İran, Dubai yerine Trabzon'u ihracat üssü yapacak Yıllık 23 milyon $'lık ihracatını Dubai üzerinden yapan İran, Trabzon Limanı'nı yeniden üs seçmeye hazırlanıyor. İlk aşamada 6-7 milyar $'lık kapasitenin aktarılması görüşülüyor.. İran-Irak savaşına kadar ihracatının önemli bir bölümünü Trabzon Limanı'nı üzeriden yapan ardından ise Dubai Limanı'nı üs seçen İran, ihracattaki rotasını değiştirmeye hazırlanıyor. İran'ın Türkiye Büyükelçisi Bahman Husseinpour'un girişimleriyle Trabzon Limanı'nın İran'ın Avrupa ve dünya ülkelerine yaptığı ticarette yeniden üs seçilmesi kararı gündeme geldi. Bu amaçla Trabzon Limanı'nın işletmecisi Alport Genel Müdürü Muzaffer Ermiş, dün Tebriz Valisi ve İran Büyükelçisi'ni ziyaret için İran'a gitti. Ermiş, Temmuz 2008'de Husseinpour'ın İran Büyükelçiliği'ne atanmasının ardından Trabzon'a gelerek kendilerine bu talebi ilettiğini bildirdi. İran, şu anda 23 milyar dolar büyüklüğünde olan ihracatını Dubai Limanı üzerinden Avrupa ve diğer ülkelere ulaştırıyor. Tebriz ile Dubai Limanı arası 1400 kilometre iken daha önce ihracatın yapıldığı Tebriz-Trabzon'un arası ise 700 kilometre olması İranlıları yeniden Trabzon Limanı'na çeviriyor. İLK AŞAMADA 6-7 MİLYAR $ Trabzon Limanını coğrafi yakınlığı nedeniyle tercih edildiğini söyleyen Ermiş, "İrandan çıkan gemilerin Dubai üzerinden Avrupaya ulaşmasıyla Trabzon'dan ulaşması arasında bir hafta fark var. Bu nedenle Dubai Limanı yerine kademeli olarak Trabzon Limanı'na geçme konusunda görüşmelerimiz devam ediyor. Bu yılın sonuna kadar önemli gelişmeler kaydedeceğimizi düşünüyorum" dedi. İran'ın ilk aşamada 6-7 milyar dolarlık ihracatını Trabzon Limanı'na çekeceklerini söyleyen Ermiş, bunun 2-3 milyon ton kapasiteye denk geldiğini, limanın yüzde 60 kapasitesini İran'a ayıracaklarını kaydetti. Ermiş, Trabzon Limanı'nın 2004'te özelleştirilmesinin ardından 3.9 milyon ton kapasiteyi 7 milyon dolarlık yatırımla 5 milyon tona çıkardıklarını söyledi. Türk TIR'ları 30 kuruşa yakıt alacak '5 yılda 20 milyar dolar ticaret hedefi koyduk' İran'ın Trabzon üzerinden Avrupa'ya ihracatı 100 yıl öncesine dayanıyor. Ancak İran'ın Türk TIR'larından aldığı akaryakıt fiyat farkını yüzde 50 artırmasıyla sorunlar yaşanmıştı. Ermiş, Tebriz ile Trabzon arasındaki görüşmelerde Türk TIR'larının da gündeme geldiğini söyleyerek İran'ın kendi TIR'larına uyguladığı yakıt fiyatını Türk TIR'larına da uygulamaya sıcak baktığını belirtti. İran TIR'ları 400 litre yakıt için 20 tümen (30 kuruş) öderken Türk TIR'ları aynı miktar benzine 1000 TL'ye yakın bir fiyat ödüyordu. Ermiş, görüşmelerin sonuçlanmasıyla Türk TIR'ları için de ciddi bir maliyet avantajı doğacağını söyledi. '5 yılda 20 milyar dolar ticaret hedefi koyduk' Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen krize rağmen, İran'la önümüzdeki 5 yılda 20 milyar dolar ticaret hacmine ulaşmak hedefinde olduklarını belirtti. Dün İran ile Türkiye arasında Tercihli Tarife Protokolü (PRETAS) Anlaşması'nın imzlandığı Türk - İran İş Forumu'nda konuşan Tüzmen iki ülke arasındaki ticaretin ulusal para birimleriyle yapılması gerektiğini söyledi. Bakan Tüzmen, İran ile gerçekleştirmeyi öngördükleri 5 büyük projenin bulunduğunu hatırlattı. Bunların başında malların serbest dolaşımını öngören bir anlaşmanın imzalanmasının geldiğini belirtti. Tüzmen ayrıca İran doğalgazının Türkiye üzerinden Avrupa'ya, İran petrolünün ise Karadeniz ya da Akdeniz limanlarına taşınması ve iki ülke arasında yüksek kapasiteli elektrik iletim hatlarının yapımının da diğer projeler arasında bulunduğunu kaydetti. GEMİCİLİKTE ORTAK PROJE İran Ticaret Bakanı Mirkazımi Riyal ve Lira ile ticaretle batıdaki sorunlardan korunulabileceğine işaret ederek, ortak demir yolu projelerinin gerçekleştirilebileceğini, gemicilik alanında ortak çalışmalar yapılabileceğini, ortak araştırma projelerinin oluşturulabileceğini söyledi