Türkiye’de, uzakyol gemilerine hizmet veren kılavuz kaptanların bir araya gelerek kurduğu tek şirket olan Deniz Kılavuzluk A.Ş. iflas erteleme istedi. 268 kılavuz kaptanın ortak olduğu şirket, başka bir şirket ile yaşadığı ihtilaf sonrası yüklü bir tazminata mahkûm oldu. 56 milyon liralık tazminat nedeni ile mali yapısı bozulan şirket için mahkemeden tedbir kararı çıktı. Böylece kılavuz kaptanların şirketi haciz baskısından kurtulmuş oldu. İstanbul Anadolu 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne iflas erteleme başvurusu yapan çok ortaklı şirket konumundaki Deniz Kılavuzluk A.Ş.’nin (DEKAŞ) dava dosyası dikkat çekici ayrıntılar içeriyor. DEKAŞ avukatı Mustafa Şahin imzası ile mahkemeye sunulan dava başvuru dilekçesinde şirketin durumu ve mali sıkıntıya düşmesinin nedenlerine yer verildi. 20 YIL ÖNCE KURULDU Dava dosyasında yer alan belgelere göre DEKAŞ 20 yıl önce, Türkiye Denizcilik İşletmeleri’nde çalışan 122 kılavuz kaptanın ortaklığı ile kuruldu. Şirketin kuruluşunda Avrupa Birliği ülkelerindeki örnekler dikkate alındı. Şirket ortaklarının amacı, uluslararası taşımacılık yapan gemilere kılavuzluk hizmeti vermekti. TDİ’nin bir süre sonra çekildiği alanda DEKAŞ-Med Marine Konsorsiyumu hizmet vermeye başladı. Konsorsiyum, kısa süre içinde yaptığı yatırımlar ve hizmet kalitesini artırarak gelen gemilerin bekleme sürelerini ve meydana gelen kazaları azalttı. YENİ BİR RAKİP DE ÇIKTI İzmit Körfezi ve İskenderun Körfezi’nde hizmet veren konsorsiyuma, yeni bir rakip daha çıktı. Eylül 1998’de Marin Römorkör ve Kılavuzluk A.Ş. ismi ile, gemi acenteleri ve armatörlerden oluşan 66 ortaklı yeni bir şirket kuruldu. Marin Römorkör şirketi de benzer faaliyetleri yürütmek için gerekli yasal başvuruları yaptı ancak sonuç alamadı. Zira, yönetmelik, dünyadaki uygulamalara paralel olarak, aynı bölgede sadece bir işletmenin faaliyet göstermesine olanak tanıyordu. Şirketin İzmit Yarımcada'ki istasyonu da haciz işleminin yapıldığı yerler arasında yer aldı. ORTAKLAR ARASINDA ANLAŞMAZLIK 2003 yılına gelindiğinde ise DEKAŞ’ın yönetimi değişti. Yeni yönetim ile birlikte, DEKAŞ ile ortak çalıştığı Med Marine şirketi arasında ticari sorunlar baş göstermeye başladı. Taraflar arasındaki anlaşmazlığın derinleşmesi ile birlikte DEKAŞ yönetimi Marin Römorkör ile 14 Mart 2004 yılında bir sözleşme imzaladı. Söz konusu sözleşme ile Marin Römorkör’e de kılavuzluk yapabilme imkânı doğdu. Ancak süreç devam ederken DEKAŞ’ın mali yapısında bozulma baş gösterdi. 2005 yılına kadar ortaklarına kâr payı (temettü) dağıtan DEKAŞ 2006 yılında hiç temettü dağıtamadı. Şirketin iflasa doğru gittiği bir süreçte yeni bir genel kurul yapıldı ve yönetim değişti. Göreve gelen yeni yönetim, geriye dönük, yapılan iş ve işlemleri mercek altına aldı. 56 MİLYON LİRALIK TAZMİNAT ÇIKTI Şirketin mali olarak 4-5 aylık ömrü kaldığını, aylık gelirlerin giderleri karşılayamadığını gören yönetim Marin Römorkör ile yapılan sözleşmenin de iptali için dava açtı. Mahkeme, sözleşmede tahkim maddesi bulunduğu gerekçesi ile Tahkim Heyeti’ne gidilmesini istedi. Hukukçulardan oluşan 3 kişilik Tahkim Heyeti geçtiğimiz yıl 13 Ocak’ta kararını verdi. Heyet, DEKAŞ’ın Marin Römorkör’e 56 milyon liralık tazminat ödemesi gerektiğine hükmetti. DEKAŞ tarafı tazminatın yanlış hesaplandığını ileri sürerek iptal davası açtı. KAPTANLARIN YATAKLARI DA HACZEDİLDİ Marin Römorkör, çıkan karar sonrası paranın tahsili için yeni bir süreç başlattı. DEKAŞ’a yönelik icra takibi yapıldı. Alınan takip kararı İstanbul Anadolu 13. İcra Hukuk Mahkemesi’nde durduruldu. Marin Römorkör bu kararı Yargıtay’a taşıdı. Yargıtay 8. Hukuk Dairesi DEKAŞ lehine karar verdi. Marin Römorkör ise bu kez karar düzeltme başvurusu yaptı. Yargıtay süreci devam ederken Marin Römorkör bu kez İstanbul Adliyesi İcra Müdürlüğü’nden yeni bir haciz kararı çıkardı. Alınan kararla, DEKAŞ’ın genel merkez binasındaki bilgisayarlar dahil İzmit Yarımca ve Derince’deki Kılavuz İstasyonlarındaki merkezlerde bulunan yatak, yorgan, telsiz, santral ve pilot motorlar haczedildi. ŞİRKETİN MALİ DENGESİ BOZULDU DEKAŞ tarafı ise bu haciz işlemi nedeni ile hukuki süreç tamamlanmadan ‘yok edilmek istendiği’ değerlendirmesi yaparak 1 yıl süre ile iflas erteleme talebi ile mahkemenin yolunu tuttu. Yaşanan süreci ayrıntılı bir dilekçe ile mahkemeye bildiren şirket talep ettiği tedbir kararını aldı. 57,6 milyon liralık tazminat kararı ile şirketin borca batık duruma geldiğini tespit eden Mahkeme, DEKAŞ’ı hacizlere karşı korumaya aldı. Daha önce haczi yapılan eşyaların da iadesini sağladı. MAHKEME KAYYUM ATADI Mahkeme, Mali Müşavir Emine Leyla Kıyat ile Hukukçu Erdal Gökçe’yi de denetim kayyumu olarak atadı. Şirket yönetimin alacağı kararlar kayyum denetimine tabi olacak. Bu arada DEKAŞ’ın Tahkim Heyeti kararının iptali için Marin Römorkör’e karşı açtığı davaya bakan İstanbul 16. Ticaret Mahkemesi geçtiğimiz 28 Mayıs’taki duruşmada görevsizlik kararı vererek, dosyayı denizcilik konularına bakan İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne gönderdi. Söz konusu dava devam ediyor.