İngiliz tur operatörü Thomas Cook'un iflas açıklaması turizm sektöründe deprem etkisi yarattı. İflas kararı, Türkiye'de tatil yapan 21 bin kişi dahil dünyanın dört bir yanında en az 600 bin turisti etkiliyor. Kriz nedenlerinden biri olarak "Türkiye’deki faaliyetlerinden vazgeçmemesi" gösteriliyor. Bundan birkaç yıl önce Türkiye hakkında "Güvenli bölge değil' iddiaları ortaya atılmış, bu haberlerle turist sayısı çok düşerken şirket, Türkiye uçuşlarında herhangi bir tasarrufa gitmemişti. Dünyanın en büyük seyahat şirketlerinden 178 yıllık İngiliz tur operatörü Thomas Cook iflası, turizm sektörünü şok etti.
Toplam net borcu 1,2 milyar sterline yükselen şirketten yapılan açıklamada kurtarma paketi hakkında ortakları ve hissedarlarla gece boyu süren görüşmelerden sonuç alınamadığı belirtildi. Bu haber, Türkiye dahil olmak üzere dün tüm turizm sektörünün gündemine alev topu gibi düştü. Turizmi olumsuz etkilemesine kesin gözüyle bakılan iflasın nedenlerinden biri olarak; Türkeye'nin turist kaybettiği kriz yıllarında, Türkiye’deki faaliyetlerinden vazgeçmemesi gösteriliyor. Operasyonlarının yüzde 35’i Türkiye olan ve Türkiye’ye her yıl 1 milyon kadar turist getiren şirketin yokluğu kış sezonundan başlayarak hissedilecek. Türkiye’deki turizm temsilcileri, beklenmedik bu olay karşısında sürecin ‘soğuk kanlı’ takip edilmesini gerektiğini açıkladı.
Dünyanın dört bir yanındaki Thomas Cook müşterilerinin yanı sıra tatillerini satın almış ama henüz tatillerine başlamamış olanlar için İngiliz resmi makamları devreye girdi. Bugünden itibaren tatillerini sürdürenlerin evlerine dönüşleri ile tatillerini satın almış olanların tatillerini yapmaları, İngiltere’deki sigorta sistemi sayesinde sağlanacak.
Sektör temsilcilerine göre şirketin iflasının turizm sektörüne darbe vurabilir. Kısa vadede Yunanistan ve Gambiya gibi ülkelerde etkilenirken, uzun vadede ise Türkiye ve İspanya gibi şirketin önemli tatil destinasyonları bu depremin etkilerini hissedebilir. 40'tan fazla otelin sahibi ya da işletmecisi olduğu İspanya'ya yılda yaklaşık 7 milyon turist getiren Thomas Cook'un iflası İspanyol turizmini de ndişelendirdi.
Sektörü zor süreç bekliyor
Operatörün sadece İngiliz değil, Hollanda Belçika gibi kaynak pazarlardan 1 milyonu aşkın turist getirdiğini söyleyen Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkanı Osman Ayık, diğer acentelere ne kadar turist kayacağına bağlı olarak Türkiye’nin yıllık 600-700 bin turist kaybı yaşayabileceğini belirterek, "Özellikle Muğla, Dalaman ve Fethiye’de kaderi Thomas Cook’a bağlı çok sayıda küçük işletme var, Sadece onunla çalışan 30-40 odalı oteller var. Yüz binlerce pound alacağı olan bu tür oteller, çok zor durumda kalabilecek" diye konuştu.
Alanya, Side, Kemer, Fethiye, Bodrum ve Marmaris başta olmak üzere birçok turizm beldemizdeki otellerin ve hizmet sağlayıcılarının önemli miktarda alacakları bulunduğunu açıklayan TÜRSAB Başkanı Firuz Bağlıkaya, “Müşterisi tüketiciler açısından, zararlarının giderilmesi söz konusu olsa da Thomas Cook ile iş ortaklığı yapan, onlar adına tüketicileri ağırlayan ülkemiz işletmelerinin ticari olarak ciddi kayıpları oldu. Bu sezonun yanı sıra bir sonraki sezonu da derinden etkileyecek. Oteller olmak üzere tüm tedarikçileri maalesef çok zor bir süreç bekliyor” dedi.
Güney Ege Otelciler Birliği (GETOB) Başkanı Bülent Bülbüloğlu ise “Kuşadası’ndan Alanya’ya kadar yıkıcı etkileri olabilir. En çok da İngiliz turistlerin yoğun tercih ettiği Marmaris’in etkilenecek. Bunu 5-6 yıl atlatamayız. Otelcilerin nakit akışları bozulacağı için bir çok olumsuz durum yaşanacak. Bu boşluk zor dolar” ifadelerini kullandı.
Golf sezonu etkilenir
Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) Başkanı Müberra Eresin, Tüm dünyadaki tatil yerleri gibi Türkiye için çok önemli ve bir o kadar da olumsuz bir gelişme olduğunu söyledi. Özellikle Güney Ege ve Antalya otelleri için olumsuz etkisi olacağını kaydeden Eresin, “Thomas Cook'un buralara charter uçuşları var ve bu bölgelerde daha yoğun konaklama yapıyorlardı. Ayrıca kış operasyonları da olumsuz etkilenecek. Özellikle golf için gelen turistler Thomas Cook charter'larını kullanıyordu” diye konuştu. Başka bir oyuncu çıkana kadar önümüzdeki yıllar için bir duraksama olabileceğinin altını çizen Eresin, “Ancak panik havası oluşturmaya da gerek olmadığını düşünüyoruz. Sakin olmakta fayda var” dedi. Otellerin misafirlerini ağırlamaya devam ettiğini vurgulayan Eresin, "Bu kapsamda 45 bin civarında misafirimiz var. Bakanlığın da belirttiği gibi İngiliz turistlerin tüm ödemeleri ATOL, yani İngiliz Kamu Otoritesi'nin güvencesinde. Bu güvence tatilde olup da ülkesine dönecek olanları kapsıyor. Yani paket turlarda uçak ve konaklama ücretleri ATOL koruması altında ve zaman içinde ödenecek. Dolayısıyla üye otellerimiz misafirlerini ağırlamaya devam ediyor olacak ve misafirlerden ödeme istemeyecek. Biz de süreci yakından takip ediyoruz.”
Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (AKTOB) Başkanı Erkan Yağcı, "Soğukkanlı bir şekilde süreci takip etmeliyiz. Türk turizmi bugüne kadar önemli sıkıntıları aşmış bir sektör, bu krizi de aşacaktır" dedi.
50 milyon euro kredi destek paketi hazırlanıyor
Devreye giren Kültür ve Turizm Bakanlığı önce Twitter'dan açıklama yaparak, bugün itibarıyla Thomas Cook İngiltere'nin ülkemizde 21 bin 33 konaklamalı misafiri bulunduğu ve Thomas Cook'un, Almanya, Rusya ve Kuzey ülkelerinde faaliyetlerine devam ettiği belirtti. Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Ersoy, Türkiye’ye Thomas Cook aracılığı ile gelen İngiliz misafirlerin ödemelerinin İngiliz hükümetinin güvencesinde olduğunu açıklarken, turistlerden ek ücret alan işletmelere ceza keseceklerini söyledi.
Bakan Ersoy, zarar gören turizmciler için ek bir kredi paketi üzerinde çalıştıklarını ve paketin büyüklüğünün yaklaşık 50 milyon euro olacağını açıkladı. Ersoy, “Hızlı ve huzurlu şekilde ülkelere dönmesine yardımcı olacağız. Otellerin yoğun alacağı var. Gece yarısı Berat Albayrak ile telekonferans yaptık. Perşembe günü dönüyor kendisi. Global operasyonlar belli olacak o zaman. Türkiye'deki turist sayısı 80 bini bulabilir. Sezonda 700 bin yolcusu vardı. Önümüzdeki sezonda yeri doldurulur” diye konuştu.
Güvenceli tatil YASALAŞMALI
TÜRSAB Başkanı Bağlıkaya, “Bu olay bize Türk turizm tüketicilerinin güvenceli tatile kavuşmaları için yapılan yasa çalışmasının bir an önce yasalaşmasının önemini bir kez daha hatırlatıyor. Ayrıca yasa çalışması ile yabancı tur operatörlerinin Türk Seyahat Acentaları ile işbirliği yapmaksızın turizm ürünü tedarik etmelerinin yarattığı benzer sıkıntıları da çözmek gereği ortaya çıkıyor. Bakanlıkta bekleyen yeni yasa tasarısının bir an önce Meclis gündemine getirilerek yasalaştırılması aciliyet taşıyor” dedi.
İngiliz kaybetti Alman kazandı
Thomas Cook'un piyasadan çekilmesi rakiplerne yaradı. Almanya merkezli dünyanın devi tur operatörü TUI'nn hisseleri Londra Borsası'nda en çok değer kazanan kağıt oldu.
Selenay Yağcı/DÜNYA
DENİZHABER
