<p align="left"><font face="Verdana" size="2">Türkiye’nin en büyük konteyner limanı olarak bilinen İzmir Alsancak Limanı’nın özelleştirilmesinde geriye sayım başladı. ABD’de 6 limanı alan Dubai Port ile Çin’in liman devi Hutchison Whompao da ihalede yer alacak. Mersin Limanı’nda 775 milyon dolara çıkan rakamın dişli rakipler ile İzmir Limanı’nda bir milyar dolar sınırını aşması bekleniyor.</font> </p><p style="MARGIN: 5px" align="left"><font class="content" style="FONT-SIZE: 10pt" face="Verdana">Dünya devi liman işletmecileri ve Türk ortakları, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları’na (TCDD) ait İzmir Alsancak Limanı’nın özelleştirilmesine hazırlanıyor. Nisan ayı içinde 49 yıllığına işletme hakkı devri yöntemiyle özelleştirilecek limanla, Uzakdoğu’nun en büyük liman işletmecisi Çinli Hutchison Whampoa Grubu, adı New York liman ihalesi ile gündeme gelen Birleşik Arap Emirlikleri’nden Dubai Port Authority ve Japon NYK Line gibi şirketler yakından ilgileniyor. Daha önce işadamı Sammy Ofer (Sami Ofer) ile iptal edilen Galataport ihalesine katılan Global Menkul Kıymetler AŞ’nin sahibi Mehmet Kutman bu kez Çinli dev Hutchison Whampoa ile işbirliği yaptı. İki hafta önce dünya devi holdingin patronu Li Ka Shing’in yöneticileri ile Ege İhracatçılar Birliği’ni aynı masada buluşturan Kutman, İzmir Limanı’nda da adından söz ettireceğe benziyor. <br /><br />Türkiye’nin en büyük konteyner limanı konumundaki İzmir Alsancak Limanı’na, Mersin ve İskenderun liman ihalelerindeki tecrübeyle hazırlanan Özelleştirme İdaresi ise 24 Mart’tan itibaren ilk teklifleri kabul etmeye başlayacak. Son teklif verme tarihi ise 7 Nisan. İhale şartnamesini şu ana kadar 5 firma aldı. Başını Arkas Holding’in çektiği Ortak Girişim Grubu ihaleye tek başına girmeyi düşünürken, Global-Hutchison Whampoa-Ege İhracatçılar Birliği ile Dubai Port Authority de sıkı rekabete hazırlanıyor. Mersin Limanı 775 milyon dolara PSA-Akfen Grubu’nun olmuştu. İzmir Limanı’nda ise ihale bedelinin 1 milyar dolar sınırını zorlaması, hatta aşması bekleniyor. Amerika Birleşik Devletleri’ndeki New York, New Jersey, Baltimore, Philadelphia, New Orleans ve Miami limanlarının işletmecisi Britanya şirketi P&O’yu 6,8 milyar dolarlık fiyatla devralmasıyla gündeme gelen Dubai Port Authority ile Çinli Hutchison Whampoa’nın ihaledeki varlıkları bile büyük kapışma yaşanacağına işaret ediyor.<br /><br />Ege İhracatçı Birlikleri Liman Hizmetleri ve Taşımacılık A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Servet Eröcal, Hutchison Holding Türkiye Finans Direktörü Clemence Cheng ve Türkiye İhracatçılar Birliği Başkanı Oğuz Satıcı, şubat ayı sonunda İzmir Liman ihalesinde birlikte hareket etmeyi öngören bir mutabakat anlaşması imzaladı. Bu anlaşmadan sonra gözler Çinli yatırımcı Li Ka Shing ve ekibine çevrildi. Ağustos 2005’te gerçekleştirilen Mersin Limanı ihalesinde ‘soğuk su’ esprileriyle gündeme gelen Global–Hutchison ortaklığı bu kez Akdeniz çanağında bir limanı alarak çıkış yapmak ve işini sağlama almak istiyor. Çünkü Hutchison Uzakdoğu’da ve dünyanın birçok yerinde rakibi olan Singapur Denizcilik ve Liman Otoritesi (The Maritime and Port Authority of Singapore –PSA) ile Akfen konsorsiyumuna Mersin Limanı’nı kaptırmıştı. Görünen o ki Çinli yatırımcı Li Ka Shing rövanşı İzmir Limanı’nda almaya hazırlanıyor. Mersin Limanı’nda bir aksilik yaşanması halinde PSA’nın da İzmir de ihaleye girmesi gündeme gelebilecek.<br /><br />27 yıl önce Çin’in 11 büyük limanının işletmeciliğini yapmaya başlayan Cheung Kong Holding’in iştiraki olan Hutchison Whompoa, 2005 Aralık ayı itibariyle beş kıtada, 18 ayrı ülkede 44 adet limanın işletmeciliğini yapıyor. Şirketin Akdeniz çanağında sahip olduğu tek liman işletmesi Mısır’ın Aleksandra Limanı. Li Ka Shing’in İzmir’i çok istemesinin ardında ‘büyüyen Çin ticaretinin hem Türkiye’ye hem Avrupa’ya açılacağı aktarma limanı yapma’ fikri nin yattığını söyleyenler de var.<br /><br />Kutman ve Li Ka Shing, Rekabet Kurulu’nun ‘Mersin ve İskenderun limanlarını işletenler İzmir Limanı işletmeciliği yapamaz ‘ kararıyla Singapurlu rakibi PSA’nın baskısından da kurtuldu. Yine kurulun ‘düzenli hat taşımacılığı yapanlar (armatör) ihaleye giremeyecek’ kararı da Arkas öncülüğündeki Ortak Girişim Grubu’na zor günler yaşatıyor.<br /><br />Peki, iki liman ihalesinde başarısız olan ancak İzmir Limanı’nda başı çeken Hutchison Whompao’nun CEO’su Li Ka Shing kim? Çin’in güneydoğusunda 1928’de doğan Shing, Forbes Dergisi’nin dünya zenginler listesine giren bir isim. 13 milyar dolarlık şahsi serveti ile 2005’te 19. sırada yer almış. Dünya devi telekom şirketi Vodafone’nin hissedarı. GSM şirketleri Orange ve Three GSM’in de sahibi olan şirket yine Cheung Kong Holding. Li Ka Shing, 1972 yılında aldığı bir karar ile bütün şirketlerini Cheung Kong Holding bünyesinde toplamış. Bundan yedi yıl sonra da Çin’in en büyük limanlarının yöneticiliğini onun şirketi devralmış. Hem Kanada hem Çin vatandaşı. Richard Li ve Victor Li dev şirketin Li Ka Shing’den sonraki vârisleri. Kanada İmperial Bankası’nda bulunan 1 milyar doları devrederek kendi adına kurulan Li Ka Shing Vakfı’na bağışlayan da o. <br /><br />78 yaşındaki Li Ka Shing ile ilgili ilginç bir anekdot da Maliye Bakanı Kemal Unakıtan’dan. Unakıtan, Sami Ofer’de olduğu gibi Li Ka Shing’i de Türkiye’ye yatırım yapmaya davet etmiş. Kulislerde konuşulan bir başka söz ise ihtiyar Çinli’nin yatırım konusundaki hırsını yansıtacak cinsten.<br /><br />Rivayet o ki Maliye Bakanı Kemal Unakıtan Hong Kong’da Mehmet Kutman aracılığıyla Hutchison’ın CEO’su ile bir araya geldiğinde Li Ka Shing bakana ”18 milyar doların üstünde oturuyorum” demiş. Sonra da yatırım yapmak istediğini belirtmiş. Unakıtan da espriyi patlatmış: “Hakikaten 18 milyar dolar nakitin üstünde mi oturuyorsunuz? Biraz öteye gider misiniz, ben de şöyle oturayım.” Bu sıcak diyaloglardan sonra Li Ka Shing, Türkiye’deki liman ihalelerine yönelmiş.<br /><br />Li Ka Shing de Sami Ofer gibi tartışılır mı bilinmez ama İzmir Limanı özelleştirmesinin daha şimdiden dünya devi liman işletmecilerinin sıkı rekabetine sahne olacağı gün gibi ortada.<br /><br /><strong>İZMİR LİMANI</strong><br /><br />1875’te Sultan Aziz tarafından inşa edildi. Ege Denizi’nin batı kıyısında konuşlanan en büyük liman. Tarımsal ve endüstriyel hinterlandının genişliği ile öne çıkan liman Türkiye ihracatında da önemli paya sahip. Demiryolu ve karayolu şebekeleri bağlı. 90 ton kapasiteli bir yüzer vinç ile 1 adet botu mevcut. Terminaldeki konteyner elleçleme operasyonları 40 tonluk 5 adet gantry crane, 40 tonluk 19 adet lastik tekerlekli transtainer, 25-42 tonluk 20 adet dolu, 8-10 tonluk 20 adet boş konteyner forklifti ile gerçekleşiyor. 7 adet rıhtım vinci, 12 adet mobil vinç, 20 adet kısa mesafe forklifti de bulunuyor. 70 bin ton kapasiteli Toprak Mahsulleri Ofisi’ne ait iki beton silo, rıhtımla bağlantılı konveyör sistemi de mevcut. Ege’deki tarihî mekanlara yakınlığı nedeniyle önemli bir yolcu trafiğine sahip.</font></p><p style="MARGIN: 5px" align="left"><font class="content" style="FONT-SIZE: 10pt" face="Verdana"><strong>Kaynak:Fatih UĞUR-Aksiyon Dergisi</strong></font></p><p style="MARGIN: 5px" align="left"><font class="content" style="FONT-SIZE: 10pt" face="Verdana"><a href="http://www.aksiyon.com.tr/detay.php?id=23565"><strong>http://www.aksiyon.com.tr/detay.php?id=23565</strong></a></font></p><p style="MARGIN: 5px" align="left"><font class="content" style="FONT-SIZE: 10pt" face="Verdana"><strong>DenizHaber.Com</strong></font></p>