Türkiye Kredi Notu Artan 13 Ülkeden BiriUluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Türkiye'nin kredi notunu iki kademe yükselterek, BB( )'ya yükseltti. Kuruluş, uzun vadeli ulusal para cinsinden notunu da, BB'den, BB( ) ve Türkiye'nin ülke tavan notunu da, BB'den, BBB(-)'ye çıkarttı. Aralarında, Yunanistan, Macaristan, İrlanda, Tayland ve Meksika'nın da bulunduğu 52 ülkenin ise kredi notu notu düşürüldü.Türkiye'nin önceki yıllarda, küresel ya da bölgesel bir krizde notu ilk önce düşürülen ülkeler arasında artık yer almadığını vurgulayan analistler, Türkiye'nin küresel kriz ortamında, ''pozitif'' görünüme sahip bir kaç ülkeden biri olduğuna da dikkat çekiyorlar. ING Bank'ın analizine göre, Türkiye'nin ekonomik potansiyeli, kriz karşısında sergilediği dayanıklılık ve ''risk primi (CDS)'' olarak da isimlendirilen sigorta primlerindeki gerilemesi yanlış fiyatlandırılıyor. ING'e göre, kredi derecelendirme kuruluşlarından, S&P'nin, halen ''durağan'' olan Türkiye'nin görünümünü bir kaç hafta içinde ''pozitife'' çıkartacak. ING, Moody's'in gelecek yılın ilk yarısında bir not yükseltmeye gidebileceğini vurguluyor. Yatırım yapılabilirlik düzeyine öıkarılması beleniyorTürkiye, 1-2 yıl içinde kredi notu ''Yatırım Yapılabilir'' düzeyine çıkarılması beklenen 10 ülke arasında yer alıyor. Türkiye'nin, bankacılık sektörünün önderliğinde yüksek oranlı bir ekonomik büyümeye geçmesinin ardından bir süre içinde de ''güvenle yatırım yapılabilir'' anlamına gelen ''BBB'' kademesine yükseltilebileceği ifade ediliyor. Kredi notundaki artış, Hazine ve özel sektörün, uluslararası piyasalardan daha düşük maliyetlerle ve daha uzun borçlanmasına imkan tanıyacak. Kredi notu nasıl veriliyor?Kredi derecelendirme, borçlunun anapara ve faiz yükümlülüklerini ödeme isteği ve kabiliyetinin zamanında ve tam olarak yerine getirilip getirilememesini ölçen bir araç olarak görülüyor. Derecelendirmenin en hassas konuları, ödeme isteği ve kabiliyeti olarak belirtiliyor. Derecelendirme tek bir işlem, kuruluş veya ülke için yapılabiliyor. Ölçüm sırasında geçmişe yönelik 15-20 yıllık bir veri tabanı kullanılıyor ve ''risk faktörü'' ölçülüyor. Ülke risklerini ölçerken genelde ekonomik ve politik risk faktörlerine bakılıyor. Temel göstergeler alınıyor. Ekonomik risk başlığı altında incelenen temel göstergeler ise ''döviz cinsinden nakit akış düzeni, borç rasyoları, ihracatın büyümesi, ödemeler dengesi, cari işlemler dengesi, kısa vadeli sermaye akışının rezervlere oranı, rezervlerin durumu ve gelişmesi, büyüme hızı, toplam tasarruflar, kamu sektörünün mali açıkları, yatırımlar ve enflasyon'' olarak sıralanıyor. Politik risk faktörleri olarak göz önüne alınanlar da, ''seçim sistemi ve zamanları, dış politika gelişmeleri, demokrasinin işleyişi, siyasal partiler, iktidar-muhalefet ilişkileri, liderin durumu, siyasal gündemdeki riskler, koalisyonların yapısı, Merkez Bankası'nın bağımsızlık derecesi'' şeklinde sıralanıyor. Notlar ne anlama geliyor?Kredibilitesi yüksek ülkeler (ya da kuruluşlar) arasına girmek, ''Buraya güvenle yatırım yapılabilir'' vizesini almakla eş anlamlı. Genellikle AAA veya Aaa gibi üç tane A en güvenilir olanı, Baa3 ya da BBB- olanlar ise alt derece de olsa, ''Güvenle yatırım yapılabilir'' anlamına geliyor. Düşük kredibilitede olan spekülatif ülke ve kuruluşlara BB ya da Ba1'den B3 ve B-'ye kadar derece derece not veriliyor. Türkiye'nin, halen, Moody's'den Ba3, Standard and Poor's BB(-) ve Fitch kredi derecelendirme kuruluşundan BB( ) notu bulunuyor.(aa)