"Parasını Getirmeyen Kâbus Görebilir"Türklerin bir Kuzey Avrupa ülkesinde 60 milyar dolar varlığı olduğunu belirten BDDK Başkanı Tevfik Bilgin, dünya finansal mimarinin şeffaflığı temel alarak yeniden şekillendiği bir ortamın bu vatandaşlar için kabus olacağını söyledi. AK Parti Hükümeti'nin büyük umutlarla sarıldığı "Varlık Barışı" bir anlamda servet sahiplerinin "küs" kalmayı tercih etmeleriyle sonuçlanırken bu konudaki en sert tepkilerden biri Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Tevfik Bilgin'den geldi. Yurtdışında çeşitli kodlarla milyarlarca dolarlık hesabı olan Türk vatandaşlarına çatan Bilgin, "Türk vatandaşlarının ketumiyeti ile ünlü bir Kuzey Avrupa ülkesinde çeşitli isimler altında 60 milyar doları var. Ülke kaynaklarını yurtdışına çıkarmak ve Varlık Barışı'na itibar etmemek affedilemez" diye konuştu. Bilgin'in bu çıkışını Referans'a yorumlayan uzmanlarsa kara para bir yana bırakılırsa reel sektörün döviz kredisi sağlayabilmek için yurtdışı bankalarda teminat tutmak zorunda olduğunu ifade ettiler. Ayrıca uzmanlar, Varlık Barışı'na olan ilgisizliği ise güvensizliğe bağlıyorlar. Sadece vergi garantisinin yeterli olmadığını belirten uzmanlara göre, işadamları ayrıca mevduat ve bundan sonraki işlerinin de kurcalanmayacağına dair garanti istiyorlar. Zira Varlık Barışı, paranın kaynağını sorgulamamayı birkaç yılla sınırlı tutuyor.Servet kabusa dönüşebilirActive Academy tarafından dün düzenlenen 3. Risk Yönetimi Zirvesi'nde konuşan Bilgin, yurtdışında parası olan vatandaşlara uyarıda bulundu: "Yeni dünya finansal mimarisinde kontrol istediğimiz ölçüde olursa, bu gibi hesabı olanlar için bir anlamda kabus olabilecektir. Vatandaşlarımıza bu yurtdışı bankaların sağlıklılıklarını da sorgulamalarını tavsiye etmekteyim." Bilgin, "Türk bankalarından kredi alamayan, kredibilitesi düşmüş durumda olan kişilerin yurtdışı borçlarını başarıyla yenileyebilmesi de bize ipucu vermekte" dedi. Reel sektörün yurtdışı borcunun ayrıntılarının bilinememesinin büyük bir dezavantaj olduğunu kaydeden Bilgin, "Eğer bu kredilerin karşılığında yurt dışında zamanında park etmiş servetler söz konusu ise çok rahat ederiz" açıklamasında bulundu. Teminat gösteriliyorTürkler'in yurtdışına para çıkarmasının en önemli nedenlerinden birinin dış borçlanma olduğunu belirten Garanti Bankası Ekonomik Araştırmalar Müdürü Ali İhsan Gelberi, "Bu kesim oradaki mevduatını teminat göstererek borçlanmasını gerçekleştiriyor. Çünkü dışardan finansman bulmak zor. Varlık Barışı'na işadamları sıcak bakmadı, çünkü avantajlarından ikna olmuyorlar" dedi. Gelberi, BDDK Başkanı Bilgin'in paraların tutulduğu bankaların sağlamlılığının sorgulanması gerektiği görüşüne ise katıldığını söyledi. Aslında sadece Gelberi değil, Referans'a değerlendirmede bulunan tüm uzmanlar, Bilgin'in bu tesbitine katılıyorlar. Bunlardan biri de Finans Yatırım'dan Sadrettin Bağcı. Bağcı, "Mevduatın yatırıldığı yabancı bankanın sağlıklı olup olmadığını bilmek çok önemli. Kaldı ki, Türk bankalarının yabancı bankalar kadar sorunlu alacakları bulunmuyor" diye konuştu. Güven en önemli unsurYurtdışına para çıkışının altında güvensizliğin yattığını kaydeden Ak Yatırım Bankacılık Analisti Hakan Aygün ise "2001 Krizi'nin yaşandığı süreçte bankacılık sistemine güven yoktu. Böyle düşünenler için çıkış bir nedendir. Ayrıca vergi ve maliye tarafında sıkıntıları olan kişilerinde çıkış yapması olabilir" dedi. Dundas Ünlü Bankacılık Analisti Fazıl Zobu ise sadece vergi güvencesinin paranın geri getirilmesi için yeterli bulunmadığını belirterek, "Başka güvenceler de isteniyor olabilir. Mevduata ya da bundan sonraki aktivitelerin incelenmediğine dair güvence isteniyor olabilir. Ayrıca yurtdışında tutulan paranın bir kısmı teminat olarak da kullanılıyor" dedi. Garanti Bankası Ali İhsan Gelberi:Dışarıdaki para teminat gösteriliyorÖncelikle Türkler'in yurtdışında ne kadar paralarının olduğu hakkında birşey söylemek çok zor. Fakat bu paranın neden gittiği ile ilgili birşey söylenebilir. Bir kere, özel sektörün dış borçlanmaları var. Bu kesim oradaki mevduatımın teminat göstererek borçlanmasını gerçekleştiriyor. Ne kadarı bu şekilde yapılıyor bilmiyorum ama bu kullanılan bir yöntem. Çünkü dışardan finansman bulmak zor. Varlık Barışı ile yurtdışındaki paraların içeriye getirilmesi amaçlanıyor. Ancak bunu iş adamları istemiyor. Çünkü varlık barışı avantajlarından ikna olmuyorlar. Ben Varlık Barışı'ndan ciddi büyüklükte bir para geleceğini sanmıyorum. Ayrıca BDDK Başkanı Tevfik Bilgin'in yurtdışındaki bankalarla ilgili söyledikleri doğru. Paranın tutulduğu bankanın sağlıklı olup olmadığını bilmek gerekir. Finans Yatırım Sadrettin Bağcı:Dışarıya giden paranın miktarı fazla değilTürk bankacılık sisteminden çıkış büyük boyutlarda değil. Fakat belliki bir çıkış var. Dışarıya çıkan paranın yurtdışına mı yoksa yastık altına mı gittiği henüz belli değil. Ocak ayı ödemeler dengesine bakarak bu daha iyi anlaşılabilir. BDDK Başkanı Tevfik Bilgin'in yurtdışındaki bankalarla ilgili söylemlerine katılıyorum. Mevduatın yatırıldığı yabancı bankanın sağlıklı olup olmadığını bilmek çok önemli. Kaldıki, Türk bankalarının yabancı bankalar kadar sorunlu alacakları bulunmuyor. Ak Yatırım Hakan Aygün:Varlık Barışı'ndan gelen para sistemi rahatlatırİçerideki mevduatların dışarıya çıkmasının altında birkaç neden olabilir. Bir kere 2001 krizinin yaşandığı süreçte bankacılık sistemine güven yoktu. Böyle düşünenler için çıkış bir nedendir. Ayrıca vergi ve maliye tarafında sıkıntıları olan kişilerinde çıkış yapması olabilir. BDDK Başkanı Tevfik Bilgin'in söylediklerinden, hala vergi ve sistemin güvenliği açısından güven sağlanamaması anlayışını haksız bulduğu anlaşılıyor. Varlık Barışı'ndan gelecek olan para Türkiye'yi rahatlatır. Sisteme katkısı olur. Ayrıca Türkiye'nin borç çevirebileceğine dair risklerin azaldığını gösterir.