Hükümetin ‘nitelikli terör’ suçu kapsamına almak için çalışma yürüttüğü akaryakat kaçakçılığının Türkiye’yi 12 yılda 25 milyar dolarlık zarara uğrattığı ortaya çıktı. Enerji Bakanlığı, vergi kaçırılarak yüksek tutarlı haksız kazanç elde edilen sektördeki kayıt dışılığı mercek altına aldı. Hazırlanan rapor, kaçakçılığın temel olarak üç farklı şekilde yapıldığını ortaya koyuyor. Rapordaki tespitlere göre kaçakçılık biçimlerinden biri, akaryakıtın kara ve denizyoluyla yurda kaçak olarak sokulması ve satılmasından oluşurken, bir diğer kaçakçılık türü ise ihraç veya özel amaçlı kullanılması gereken vergisiz akaryakıt veya LPG’nin kaçak olarak yurtiçinde pazarlanmasından oluşuyor. Akaryakıttaki kaçaktan en büyük pastayı yurtdışına gönderilmek üzere işlenmiş petrolün yurtiçinde satılması oluşturuyor. Bunu denizyoluyla yapılan kaçakçılık takip ediyor. Kaçakçılığın en karmaşık şekli ise ‘solvent, baz yağ ve atık madeni yağların yasadışı olarak akaryakıta karıştırılarak satılması’ ve ‘ÖTV farkından yararlanmak amacı ile dökme/tüplü olarak alınan LPG’nin oto LPG olarak satılması’ndan oluşuyor. Akaryakıt kaçakçılığı ile etkin mücadele çerçevesinde, ‘ihbarı teşvik edici’ bazı düzenlemeler getiriliyor. Bu çerçevede söz konusu kanunun Meclis Sanayi, Ticaret ve Enerji Komisyonu’ndaki görüşmeleri sırasında Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener, son iki yılda 7 milyon 814 bin 121 ton akaryakıtın yurda kaçak girdiğini bu yüzden devletin 10,7 milyar YTL (yaklaşık 11 katrilyon lira) vergi kaybının olduğunu dile getirmişti. Enerji Bakanlığı’nın raporunda en yaygın kaçakçılık yönteminin, gümrüklerde eksik beyan olduğu vurgulandı. Raporda, bu durumla ilgili, “İthalat aşamasında gümrüklere gemide bulunan akaryakıt miktarından çok daha az beyan verilerek ithalat işlemi tamamlanmaktadır. Böylece beyan edilenden çok daha fazla akaryakıt yurda sokulmakta ve kaçak olarak satılmaktadır. Bir de çift liman yöntemiyle kaçakçılık yapılıyor. Örneğin, TÜPRAŞ Aliağa’dan Mersin bölgesine indirilmek üzere alınan yakıt Antalya’da ya da başka bir bölgede boşaltılmakta, aynı gemiye açıkta tekrar kaçak akaryakıt doldurarak, Mersin’e Aliağa’dan geliyor gibi bir işlemle yakıtı indirmektedir” tespitinde bulunuluyor.Tankerin su ile doldurulması yöntemi en ilginç kaçakçılık biçimlerinden biri. Raporda bu yol şöyle anlatılıyor: "Irak'a götürülmek üzere yurt içinden akaryakıt ve LPG yüklenen tankerler, bunu güney ve güneydoğu bölgelerinde satmaktadır. Sonra tankere su doldurulup sınırı geçtikten sonra tekrar kaçak akaryakıt veya LPG dolu olarak yurda giriş yapmaktadır." Başbakan Tayyip Erdoğan’ın “Arkasında babalar var.” dediği akaryakıt kaçakçılığı ile mücadele için devletin bütün kurumları seferber oldu. Kaçakçılıkla birlikte sektördeki kayıtdışılığı da engellemek için lisans çalışmalarını tamamlayan Enerji Üst Kurulu ‘şafak operasyonları’na başladı. İstasyon kurulması için gerekli şartları taşımayıp lisans alamayan bayilere toplam 113 milyon yeni lira tutarında ceza kesildi. Ardından bu bayilere akaryakıt vermeye devam eden ana dağıtım şirketlerini incelemeye alan kurul, 28 şirkete 1,6 milyar yeni lirayla Cumhuriyet tarihinin en yüksek cezasını yazdı. Gelen tepkileri Enerji Bakanı Hilmi Güler ve Üst Kurul Başkanı Yusuf Günay, “Kanun bunu emrediyor.” açıklamalarıyla karşılamıştı. Öte yandan Enerji Bakanlığı’nın, EPDK’nın (Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu) akaryakıt istasyonları ve dağıtım şirketlerine kestiği rekor cezalar (1.6 milyar YTL) için af yolu açacak yasal düzenleme hazırladığı iddiası dün tartışmalara neden oldu. Enerji Bakanlığı’nın hazırladığı kanun değişikliği taslağına göre, cezai işlemlerin “lisans başvurularını yapmış fakat imar planı ya da diğer işlemler nedeniyle lisanslarını, geçici çalışma süresinden sonra temin eden bayilere” uygulanmamasını öngördüğü iddia edildi. Aynı hazırlık kapsamında, hiç lisans başvurusu yapmamış fakat EPDK tarafından faaliyet durdurma tebligatı yapılmamış istasyonlara da ceza verilmeyeceği ve ayrıca lisansını süresinden sonra temin eden bayisine ikmal yapan dağıtıcılara da ceza verilmesinin engelleneceği iddia edildi. Ancak iddialarla ilgili konuşan EPDK yetkilileri, kendilerinin kurul olarak böyle bir yaklaşım içinde olmadıklarını belirtti. Yetkililer, bakanlığa da bu yönde herhangi bir görüş bildirmediklerini, bakanlıkta da bu yönde bir hazırlıktan haberdar olmadıklarını söyledi. Enerji Bakanlığı yetkilileri ise cezalarla ilgili mercinin EPDK olduğunu ve Bakanlığın böyle bir konuda taraf olamayacağını belirttiler. Bakanlık yetkilileri, “iddialar akaryakıt firmalarının talebi olabilir” diye konuştu. Bu arada Enerji Bakanlığı Müsteşarı Sami Demirbilek 1 Eylül cuma günü yaptığı açıklamada “Bakanlığın af yönünde bir düzenleme yapılması önerisi yok” demişti.DenizHaber.Com