Çin ‘capesize’ı, cape ise BDI’yi uçurduBugünlerde dökme kuru yük gemi navlunları, gün içerisinde borsadan daha çok değişmeye başladı. Haftaya yükselişle başlayan ve 3 bin 500 seviyesini aşan Baltic Dry Index’in yıldızı hiç şüphesiz capesize tonajı oldu. Çin’in demir cevheri talebi kuru yük navlunlarını uçurdu. Baltık kuru yük endeksi haftaya yükselerek başladı ve haftanın ilk günü 3 bin 681 puanına ulaştı.Baltic Exchange’in hazırladığı raporda, Atlantik’te görülen yük yığılması ve inanılmaz tonaj kıtlığından dolayı capesize marketinin kızıştığı belirtildi. 170.000 dwt tonajında 12 yaşındaki bir capesize Brezilya’dan Güney Kore seferi için günlük 90 bin dolardan kiralandı ve günlük navlunun 100 bin dolara ulaşmasının çok uzak olmadığı vurgulandı.Piyasalardaki karışık yapıyı ise bir kiracının yorumu özetliyor: “Armatör, öğleden önce verdiği navlun teklifini, öğleden sonra değiştirip 5 bin dolar daha ekleyip teklifini güncelleyebiliyor.”Altı aydır düşük navlunlarla gemi kiralamaya alışan kiracılar, “Daha geçen ay Brezilya-Çin rotasında günlük 30 bin dolardan capesize arıyorduk, bugün ise aynı rotada navlunlar 80 bin dolar seviyesine çıktı” yorumlarında bulunuyorlar. Patlamanın nedeni yığılmaÇin’in ham madde talepleri market üzerindeki etkisini devam ettirse de, ton-mil hesabı markette anahtar rol oynuyor. Geçen hafta, doğuda Rio Tinto and BHP Billiton’un doyumsuzluğu, Çin limanlarında gemilerin uzun kuyruk oluşturmasına neden oldu. Geçen hafta süresince capesize endeksi % 40 büyüme gösterdi ve haftayı 6125 puan ile kapattı. Panamax endeksi ise % 26 büyüme gösterdi ve supramaxı geride bıraktı. Büyük tonaj navlunları yükselişini bu hafta da devam ettiriyor.Endeksin hızla büyümesinin nedeni ise Çin’de oluşan gemi yığılmaları. Analistlere göre 80 civarında demir cevheri yüklü capesize, yükünü boşaltmak için Çin’de sırada bekliyor. Avustralya’nın Newcastle limanında ise kömür yüklemek için farklı tonajlarda 35 geminin beklediği belirtiliyor. Yorum yapmaktan kaçıyorlarÇin sadece nisan ayında geçen yıla oranla % 33’lük bir büyüme gösterdi ve 57 milyon ton demir cevheri ithal etti. Yılın ilk dört ayında ise %23 büyüme göstererek 188 milyon ton demir cevheri ihracatı yaptı. Çin’in ana limanlarındaki stoklar son üç ayda % 30 artarak 58 milyon tondan 75 milyon tona yükseldi. İki büyük limandaki stoklar ise en büyksek seviyeye ulaştı. Bu yük hareketi, Çin’in market üzerindeki etkisini de gösteriyor. Yerli üreticilerin fiyatlarının daha düşük olmasına rağmen Çin’in Brezilya ve Avustralya’dan cevher ithal etmesi, kaliteli ürünü tercih ettiğini gösteriyor. Ancak uzun dönemde bunun ne kadar devam edeceğiyle ilgili kimse yorum yapmak istemiyor. Avustralya’nın temmuzda açıklayacağı yeni fiyatlar ve Brezilya’nın izleyeceği rol marketin daha dengeli gitmesi sağlayabilir yorumları yapılıyor. Analistlerin ortak görüşü ise “Bir sonraki gün her şeyin değişebildiği bir ortamda hiç kimse yorum yapmak istemiyor.”