Fahri konsolosların sözleri senet, imzaları vize Gabon, Honduras, Gambiya, Kamboçya, Jamaika... Haritada yerini bulmakta zorlandığımız bu ülkelerle Türkiye'nin irtibatını fahri konsoloslar sağlıyor. 'Fahri' kelimesine bakıp da onların iş yapmadıklarını düşünmeyin. Zira vize verme yetkisinden tutun da karşılama ve ağırlama törenlerine kadar pek çok işi üstleniyorlar. Kaza yapanlar, pasaportunu ve çantasını kaybedenler, uyuşturucudan yakalananlar da onları buluyor. Üstelik maaşları da yok. Tek kazançları davetlerde, protokolde yer almak. En önemlisi Türkiye adına hizmette bulunmak.Fahri konsoloslar, Türkiye ile temsil ettikleri ülkeyi ekonomik, kültürel ve politik açıdan kaynaştırmaya çalışıyor. Vize verme yetkisinden tutun da büyükelçi ziyaretlerinde karşılama ve ağırlama törenlerine, ulusal bayramlarda davetlere kadar pek çok işi üstleniyorlar. Kaza yapanlar, pasaportunu ve çantasını kaybedenler, uyuşturucudan yakalananlar da cabası. Üstelik para kazanmak bir kenara ceplerinden çıkıyor tüm masraflar... Tek kazançları davetlerde protokolde yer almak ve her şeyden önemlisi Türkiye adına hizmette bulunmak. Sizin için, gönüllü elçilerin hikâyelerini dinledik...Sudan devlet başkanı, Erdem'i kapıda karşılamışSudan, kişi başına bin dolardan daha az millî gelirin düştüğü, gelişmekte olan bir Afrika ülkesi. İşadamı Zeynel Abidin Erdem ise Sudan'ın 10 yıllık fahri konsolosu. Merhum Cumhurbaşkanı Turgut Özal ile birlikte yaptığı bir Afrika gezisi sonrası Sudan'dan konsolosluk teklifi almış Erdem. Görevi boyunca iki ülke arasındaki iş ilişkilerinin geliştirilmesine katkılarından dolayı Sudan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Korgeneral Omar Hasan Ahmed El-Beşir tarafından yüksek devlet onur nişanına layık görülmüş.Ersu şirketiyle Sudan'da faaliyet gösteren Erdem, ülkeye 9 baraj ve 5 bin 500 km otoyol yapılmasının hedeflendiğini söylüyor. Sudan halkının Türklere son derece saygılı olduğunu anlatan Erdem, El-Beşir'in atalarımız için 'ecdadımız' ifadesini kullandığını anlatıyor. Son Sudan ziyaretinde El- Beşir'i sarayında ziyaret ettiklerini dile getiren Erdem, "El Beşir bizi karşılamak için sarayın kapısına kadar geldi. Bizi karşılamanın şeref olduğunu söyledi." diyor. Sudan'la ilişkilerin arttığına vurgu yapıyor ve 1999 yılına kadar Sudan'a ayda 7 vize veren konsolosluğun şimdi ayda 500 kişiye vize verdiğini ifade ediyor. İşadamlarını Sudan'a yatırıma çağıran Erdem, "İki ülke birbiri için ümit kaynağı olabilir." diye konuşuyor.Türk genci, Honduraslı kızla evlenmek için yardım istemişÇiçeği burnunda fahri konsolosların başında eski Sağlık ve Turizm Bakanı olan Bülent Akarcalı geliyor. Zira kendisi 6 ay önce Orta Amerika'daki küçük ülkelerden biri olan Honduras'ın Ankara fahri konsolosluğu görevine getirilmiş. Ancak devlet başkanı Zelaya'nın devrilmesi sonucu ortaya çıkan sorunlar, seçimler derken konsolosluk için gerekli resmi donanım ve mühürlere sahip olmadığı için hizmet vermeye fırsatı olamamış. Akarcalı yeni seçilen başkanın göreve başlayıp, makamına alışmasından sonra Honduras'a gidip, ihtiyaç duyulan malzemeleri almak istiyor. Akarcalı görevine henüz başlayamamış olsa da internet aracılığıyla kendisine ulaşanlar çoktan taleplerini iletmeye başlamış bile. Akarcalı, "Bir gencimiz Honduraslı bir kızla evlenmek isteğini belirterek benden yardım istedi, bir diğeri Honduras'ta şirketi olduğunu ve belge tasdiki yapıp yapamayacağımı sordu." diyor.Kamboçya'ya iki okul yaptırdıÖzel Yatırım Şirketi Brightwell Holding'in kurucusu ve mucit kişiliğiyle tanınan Alphan Manas, başarılarını 4 yıl önce Kamboçya fahri konsolosluğu ile taçlandırmış. Bangkok'ta tanıştığı büyükelçiye Kamboçya gemilerinin boğazlardan geçerken yaşadığı sorunu anlatan ve muhatap arayışından bahseden Manas'a fahri konsolosluk teklifi gecikmeden gelmiş. Kamboçya'nın en üst düzey dışişleri yetkilisi olan Manas, turist ve iş vizesi, gemi adamı belgesi ve gemi satışı ile ilgili işlemleri yapma yetkisine sahip. Kasım 2004'te Kamboçya'yı eşiyle ziyaret eden Manas, ülkeye hayran kalmış. Ülkenin turizm ve tekstil potansiyeline dikkat çeken Manas, yatırım için altın madeni lisansı ve elektrik üretim lisansı alma aşamasında. Yardımlardan geri kalmamış Manas, iki tane ilkokul yaptırdığı ülkede Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi aracılığıyla 650 bin dolar hibe sağlayarak otoyol yapımına katkıda bulunmuş. 12 Aralık'ta otoyolun açılışını yapmak üzere Kamboçya başbakanının davetlisi olarak ülkeye gidecek.Gabon Cumhurbaşkanı Sultanahmet'te namaz kıldıGabon, Afrika'nın batısında Atlas Okyanusu sahilinde küçük bir ülke. Türkiye ile hiçbir siyasî ilişkisi yokmuş. Ancak 1995'te ekonomik işbirliği düşünülünce fahri konsolosluk ihtiyacı doğmuş. Akla ilk gelen isim Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) üyesi Türk Avrasya İş Konseyleri başkanı olan Tuğrul Erkin olmuş. Gezmeye ve keşfetmeye meraklı Erkin, o güne kadar hiç adını duymadığı ülkenin fahri konsolosu olmayı kabul etmiş. İnternetin henüz yaygın olmadığı o yıllarda Erkin, Gabon hakkındaki bilgileri ansiklopediden öğrenmiş. İlk resmi ziyaretini ise 1999'da bakan Hasan Gemici ile yapmış. Ülkeyi, "Dünyanın en geniş bitki ve canlı çeşitliliğine sahip. Siyahtan kızıla her renk ağaç görmek mümkün." sözleriyle anlatıyor. Zaten ülkenin gelirlerinde ilk sırayı kereste ihracatı alıyormuş. Şimdiki Cumhurbaşkanı Ali Ben Bongo, geçtiğimiz yaz Türkiye'ye ziyarette bulunmuş. Askeri anlaşmalar yapan Bongo'yu Türkiye'de Erkin misafir etmiş. Osmanlı hayranı Bongo, sarayları gezmiş ve Sultanahmet'te namaz kılmış. Erkin, eski Cumhurbaşkanı Omar Bongo ile bir anısını da anlatıyor: "Cumhurbaşkanı, Galatasaray'ın Belçika'da oynadığı bir maçı izlemiş ve çok beğenmiş, daha sonraki yıllarda bana Fatih Terim ve oyuncularla ilgili sorular sormuştu." Girişimleri sayesinde Gabon'a Türk Fahri konsolosluğu açıldığı bilgisini veren Erkin, vize yetkisi olmadığını ancak işadamlarına her türlü desteği vermeye çalıştığını söylüyor. Kendi gidemedi ama 5 yıldır Küba vizesi veriyorPronto Tur'un sahibi Ali Onaran, 25 yıllık turizmci. Fahri konsolos değil ancak 5 yıldır Küba vizesi verme yetkisine sahip. Hikâyesi oldukça ilginç. Farklı yerlere geziler düzenlemeyi isteyen Onaran, 10 yıl önce listesine Küba'yı da eklemiş. Önce yılda 100-200 olan talep 2004'te ciddi oranda artınca vize sorunu yaşanmaya başlamış. Ankara'daki büyükelçilikten alınan vize, zaman kaybına yol açtığı ve maliyetli olduğu için Onaran, yetkililere konuyu iletmiş. Küba Büyükelçiliği de Onaran'a bazı sorumlulukları üstlenmesi dahilinde vize verme yetkisi vermiş. Bu görevi 5 yıldır büyük bir gururla yaptığını söyleyen Onaran'ın en büyük üzüntüsü Küba'yı henüz görmemesi. Onaran, "Maalesef kendime vize verme imkanım olmadı, dünyanın 4 bir tarafını gemi ile dolaştığım halde, hakkında çok şey bildiğim ve ilgi duyduğum Karaipler'in en büyük adası Küba'yı henüz görmedim." diyor.Getirisi sadece dostlukTÜSİAD üyesi ve sanayici Aykut Eken, Jamaika ile kurduğu aktif ticaret ilişkisini fahri başkonsolosluğa taşımış. FICAC genel sekreteri de olan Eken, Jamaika'dan gelen delegeler ve hükümet yetkilileri arasında köprü vazifesi görüyor. Yılda bir kez bu ülkeyi ziyaret ettiğini anlatan Eken, anılarını ise asla unutmayacağını söylüyor. Geçtiğimiz ay İzmir'de düzenlenen 9. Dünya Konsoloslar Kongresi'nin ev sahipliği yapan Eken, 3 hafta, sabahlara kadar süren hazırlıkların yorgunluğunu atmaya çalışıyor. "Evimde konsolos arkadaşlarımı ağırlamak, dostluklarımızı pekiştirmek her şeye değerdi." diyen Eken, sözlerini şöyle tamamlıyor: "Fahri konsolosluk bir onurdur. Getirisi ise sadece dostluklar, unutulmayacak anılar ve hizmet bilincidir. Fahri konsolosluktan hiçbir menfaat beklenemez."Önce mit takibi sonra konsolosluk nişanıAralarında Mustafa Koç, Tuncay Özilhan, Ethem Sancak gibi iş dünyasının önemli isimlerinin de yer aldığı fahri konsolos sayısı 115 ülkede 233. Peki, yarı diplomat sayılan, konsolosluk plakası takabilen ve askerlikten muaf tutulan fahri konsoloslar nasıl seçiliyor? Altın kural, teklifin o ülkeden gelmesi. Sonrası kolay; konsolos adayı teklife sıcak bıkarsa belirlenen isimler o ülkenin dışişleri bakanı tarafından cumhurbaşkanına iletiliyor. İki ülkenin kendi aralarında mutabakata vardıkları isim önce Türkiye cumhurbaşkanına sonra dışişleri bakanına ulaşıyor. MİT incelemesinden geçen aday görevine başlıyor.***Dünya konsolosları İzmir'de buluştuBundan 27 yıl önce Kopenhag'da kurulan ve dünyadaki tüm fahri konsolosluk dernek ve birliklerini çatısı altında toplayan Dünya Fahri Konsoloslar, Federasyonu'nun (FICAC) 9. Dünya Kongresi geçtiğimiz ay İzmir'de yapıldı. Dünyanın 80 ülkesinden 150 konsolosun katıldığı kongrede uluslararası ilişkilerin ve diplomasinin önemli bir unsuru olan fahri konsoloslar, yeniden belirlenmesini hedefledikleri hak ve sorumluluklarını tartıştı. Konsolosluk sisteminin değişen dünya koşullarına yeniden uyarlanması noktasında birleşen konsoloslar hazırladıkları deklarasyonu önümüzdeki ay Birleşmiş Milletler'e sunacak.