Kriz ortamında Maersk örneğiBazen dünyanın ağlanacak haline gülesim geliyor. Kim bir habere veya makaleye başlasa "Küresel finansal kriz" tekerlemesinden kurtulamıyor.Hoş birileri öylesine dünyanın canına okudu ki, eminim tefecilik yoluyla nice sermayeleri mahvedip, arsız arsız başardıklarını sanmaktalar. Öyle haberler geliyor ki, yine de güler misiniz ağlar mısınız demekten başka çarem yok.Muazzam endüstriler resmen çöküyorsa, bunların hiç mi yatırım ve planlama stretejistleri yoktu! Aynı soruyu Tuzla Tersaneler Bölgesi'ni resmen aşağılayarak, Türkiye'de her sahil kasabasında tersaneler açtırmak üzere yola çıkanlara da sormak lazım.Sadece geçen sene ekim ayında Uzak Doğu tersanelerinin tamamında 241 kuru dökmeyük gemisi, 67 tanker, 27 konteyner gemisi, 15 ürün tankeri, 6 kimyasal tanker, 18 adet LNG doğalgaz tankeri, 5 Car Carrier yani araç taşıma gemisi, 9 maden cevheri ve 18 ayrı tip gemi siparişi iptal olmuş.Japon Kaiji Basın kaynağı verisine göre ekim ayındaki iptal 200. Güney Kore Denizcilik Enstitüsü verilerine göre bu ülkenin rakamı da 200! Geldik ocak ayının ortalarına. Siparişi iptal ederim ama...Çin Gemi İnşa Sanayii bağlantılı haberimizde de var; Sadece Çin Gemi İnşa sanayiinin sipariş iptali yüzde 44'e çıkmış durumda. Dünya genelindeki bu toplam ise yüzde 37. İptal etmek isteyen firmaların da işi zor. Bunlar arasından çok ibretlik bir haberi ayırdım. Cosco Dalian Gemi İnşa Tersanesi Avrupalı müşterisinin geçen sene yaptığı 5 adet 57,000 dwt'lik kuru dökmeyük gemisinden finansal kriz nedeniyle ikisini iptal etmesi talebine şartlı cevap vermiş. Dalian yetkilileri "İptali kabul ederiz ama, geri kalan 3 adet 57,000 dwt'lik gemi siparişinizin kontrat bedeli toplamının yüzde 80'ini yazılı tarihten önce ödersiniz. Kalan yüzde 20'sini de orijinal tarihte ödeyeceksiniz. Ayrıca iptal ettiğiniz iki gemiye ait tersanemizde bugüne dek yapmış olduğumuz giderleri de karşılayacaksınız. Biz henüz inşaata da başlamış değiliz!"Açıklandığı üzere 5 gemi için geçen sene temmuz ayında Dalian Tersanesi ile 313 milyon dolarlık anlaşma yapılmış. Dalian Aralık 2009 ve Haziran 2010 için kontratta yer alan üçüncü gemiyi iptal etmeyi kabullenmiş durumda.Alıcı şirketin değerlendirmesi ise, her şeye rağmen zararlarını çok daha azalttıkları yönünde. Açıkcası küresel ekonomik krizi veya küresel finansal krizi çıkartan o gizli eller diyorlar ki; "Yersen..." Ortak akıl arayana Maersk örneğiSon pişmanlık fayda vermez deseler de, günah çıkartanlar artıyor. Çare arayan stratejistler ise kesin kurallarını ortaya koymaktalar. Nitekim nakid zengini AP Moller -Maersk sadece kendi sermayesini kullanacağını açıkladı.Maersk Finansman Genel Müdürü Soren Thorup Sorensen tüm yatırım planlarını yeniden değerlendirmeye alan "Bir doları bile tasarruf edeceğiz" dedi.Geçen hafta haber olarak verdik. 1.2 milyar dolarlık gemi inşa ve gemi alım projesini iptal eden Dryships'in kararı hakkında bir dünya armatörlük simgesi olan George Economou çağrıda bulunarak; "Yaşadığımız ekonomik olumsuzluklar ortamında, şirketlerin yeniden borçlar altına girmemelerini" önerdi ve "Nakid imkânları korumalarını öneriyorum. Zaman para sarfı zamanı değildir" dedi.Danimarkalı armatörlük ve enerji devi AP Moller- Maersk günümüze kadar gelmiş, fakat henüz başlanmamış tüm yatırım planlarını azaltarak veya tamamıyla iptal ederek, bankalarla olan tüm kredi anlaşmalarını iptale gitmekte. Gruptan yapılan açıklamaya göre Maersk bundan böyle bir yatırıma girecek ise sadece kendi öz nakid gücünü kullanma kararını aldığını açıkladı.Maersk Grubu Başkanı Nils S. Anderson çok zor günlerin gelmekte olduğunu işaret ederek bu krizin AP Moller-Maersk'in de tüm faaliyetini ve gelir düzeyini olumsuz şekilde etkilemeye devam ettiğini belirtti.Grubun yayın organı Maersk Post'a yaptığı açıklamayla "Bir yatırım için bankalardan kredi garantisi alınsa bile bu belirsizlik ortamında güvence olamaz" diyen Nils Andersen, gerek dünya denizcilik sektörünün ve gerekse petrol endüstrisinin çok ciddi olumsuzluklara maruz bulunduğunu hatırlatarak şöyle devam ediyor: "Böylesine kısıtlı kredi kaynaklarıyla karşı karşı kalınırken birkaç sene AP Moller-Maersk olarak sadece kendi maddi gücümüzü kullanacağız. Zaten bankalardan kredi almaya ihtiyacımız da bulunmamaktadır.Dünyanın sayılı kapital gücünü temsil eden şirketlerden biri olan AP Moller- Maersk diğer taraftan gelecek yıla sarkacak şekilde milyarlarca doları bulan yatırımlarla Maersk Line, Maersk Drilling, Maersk Supply Service ve Maersk Tankers'e katmak üzere tüm hisselerini satın aldıkları Brostrom yollarına devam etmekte. Böyle hayli örnek var. Gelecek haftalarda belki bir Fincantieri- Lloyd's Werft kararını ele alırız.