Bangladeş Yüksek Mahkemesi Gemi Söküm Tersanelerini KapattıLloyds List gazetesinde dün yayınlanan justin stares imzalı habere göre, Bangladeş yüksek mahkemesi, ülkedeki bütün gemi söküm tersanelerine çevre koruma koşullarına uymaları için iki hafta süre verdi. Bu sürede gerekli önlemleri almayan tersaneler kapatılacak.Endüztri kaynakları, yüksek mahkemenin bu kararından dolayı şaşkınlık içindeler. Bu karar eğer kesinlik kazanırsa gemi sökümlerinin en çok arttığı dönemde dünyanın en büyük gemi söküm endüstrilerinden birisini tamamen devre dışı bırakabilir.Gemi söküm alanındaki sivil toplum örgütleri grubu “Chittagong'daki 36 tersaneden hiçbirisi halen çevre belgesi alacak durumda değil” diyor. Onlara göre bu karar, “Çevreciler ve insan hakları savunucuları tarafından kanunlara, insan sağlığına ve çevreye tamamen saygısız bir şekilde iddiasıyla şiddetle eleştirilen bu endüstriyi kapatmak anlamını taşıyor”Bangladeş'te 250.000 kişiye doğrudan veya dolaylı iş sağladığına inanılan gemi söküm endüstrisinin bu kararı temyiz etmesi bekleniyor.Mahkemenin kararı, Bangladeş Çevre Hukukçuları derneği'nin açtığı dava sonucunda alındı. Sivil toplum örgütleri grubundan ve medyadan elde edilen bilgilere göre, Hakimler, Yeşil Barış Örgütü tarafından “tehlikeli gemi listesi” ne alınan hiçbir gemiye ülkeye giriş izni verilmemesine hükmettiler.Mahkeme ayrıca çalışma ömrünü tamamlayan gemilerin sökümü için ülkeye sokulmadan önce bu gemilerde olabilecek asbest , PCB, ağır metaller ve petrol kalıntıları gibi zaralı maddelerden arındırılması gerektiğine de hükmetti. Diğer hükümet daireleri ise gerekli izinler olmadığı halde gemi sökümündeki kuralsızlığa müdahale etmedikleri için suçlandılar.Hukukçular Derneğinden Rizwana Hassan, “Bu karar en nihayet yürürlükteki Uluslar arası hukuk ve Bangladeş kanunlarının bu tehlikeli ve hasar verici endüstriye uygulanmasını sağlayacak” diyor. “Çeliği hassas sahil şeridimizi mahvetmemize veya pek çok genç insanımızı ölüme götüren çalışma koşullarına atmaya gerek kalmadan ithal etmek ve yeniden kullanımını sağlamanın yolları var.” Karar, Uluslar arası Denizcilik Örgütü'nün “Gemi Geri Sökümü Hakkında Uluslar arası Sözleşme” çalışmasını tamamlamasının ardından çıktı. Çevreciler, Sözleşmenin büyük ölçüde sulandırılarak anlamsız hale getirildiğini iddia ederken, endüstri de sadece küresel bir ortak anlayışın saygı duyulma şansı olabileceğini belirtiyor.Endüstri kaynakları halen Chittagong'da sökülmekte olan gemilere ne olacağı konusunda da endişeli.Gemi sökümcüleri endüstri çalışma grubu sekreteri John Stawpert, “Bu karar bizi sersemletti” diyor. “Öyle görülüyor ki bu karar endüstriyi bitirecek. Bangladeş'teki gemiler bir şekilde halledilecektir. Bu aşamalı bir karar değil, son derece kesin bir karar. Biz IMO sözleşmesi uyarınca geriye dönüştürme kapasitesinin kabul edilebilir standartlara getirilmesi taraftarıyız.”Son 5 aylık dönemde mali krizle birlikte Güney Asya başta olmak üzere tüm ülkelerde nisbeten yaşlı gemilerin söküme gitmesinde büyük artış yaşanmakta. Bangladeş söküm endüstrisi dünyanın en büyüğü, kapasitesi Hindistan'a eşit.Bu nedenle Güney Asya tersanelerinde alternatif olacak yok.