Navlun sıfıra inince karinalar göründüAmerikan ve Avrupa pazarlarında talebin çökmesiyle işleri azalan gemicilik şirketleri ayakta kalmak için sadece '200 dolar yakıt masrafı' karşılığında yük taşıyor. Asya kaplanlarının Avrupa ve ABD'ye yaptığı ihracatta yaşanan daralma gemicilik sektörünü vurdu. Krizde ayakta kalma savaşı veren gemicilik şirketleri, Asya'dan Avrupa'ya getirilen koteynerlerin nakliye ücretlerini ilk defa sıfıra çekti. İngiliz Daily Telegraph gazetesinin haberine göre, gemicilik gazetesi Lloyd's List Singapur'daki aracıların Güney Çin'den gelen konteynerlardan yükleme ücreti hariç para almadığını yazdı. Kuzey Asya'dan gelen konteyner ücretleri sadece yakıt masrafını karşılayan 200 dolarla işletim maliyetinin altına düştü. Telegraph durumu yiyecek ve ekstra ücretlerden bir şeyler kazanmayı bekleyip bedava koltuk veren havayolu şirketlerine benzetti.Daily Telegraph'a konuşan Hong Kong merkezli aracı firma Transport Trackers'dan Charles de Trenck, ticaretin resmen uçurumdan aşağı yuvarlandığını belirterek, özellikle Asya-Avrupa arasındaki ticari faaliyetlerin felaket durumda olduğunu söyledi. de Trenck, gemicilik şirketlerinin '0 nakliye ücretiyle' çalışmasının çok mantıklı olmadığını fakat böylesi zor bir dönemde ayakta kalmak için her yola başvurduklarını dile getirdi. Sektör kaynakları de fiyatlarının daha önce hiç bu kadar düştüğünü görmediklerini kaydederek 'oyunun kurallarının yeniden yazıldığı' yorumunu yapıyorlar.Demir cevheri ve tahıl gibi kuru yük taşımacılığında navlun değerlerini ölçen Baltık Kuru Yük Endeksi (BDI) aylar önce yüzde 96 çakılmıştı. Erken uyarı sistemi olarak da nitelenen BDI, fazlasıyla volatil olması ve ticaretteki iniş çıkışları biraz abartılı yansıtmasına rağmen, sektörde yaşanacak sıkıntının sinyalini vermişti. Analistlere göre, gemicilikte yaşanan son kriz öncekilerden oldukça farklı. Analistler, sektördeki krizin yeni bir aşamaya girerek, dünya ekonomisinin can damarı olarak nitelenen 'tam endüstriyel mamül ticaretine' yayıldığını belirtiyorlar. Gemicilerin sonbahar aylarında finans krizi nedeniyle akreditif elde etmelerinin zorlaşması, alıcı olması rağmen malların limanlarda yığılmasına neden olmuştu. Analistler, bu sorunun çözüldüğünü ancak bu kez de küresel ticaretteki daralmanın gemicilik sektörünü vurduğunu ifade ediyorlar. Asya'nın ihracat kaplanlarından son haftalarda gelen ticari veriler, Amerikan ve Avrupa pazarlarındaki talep çöküşünü yansıtıyor. Ocak ayında şimdiye kadar elde edelen verilere göre Güney Kore'nin ihracatı geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 30 azalırken, Tayvan'ın ihracatı yüzde 42, Japonya'nın yüzde 27 geriledi. İhracat şampiyonu Çin'in çelik, elektronik ve tekstil satışlarında da ciddi bir daralma yaşanıyor. Dünya Bankası'nın geçen ay, dünya ticaretinin bu yıl II Dünya Savaşı'ndan beri ilk kez gerileyeceği uyarısında bulunması, şok etkisi yaratmıştı. Birçok ülkenin ticaret rakamları ise bu uyarıyı destekliyor. Sektör uzmanları, Asya'dan ABD'ye yapılan ihracatın bu yıl yüzde 7 düşmesini bekliyor. Avrupa'ya satışların ise yüzde 9 ila 12 arasında düşebileceğini belirtiyorlar. ABD limanlarında sevkiyat yüzde 18 geriledi ING'nin açıkladığı bir rapor ise, ABD limanlarında nakliye faaliyetlerinin dibe vurduğunu gösterdi. Önemli liman bölgeleri Long Beach ve Los Angeles'dan yurtıdışına yapılan sevkiyat yıllık bazda yüzde 18 azaldı. Bu, daha önceki resesyon dönemleriyle karşılaştırıldığında kaydedilen en büyük düşüş. Raporu değerlendiren ING'nin ticaret danışmanı Lindsay Coburn, "Bu, dönemsel bir yavaşlama değil, yabancı talebin tamamen çökmesinin göstergesi" şekilinde konuştu.Singapur limanına dizilen boş gemiler, emekliye ayrılmış bir donanma gibi görüntü yaratıyor. Gemicilik uzmanları, denizlerde seyahat eden yük gemilerinin çoğunun karinasının denize tam batmamış olmasının, az kargo taşıdıklarına işaret ettiğini söylüyor. Evrim KÜÇÜK - Dünya