Meksika Ulusal Antropoloji ve Tarih Enstitüsü'nden (INAH) araştırmacılar, Maya köle ticaretinde kullanılan bir geminin bilinen ilk enkazını buldular. İspanyollar ile köleleştirilmiş yerliler arasında 1847-1901 yılları arasında yaşanan savaşta yakalanan Mayaların, bu gemiyle tarlalarda çalıştırılmak üzere Küba’ya götürüldüğü belirtildi. O dönemde Meksika'da kölelik yasal değildi. Ama bu gemileri işletenler, çatışma nedeniyle topraksız kalan Mayaları, Küba’da ‘sözleşmeli işçi’ olarak çalışacakları vaadiyle kandırıp götürüyordu. Arkeolog Helena Meinecke, “Her köle 25 pesoya bir aracıya satılıyordu, Küba’da tekrar satılan kölelerde bu fiyat erkeklerde 160, kadınlarda 120 pesoya kadar çıkıyordu” dedi.