Resmi olmayan kaynaklara göre Putin, Güney Kore ziyaretinde "Japonya ve Çin'in enerji taleplerinin bir kısmını karşılayabilecek" "doğu boru hattı" hakkındaki düşüncelerini gündeme getirmişti. Çin başlangıçta, Büyük Okyanusa kadar uzanacak olan iki bin kilometrelik bu boru hattından elde edilecek gelirin dörtte üçünü, Japonya ise, bir günde çıkarılan gazın büyük kısmını alacak. Ham madde çıkarımının 2010 yılına kadar üç kat artırılması planlanmakta. Japonya bu projeye 18 milyar dolar, "Sahalin-1' ve "Sahalin-2' gaz yataklarının işletilmesineyse sekiz milyar dolar vermeye hazır. Uluslararası jeopolitik uzmanı ve yorumcu Federiko Bordonaro'ya göre, "Mavi Akım" boru hattı, elindeki hammadde rezervlerini siyasi gücünü arttırmada başlıca koz olarak kullanan Moskova'ya; Güney Balkanlar, Kara Deniz ve Hazar bölgelerinde Rusya, AB, ABD ve Türkiye arasında süren ekonomik çıkar çatışmasında avantaj sağlayacağını belirtiyor. Petrol ve gazı olmayan Türkiye, Rus-İtalyan "Mavi Akım" gaz boru hattı ile Amerikan- İngiliz ortaklığı Bakü-Ceyhan-Tiflis petrol boru hattı projeleri sayesinde petrol ve gaz taşıyacak bir köprüye dönüştü. Enerji haritasında tüm kozları ele geçiren Rusya, Güney Avrupa'daki etkisini çok güçlendirdi.Sonuçta, son yıllarda ekonomik ve sosyal durumu iyi olmayan Rusya, mali ve siyasi gücünü arttırma şansını yakaladı. --Açarsa, Avucunda; Kapatırsa, Yumruğunda--Bu günlerde "GazProm" şirketi, Murmansk şehrinden Amerika'ya doğalgaz sağlayacak gaz boru hattı projesi hazırlıyor. Uzak Doğudaki ham maddeyi tüketmek niyetinde olan Washington'un, bu teklife sevinmese de reddetmeyeceği açık. Yorumcular, "3.2 milyar metre küp rezerve sahip ve bulunduğu yer de gaz taşımacılığı için uygun olan Ştokman gaz yatağı önümüzdeki 50 yıl boyunca Amerika'ya doğalgaz sağlayacak. Murmansk'tan başlayacak olan gaz boru hattı Kanada ve Amerika'ya ulaştığında dünya jeopolitiği tamamen değişime uğrayacak" diyorlar. Jeostratejik "kozları" elinde toplayan Kremlin'in, dünyayı "açarsa, avucunda; kapatırsa, yumruğunda" şeklinde tutmaya çalıştığı ortada. Bağımsız Devletler Topluluğu ve Rusya uzmanı olan akademisyen Gordon Han, "Rusya'nın nükleer gücü, jeostratejik konumu ve enerji kaynakları sayesinde Orta Asya bölgesinde dev bir lider, dünya arenasında ise baş aktör olacağı" kanaatinde olduğunu belirtiyor. --60 Yıllık Toprak Davası--Amerikalı gazeteci Ron Sinovits "Asia Times" gazetesinde yayımlanan makalesinde Putin'in, Japonya ile "petrol boru hattı oyunu" oynamakta olduğunu ve onu (Japonya'yı) Çin'e karşı kışkırtmak istediğini yazıyor. 1945'te Japonlarla savaşan Sovyetler, Japonya'nın Kuril bölgesindeki dört adasını işgal etmişti. Yarım asırdan fazla bir süreden beri Ruslardan topraklarını alamayan Japonlar, Kremlinin sadece iki adayı iade etme teklifini kabul etmediler. "İndia Daily" gazetesi muhabiri Sudhir Çadda, aralarındaki toprak davasının Rusya ve Japonya'nın gaz boru hattı gibi büyük bir proje üzerinde anlaşmaya varmalarına mani olabileceğini belirtiyor. --Kremlin, Doların "Canını" Çıkaracak mı?--Japonya ve Rusya arasındaki toprak davası ile ilgili Çadda'nın bu yorumuna ve benzer yorumlara karşı görüş ileri sürenler de az değil. Bunlardan biri petrolle ilgili bilgiler yayımlayan "Platt's" Haber Ajansının Başkanı Dayv Ernsberger tam tersine, "Rusya için Japonya'nın iç politikası değil, kendi nüfuz alanı daha çok önem taşıyor. Kremlin, Çin ve Japonya'yı petrol ve gaz boru hatlarıyla ilgili projelere ortak etmek istiyor. Çünkü, petrol kullanımında Japonya, Amerika ve Çin'den sonra üçüncü sırada bulunuyor" diyor. Kısa süre önce Moskova ve Tokyo, Sibirya ve Büyük Okyanus sahillerini birleştirecek, uzunluğu 4100 kilometrelik petrol boru hattı inşaası ile ilgili bir anlaşma imzaladı. Putin, günde 1,5 milyon varil petrol taşıyacak boru hattından Japonya'nın yüksek gelir elde edeceğini bildirdi. Toplam bedeli 16 milyar dolar olan bu petrol boru hattının yapımına 2006 yılının sonunda başlanması planlanıyor. Japonlar, söz konusu bedelin yarısını hemen vermeye hazır. Asya ülkelerine başarılı ziyaretler gerçekleştirdikten sonra altın üretim merkezi sayılan Magadan şehrinde bir açıklama yapan Rusya Devlet Başkanı Putin, Rusya'nın, altının değerini yükseltmek niyetinde olduğunu belirtti. Kremlin'in sahibinin bazen yaptıklarının şaka mı, gerçek mi olduğunu ayırt edemeyen Washington, "Rusya ham madde ve altınını kullanarak doların değerini mi düşürmek niyetinde acaba?" diye telaşlanmakta. Kaynak: BYEGMDenizHaber.Com