Portföy kârı düştü!Yabancı yatırımcılar, 2002 yılı başından 2009 yılının Temmuz sonuna kadar Türkiye’deki doğrudan yatırımlarından elde ettiği kârın 10 milyar 866 milyon dolarını, portföy yatırımlarından sağladığı getirilerin de 23 milyar 912 milyon dolarını ülkelerine transfer ettiYabancı yatırımcıların, 2002 başından 2009’un Temmuz sonuna kadar olan 8.5 yıllık dönemde Türkiye’deki doğrudan yatırımlarından yaptıkları kâr transferleri ile ‘sıcak para’ olarak gelen dış sermayenin portföy yatırımlarından elde ettiği getirilerden ülkelerine aktardığı tutarın toplamı 34 milyar 778 milyon dolara ulaştı. Merkez Bankası ödemeler dengesi verilerinden yapılan hesaplamaya göre, anılan dönemde yabancılar, Türkiye’deki doğrudan yatırımlarından elde ettikleri kârların 10 milyar 866 milyon doları ile borsa, devlet iç borçlanma senetleri gibi finansal araçlara yaptıkları portföy yatırımlarından kazandıkları 23 milyar 912 milyon doları yurtdışına transfer etti. Böylece anılan dönemde Türkiye’de elde edilen kârların 34 milyar 778 milyon dolarlık bölümü ülkeden çıkarak, başka ekonomilere akmış oldu.Kriz nedeniyle doğrudan yabancı sermaye girişleri azalırken, ‘doğrudan’ yatırımlardan elde edilen kârlardan yapılan transferlerin de son bir yılda azaldığı gözlendi. Geçen yıl 7 aylık dönemde doğrudan yatırımlarda 2 milyar 98 milyon dolar kâr transferi yaşanırken, 2009 yılının aynı döneminde bu rakam yüzde 23.7 oranında azalarak, 1 milyar 600 milyon dolara geriledi. Portföy kârı düştüDoğrudan yatırımlarda kâr transferleri 2000 yılında 300 milyon dolar düzeyinde gerçekleşirken, 2002’de 401 milyon dolara, 2003 yılında 643 milyon dolara yükselmişti. 2004 yılıyla birlikte belirgin bir şekilde artan kâr transferleri, doğrudan yatırımlarda 1 milyar 43 milyon dolara ulaşmıştı. Doğrudan yatırımlarda kâr transferi 2005’te 1 milyar 51 milyon, 2006’da 1 milyar 182 milyon ve 2007 yılında 2 milyar 208 milyon dolara çıktı. 2008 yılı sonunda ise 2 milyar 738 milyon dolarlık bir kâr transferi yaşandı. Bu gelişmelerle doğrudan yatırımlarda 2003 başından bu yana gerçekleşen toplam kâr transferi 10 milyar 866 milyon dolar düzeyine yükseldi.‘Sıcak para’ olarak gelen ve Türkiye’de borsa ve devlet iç borçlanma senetleri (DİBS) başta olmak üzere çeşitli finansal yatırım araçlarına yatırım yapan yabancı sermayenin bu yolla elde ettiği kazançlardan yurtdışına transfer edilen tutar da 2009 yılının Ocak -Temmuz döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 17.6 oranında düşüş gösterdi. Bu yılın Ocak-Temmuz döneminde ise yurtdışı yerleşikler Türkiye’deki portföy yatırımlarından elde ettikleri 2 milyar 100 milyon doları yurtdışına aktardı. Portföy yatırımlarından yapılan kâr transferi geçen yılın 7 aylık döneminde 2 milyar 548 milyon dolar düzeyindeydi.