İMEAK Deniz Ticaret Odası Ocak 2016 toplantısı bugün meclis salonunda gerçekleştirdi. Cengiz Kaptanoğlu başkanlığında gerçekleştirilen yılın ilk toplantısında butçe tartışmaları vardı. Başkan Kaptanoğlu açılış konuşmasında hayatını kaybeden önceki Başbakanlardan Bülen Ulusu ve Bakanlardan Ekrem Pakdemirli için meclisi saygı duruşuna davet etti. Bütçe, söz alan KOSDER Başkanı Salih Zeki Çakır tarafından eleştirildi. Çakır bütçenin oya sunulması açısından bu meclis toplantısı yılın en önemli toplantısıdır dedi.Bunun sıradan bir toplantı olmadığının altını çizen Salih Zeki Çakır" Bu gündem maddeesi kabul edilip geçiliyor. bütçe odanın faaliyetleri açısından herşeydir. 2016 bütçesi 75 milyon tahmin ediliyor. bu muaazzam bir bütçe. Onay alınırken bizim bütün diğer arkadaşların fikrinin alınmasının yönetim için de önemli olacağını düşünüyorum. İnşallah yanılmıyorum" dedi. Salih Zeki Çakır'ın konuşmasının ardından söz alan DTO Yönetim Kurulu Başkanı Metin Kalkavan "bütçe hakkında keşke konuşma yapanlar olsa , kaç kişli okudu ki bütçe kitapçığını" diye sordu. Salih Zeki Çakır:“DTO Bütçesi 75 Milyon TL, muazzam bir rakam” Salih Zeki Çakır şunları söyledi; “Yılın ilk meclis toplantısı olarak; bütçenin onaya sunulması ,görüşülmesi açısından bana göre yılın en önemli toplantısını yapmaktayız.Bunun sıradan formaliteden bir toplantı olmasını doğru bulmuyorum.12 yılı geçkin bir süredir meclisteyim.Kendi bulunduğum dönemle alakalı; Yıllardır meclisteki oylamalarda hem gündem dahilinde hem de gündem harici konularda yapılan oylamalarda büyük oranda bir yorum yapılmıyor, görüş bildirilmiyor, katkı sağlanamıyor.Her yönetimin getirdiği her madde kabulle meclisten geçiyor.Bunun değişmesi gerekir diye düşünüyorum.Çünkü bütçe bu odanın faaliyetleri için her şey. Bu anlamda 2015 bütçesi gerçekleşti,rakamlar belli.2016 bütçesi 75 milyon TL ile ifade ediliyor,bana göre muazzam bir rakam. Bu şekilde giderse 2 sene sonra 100 milyon TL, kaba bir hesapla aynı algoritmayla 2023'e taşırsak bu oda 350 trilyonluk bir bütçeye hükmedecek, inşallahta gerçekleşir. “Bütçe hazırlanırken raporlarda önceki dönemle ilgili özeleştiri de olsun” Bu tarz büyük rakamlar konuşulurken de ben ve benim gibi diğer arkadaşlarında katkı sunmasının yararlı olacağını düşünüyorum.2015 bütçesi tamamlandığı ve 2016 konuşulacağı zaman raporla birlikte,2015 yılında bu bütçeyle yapılanlar ve yapılamayanlar gibi bir faaliyet raporu konusunda yönetim tarafından bir öz eleştiri yapılmasını telakki ediyorum.Bunu bana göre iki şeyle ifade etmek mümkün,birisi mecis üyelerinin ve dışardaki üyelerin memnuniyetidir. (7911 tüzel kişilik ile birlikte)Problemlere çözümler üretiliyor,gereken şeyler yapılıyor.İkinci husus ise nemelazımcılık ilgisizlik ve bunun getirdiği bilgisizlik,malum ilgi; bilgilenmeyi ,bilgilenmek ;sorumluluğu ,sorumlulukta; katılımcılığı sonuçlar.Ben de bu bağlamda konuşmamı sürdürmek istiyorum. “Önceki yıl iki konuda iyileşme oldu” 2015'te gündeme taşınan sorunlardan -yanılıyor olabilirim- iki konuda ağırlıklı bir iyileşme oldu.Birincisi limanlara yanaşmakta olan yakıt tankerlerinin pilotaj mecburiyeti 500 den 1000 gross tona çıktı.İkinci iyileştirme de yolcu taşımacılığı yapan arkadaşlarımın sık sık dile getirdiği ; 65 yaş üstü yolculardan ücret talepleri konusunda da iyileştirme yapıldı. “Birikmiş sorunların çözümünde bir acziyet var” Bunun dışında amatör denizcilikten armatörlere kadar birikmiş sorunların bir aciziyet olduğunu ifade etmek istiyorum.Bu anlamda 2015 in bir öz eleştiri yapmakta fayda var.2016 bütçesi de önümüze geldi ancak hazır geldi.Yani :Biz öneri yapsak ve oylansa bu bütçe değişir mi bilmiyorum,bir anım var Süleyman Savaş beyle ,80 yılında gemiyle Amerika'ya gittik,mesai bitti,takım elbise kravat giyindik malum gençlik...ikinci kaptanın kapısını çaldık müsaade istedik o da:Kardeşim siz zaten hazırlanmışsınız müsaadenizi almışsınız çıkmayın mı diyeyim dedi.Şimdi 2016 bütçesi de buna benziyor,çıkmasın mı diyelim ? “2015 bütçesinde olduğu gibi 2016 bütçesinde de harcama kalemi iki tanedir,” Hem 2015 bütçesi ve öncekiler hem de 2016 bütçesinde her ne kadar 18 gider 18 gelir kalemi olsa da,harcama kalemi 2 başlıktır,ileride üniversiteye aktarılan kaynak ve masraflar..Geçen yıl %50 olan kaynak,gündem dışı alınan kararla %60'a çıkartıldı diğeri de masraf kalemleri,yani bütçeye oranlarsak 75 milyonun 45 milyonu üniversiteye gidecek kalan da masraflara ve genel giderlere harcanacak. "Üye menfaatine yönelik harcama yok" Bunlardan masraflar kalemiyle ilgili de tabi çok şey söylenir,yine bana göre özellikle masraf kalemlerinde fuar sponsorluk teşrifat vs vs birçok başlıkta işlenen kalemler harcanıyor ancak üye genel menfaatine yönelik somut görülebilecek ,helal olsun dedirtecek bir kaleme veya sonuca rastlamadım, bu şahsi kanım.Takdir edersiniz,etmezsiniz.Çünkü her şey sonuçlarıyla değerlendirilir.Ben de bu yöntemle bildirmeye çalışıyorum. “DTO bütçesinde kaynak aktarımı ile ilgili önerilerim var” Bu anlamda böyle bir kaynak eğitime değil de başka neye aktarılabilirdi düşüncesi geldi aklıma.Onlarca önerim var bu konuda ancak üçünü aktarmak istiyorum: “Tasarruf edelim eğitime daha çok kaynak aktaralım” 1.Masrafa ayrılan kalemlerden -30 milyon tl- tasarrufa gidelim,ilave %20 lik bir oran hedefleyelim ve bu oranı da eğitime ayıralım ama bu bir farkla genel bir eğitim olmasın,en önemli eksiklik olan nitelikli insan gücüne yönelik bir eğitim olsun.Bununla ilgili ciddi maliyetler ödüyoruz.Bu kaynak bu anlamda harcansın diyorum. “Denizcilik strateji enstitüsü” 2.Başkanım açılış konuşmasında bir şeyler söyledi ve benim söyleyeceklerimle örtüştü,biz bu konuda konuşmuş değiliz,temsil noktasında denizciliğimizin bir sorunu yok,sayısal anlamda bir sorunu yok,sektöre yakın birçok arkadaşlarımız var ancak sorunlarımız siyasetin gündemine taşınan vs çözülemiyor.Denizciliğimizin sisteme entegre olamamasına buluyorum sorunu.Biz bir inşaat,turizm,finans sektörleri gibi,sitemlere entegre olamadık.Buradaki eksikliklerin giderilmesi için ayrılacak bir kaynakla "Denizcilik Strateji Ensitütüsü" kurulmasını öneriyorum.Bu ensitütünün kapsamlı çalışmalar yaparak çok kapsamlı işler çıkaracağına inanyorum. “Denizcilik külliyesi” 3.önerimse;yeni bir "Denizcilik Külliyesi" kurmak,bunu da Anadolu yakasında yapmak.Ben büyüyen denizciliğimizin gücüne oranla mevcut binayı yetersiz buluyorum,inşallah denizciliğimiz bütün bu krizlere rağmen daha güzel noktalara gelecek,bu bakımdan geniş imkanlara sahip,STK lara,konferans salonlarına,sempozyumlara vb şeylerin yapılabileceği bir "Denizcilik Külliyesi" yapılmasının yararlı olacağını düşünüyorum .Bu binanın da "Deniz Ticaret Müzesi" olarak değerlendirilmesi gerektiğini teklif ediyorum.Ayrıca sözünü ettiğim 2.maddede ki "Denizcilik Ensitütüsü" de bu binada çalışmalarını sürdürebilir,ek olarak paralelde askeri müze var burası da"Deniz Ticaret Müzes"i olarak,yakışır diye düşünüyorum.Fazla da uzatmadan ayrıntıya girmeden,sizin de bu bütçeyi iyi tetkik ederek öneride bulunmanızın faydalı olacağını düşünüyorum. “Bütçeye ‘hayır’ oyu veriyorum” Teşvik olması açısından, şahsen yönetime, geçen yıl teşebbüs ettiğim ancak Yılmaz Beyefendinin müdahalesiyle geri çekmek zorunda kaldığım oyumu bu sefer bu bütçenin aleyhinde kullanacağımı beyan ediyorum. Metin Kalkavan:”Samimi soruyorum bütçe kitapçığını kaç kişi okudu?” DTO Meclis Yönetim Kurulu Başkanı Metin Kalkavan Salih Zeki Çakır’ın bütçe ile ilgili konuşmasına cevaben söz aldı.“Hiç niyetim yoktu ama sağolsun Salih Kaptan pas attı bunu değerlendirmemek olmaz”diyerek söze başlayan Kalkavan bunun bir bütçe eleştirisi değil seçim konuşması olduğunu söyledi ve sözlerini şöyle sürdürdü:”Samimi soruyorum bütçeyi kaç kişi okudu ? Eh..15 kişi,keşke çıkıp burada madde madde yorum yapsanız,açıklama isteseniz,bu bütçe çalışmalarında ne kadar emek olduğunu yönetimde ve bu işle uğraşan kişiler bizzat bilir,öyle bir sistem oturdu ki bir tarafta gelir ayağını arttırmaya çalışarak daha önemlisi giderleri minimize etmek için kıyasıya mücadele ediyorsunuz.Şubeler kendi içinde,merkezdense filtre etmek zorunluluğuyla hareket etmek zorundasınız.Bu konuşmasında Salih Kaptan'ın tek haklı olduğu noktanın böyle şeylerin konuşulmadan geçilmemesi hususu olduğunu düşünüyorum,bir el kaldırıp indirmekle olmaması lazım,bütçede emeği geçen herkese teşekkür ediyoruz,keşke hakkıyla sorgulasanız. “Salih Kaptanın söylediği rakamlara umarım yaklaşırız” Bu bütçe ben geldiğimde yaklaşık 4 milyondu,şimi 66-68 milyon aralığında kapatıyoruz,Salih Kaptan'a da söylediğim rakamlara da umarım yaklaşırız. “Bütçeye sakın evet demeyin” Bütçe dediğiniz zaman bütçeyi konuşmanız,tartışmanız vb gerekir ancak konuşma bütçeyle başlasa da amacından saptı ve bu bir bütçe konuşması değildi.Hele de bir cümle var ki herhalde talihsizce söylendi;"Herkes bu bütçeden besleniyor."Kayıtlarda var,bu bütçeden kimse beslenmiyor, -Salih Kaptan;”o manada söylemedim”. Dünya sıkıntıda,dünya boşlukta,bulunduğumuz coğrafya boşlukta,bir de yanlış algılamalarla buna ilave edersek istikametten saparız,ben derim ki :bir yıl bitti,çalışanların,ne yapılmışsa -sayın başkan- nefesi olanın nefesi olana Allah razı olsun,çünkü:Önemli,birbirimizi seveceğiz,buna mahkumuz,mecbur değiliz. Şimdi 2016 ve bunu takip edecek yıllarda,ben 59 senedir iş hayatındayım ama böyle şey görmedim,yani cepleri delik derler ya...Allah'tan başka işlerimiz var,işi götürüyoruz,şimdi tabi ki uğraşıldı,bizim öncelikli sektör olmamız lazım,çünkü;genelde büyük ve dayanılmaz sıkıntılar vardı,şimdi Rusya eklendi,bizim gemileri tuttular Rusya'da,kime anlatacaksın... Bu Rusya ile Türkiye arasında değil,Rusya ve Dünya arasında bir durumdur.Biz buralardan çok geçtik,karada çok yolumuz kesildi bizim,hatırlayın 1983-1985 yıllarını...Bulgaristan yolu bize zehir oldu,ardından Yunanistan... Öncelikli sektör olmalıyız,yalvarıp yakararak değil,2015'te bitmedi, 2016'da bitmeyecek ,2017'de ; 2018'de deyine bitmeyecek problemler,ve bu sektör küçüldü...küçülüyoruz.Önceliğimiz birlik olmak.Hangi şart olursa olsun,bu sektör bizim bu memleket bizim.Yumruk haline geleceğimiz gündür. Bben o manada olduğunu söylemedim zaten,ancak burada konuşurken kelimeleri dikkatli seçmek gerekiyor,kimse bir şey götürmüyor,buyrun sorun.Şimdi;sakın evet demeyin,ben geçen sene de sizin oyunuzu hayır kabul ettim,benim nazarımda hayırdır o,bu sene de eğer hala oradaysanız muhalefet görevinizi yapın. “2015’te yaptıklarımızı anlatayım” İkinci kelime de acizlik.Şimdi Salih Kaptan ve bizim denizcililk anlayışımızda ki farkları size izah edeceğim;anlayın,görün,değerlendirin: Salih kaptan 2015 te iki tane şey yapıldı dedi;tankerlerle ilgili ve yaşlılarla ilgili,teşekkür etti.Burada kalmış;şimdi ben size 2015'te ne yaptığımızı söyleyeyim; -BDDK karşılıkla yönetmeliği,buradaki herkesin kredilerinin yapılandırılmasında sıkışıklık olan devletin somut olarak kriz döneminde yapmış oldğu bir numaralı hadisedir.Yani bu nedir ? Bir banka bir denizci firmanın hangi iştigal alanı olursa olsun,denizcilik ibaresi olsun,herhangi donuk, donmaya yüz tutmuş rotatif vs kredisini yeniden düzenlerken normalde bir karşılık ayırması lazım,bu normalde değil ama belli zaman donuk kalırsa beşe kadar çıkıyor.1-5.Bizim önerimizle devletin üç senedir yapmış olduğu her sene sene başında ve sene sonuda çıkarmış olduğu düzenlemeyle tekrar bir olarak yapılandırmalarda hem banka bilançolarının düzenlenmesi,karşılık ayrılmaması ve denizcilik firmalarının üzerine gidilmemesini sağlayan mekanizma.. Bir ocakta -biz bir ekimde başlarız çalışmalara bir sürü bürokrasisi vardır-,en sonunda siyasetçilerimizin de onayıyla ve BDDK onayıyla çıkar. -İkincisi yine aynı şekilde çalıştığımız ihracat tarihleri,Ekonomi Bakanlığı'nın çıkardığı 2006-2007-2008'den kalan tarihlerin zamanında sağlanamaması her sene uzatılması aynı yöntemle geçen sene o da bizim uğraşlarımızla uzatılmıştır. -KGF uzatımı yarım kalmış gemilerdeki KGF garantilerinin uzatımı yine bu oda sayesinde uzatılmıştır,aynı şekilde exim bankasından gelen yine sektörü kullanılan dünya bankası kredilerinin kullanımı yine uzatılmıştır. -Koster Projesi ;burada sayın Bakanımız Lütfi ELVAN'ın burada misafir olduğu, 2014 Ağustos ayı yanılmıyorsam,Mecliste konuşup iki tane uygulamayı sizin bakanlığnız süresince 6 ay bakanlığınız olacak iki şeyi yapabilirsiniz dediğimiz iki şeyi yaptı,kanunu çıkardı,koster çalışmıyor o başka,uygulamaya girmedi ama buranın talebi ve önerisiyle çıkarıldı. -KGF ihracat maksatlı KGF teminatları çok büyük ivme kazandığı için yine burada sayın bakanımıza teklifle 6 ay içinde Bakanlar Kurulu kararı olarak çıkmasına yine bu odanın bu yönetimin çalışmasıyla sayın bakanımız tarafından çıkartılmıştır.Şimdi bunların yanında yapılan birçok şey var ancak birisi çok önemli,deniz kültürü açısından Antalya'da yapılan su altı müzesi için teşekkür ediyoruz başlı başına muhteşem bir olaydı. “Sen hata yapıyorsan devlet neden yardım etsin” “Devletin karşısına gidip sürekli bittik mahvolduk bize yardım et demek haricinde başka bir şey bilmiyor muyuz ?” Sen hata yapıyorsan devlet niye yardım etsin,kurallar belli,nasıl oynanacağı belli,yanlış hatalı yatırım yapıyorsun yardım et diyorsun,he ...bu yönetim hibe yapmıyor en büyük 2009 yılında ocak 17 'de 5 tane öncelikli sektör koyduk,yapmadı,devletin tercihidir,yapar-yapmaz.Baktığımızda operasyonel ve geneli ilgilendiren bir sürü sorunumuz var.Devlet bunları biliyor,biz size sunduğumuz Konsey Raporları'nda anlatırız,bunlar devamlı yetkili birimlere de gider,bize gelmesi ve bizim iletmediğimiz bir problem hatırlamıyoruz,biz iletiriz ancak karar merci Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı'dır,bir kısmı çözülür bir kısmı çözülmez. “2015 zor seneydi, 2 seçim oldu” Bununla birlikte şimdi 2015' e baktığımızda en zor senelerden de birisiydi;iki seçim,müthiş hareketlilik sonunda rus uçağı derken sonunda bürokrasinin çok yavaş hareket ettiği bir dönem geçirdik,şimdi böyle baktığımızda ben soruyorum ;ne yaptıkta aciziyet içinde bulunduk ? “Öneriler için teşekkür ederim” Önerileri içinse teşekkür ediyorum,nitelikli insan yetiştirme fikriyle ilgili;ya Allahınızı severseniz üniversiteden daha iyi nitelikli insan yetiştiği yer mi var ? Bir dünya yer var burada eğitim veren,beş sene önceye bakın bir anda Amerika gibi olabilir misin ? Almanya gibi olabilir misin ? Altı buçuk yıl eğitim ortalamaları olan ülkelerden konuşuyoruz ya,bütün kazancını eğitime yatıran başka bir oda yok,dünyada tek.Biz bilirdik o parayı tutmayı,tasarruf etmeyi vs yapmayı,eğitimde bir kere biz bunu fazlasıyla yapıyoruz.Bütün kurumlarımızla özel-devlet denizcilik eğitimini yukarı çekmek için hiçbir alanda olmadığı kadar uğraşıyoruz. “Yeni enstitüye gerek yok Koç Üniversitesinde var” Bir diğer öneri de Denizcilik Strateji Ensitütüsü;yani o kadar meraklıyız ki yeni şeyler açmaya,kuruldu,çok güzel bir tane kuruldu,Koç Üniversitesi'nde "Denizcilik Forumu "kuruldu,çok değerli insanlar da var içerisinde,tamamen bu iş için kuruldu,bir düşünce forumu gibi kuruldu.Başka kurumlar da kursun,ama biz zaten kurduk.TEPFAV'ı bilir misiniz ? Çoğunuz bilmez ama çok ciddi bir düşünce kurumudur,odalar birliği kurmuştur ve devlet onu kullanır,çalıştırır.Şimdi böyle şeyler zaten sistemin içinde kendi yolunu buluyor. “Denizcilik küllüyesi tartışılabilir” Denizcilik Külliyesini de tartışırız,burayı da müze yapmakla ilgiliyse; bizim müze çalışmamız Tuzla'da.Denizciliğin merkezi Tuzla'dır,üniversiteye yakın bir müze üstünde çalışıyoruz. “Herhalde seçim başladı” Sonuç olarak baktığımızda hoşgeldiniz.Herhalde seçim başladı.Bu bir bütçe konuşması değildi.Gerçekten tartışacak insanlar istiyoruz,tartışınca da tek tek cevabını alacaksınız.Acizlik yok,beslenme hiç yok.