Buzullar tek şartla kurtulabilir Sera etkisi yaratan gazların, özellikle de karbondioksidin 21. yüzyılda yüzde 70 azaltılmasının, kutuplardaki buzulların kurtarılmasını sağlayabileceği ve dünyanın ısınmasının büyük yıkıcı sonuçlarını engelleyebileceği bildirildi.Washington - ABD'nin Ulusal Atmosfer Araştırmaları Merkezi'nden Warren Washington ve ekibinin araştırmasına göre, atmosfere yayılan karbondioksit oranı yüzde 70 azaltılırsa, kutuplardaki ısınma neredeyse yarı yarıya düşecek, bu da deniz kuşlarının ve kutuplarda yaşayan hayvanların neslinin korunmasını sağlayacak.Elektronik ortamda bu senaryoyu tasarlayan Washington, 21. yüzyılda karbondioksidin yüzde 70 azaltılmasının, sıcaklık artmaya devam etse bile, iç buzulların ve toprak altındaki buzun erimesiyle okyanus sularının yükselmesi gibi ısınmanın en tehlikeli etkilerini kısmen engelleyebileceğini belirtti.ABD Enerji Bakanlığının maddi destekte bulunduğu araştırmaya imza atanlardan Washington, "bu çalışmaların, 21. yüzyılda ciddi bir ısınmanın artık engellenemeyeceğini gösterdiğini" belirterek, "Ancak eğer dünya sera etkisi yaratan gazları bu oranda (yüzde 70) azaltabilirse, ısınmanın neden olduğu tehdit dengelenebilir ve bir felaket önlenebilir" ifadesini kullandı.Dünyadaki ortalama sıcaklığın, 19. yüzyıl ortalarından itibaren, sanayi devriminden önce yaklaşık bir derece arttığını, bu ısınmanın başta karbondioksit olmak üzere sera etkisi yaratan gazların yayılmasına bağlı olduğunun hatırlatıldığı araştırmada, bu dönemde atmosferdeki karbondioksidin 284 ppm (milyon başına partikül sayısı) olduğu, bugün ise bu oranın 380'in üzerine çıktığı vurgulandı.Araştırmacılar, enerji alanında alınacak önemlerin ve "yeşil teknolojinin" hızla hayata geçmesi halinde 21. yüzyıl sonunda atmosferdeki karbondioksidin 450 ppm sınırına ulaşabileceğine, bunun da gerçekleşmesi mümkün bir oran olduğuna dikkati çekti. Hiçbir şey yapılmaması halinde ise tahminlere göre atmosferdeki karbondioksit oranı 2100'e kadar 750 ppm'ye çıkacak.Araştırmanın sonuçları, karbondioksit 450 ppm'yle sınırlı olursa, bu yüzyıl sonuna kadar sıcaklığın bugünkü seviyesinden az, ancak hiçbir şey yapılmazsa bugünkünden yaklaşık 4 kat artabileceğini gösteriyor. Buna göre okyanus suları ilk varsayıma göre 14 cm, hiçbir şey yapılmaması halinde 22 cm yükselecek.İlk varsayıma göre yazın kutuplardaki buzulların yoğunluğu yaklaşık yüzde 25 azalacak ve 2100'e kadar dengelenecek, şimdi kollar sıvanmazsa, erime yüzde 75'e çıkabilecek.Araştırma, haftaya "Geophysical Research Letters" dergisinde yayımlanacak.(aa)