İTÜ Türk Boğazları Denizcilik Uygulama ve Araştırma Merkezi (İTÜBOA) ilk çalıştayını İTÜ Denizcilik Fakültesi Tuzla Yerleşkesi’nde yaptı. Deniz Kuvvetleri eski komutanlarından emekli oramiraller Metin Ataç ve Eşref Uğur Yiğit’in de hazır bulunduğu çalıştaya Deniz ve İç Sular Genel Müdürü Ahmet Selçuk Sert ile İMEAK Deniz Ticaret Odası (DTO) Meclis Başkanı Salih Zeki Çakır da katıldı.
Toplantıda IMEAK Deniz Ticaret Odası adına bir konuşma yapan Yönetim Kurulu Üyesi Kaptan Mustafa Can; "Boğazlar, Karadeniz ülkelerini dünya piyasalarına bağlayan ana ticaret güzergâhıdır.Türk Boğazları taşıdığı stratejik önemin yanı sıra, dünyada başka örneği olmayan birçok özelliğe sahiptir." dedi.
"Tarih ve kültür mirası İstanbul"
İstanbul Boğazı'nın 3000 yıllık tarihe ve 15 milyonu aşkın nüfusa sahip bir metropol olarak UNESCO tarafından "dünyanın kültür mirası" ilan edilen İstanbul şehrinin ortasından, şehrin en tarihi mekanlarının arasından kıvrılarak geçtiğini kaydeden kaptan Mustafa Can; "Türk Boğazları fiziki özellikleriyle seyir bakımından dünyadaki en zor suyollarından biridir. Boğazlardaki güçlü akıntılar, keskin dönüşler ve değişken hava koşulları seyrüseferi son derece zorlaştırmaktadır. Kısacası, Türk Boğazlarının seyir açısından dünyanın en zor ve tehlikeli suyollarından biri olduğunu söylemek mümkündür." şeklinde konuştu.
"Montrö, seyir emniyeti amaçlı uygulamalara engel değil"
Montrö Sözleşmesi'nın, Türk Boğazlarından geçişlerde can, mal, çevre ve seyir güvenliğinin sağlanması konusunda bir düzenleme getirmediğine dikkat çeken Kaptan Mustafa Can, buna mukabil seyir emniyeti bağlamında yapılacak işlemlerin Montrö Sözleşmesi'nde öngörülen geçiş serbestisini engeller nitelikte düşünülemeyeceğini söyledi. Mustafa Can, şöyle devam etti:
"Bu nedenle, Türkiye uluslararası hukukun hükümleri veya genel kabul görmüş anlaşma ve sözleşmeler çerçevesinde geçiş güvenliğini düzenleme yetkisine sahiptir.Diğer bir ifadeyle, Türkiye, egemenliği altında olan Türk Boğazlarındaki “geçiş serbestisi” ilkesinin 'serbest ve kuralsız' bir geçiş olarak yorumlanmasının mümkün olmadığını düşünmektedir.1936 yılında İstanbul Boğazından günde yalnız 17 gemi geçmekte iken, günümüzde bu sayı ortalama 50.000 civarındadır. Bu sayı günde ortalama 130 gemiye tekabül etmektedir. Diğer bir ifadeyle, Montrö Sözleşmesinin imzalandığı 1936 yılından bu yana Türk Boğazlarından geçen gemi sayısı yaklaşık 8 kat artmıştır. Artan tanker trafiği, sadece çevre güvenliğini değil, Boğazlar ve çevresinde yaşayan milyonlarca vatandaşımızın can güvenliğini de tehdit eder boyutlara ulaşmıştır. İstanbul’da meydana gelecek bir tanker kazası, tahayyül etmek bile istemeyeceğimiz felaketlere yol açacaktır.Bu kapsamda, Boğazlar’da can, mal, seyir ve çevre güvenliğinin sağlanması ülkemizin birincil derecede öncelik verdiği konuların arasında yer almaktadır."
"DTO; UYGAR'ın yanında"
İMEK DTO’nun İTÜBOA’nın kuruluşunu çok önemsediğini, bunu göstermek için de DTO Meclis Başkanı Salih Zeki Çakır ile beraber geldiklerini belirten Can, “İMEAK DTO İTÜBOA’nın her zaman yanında ve destekçisi olacaktır” diye konuştu.
