AB’ye vizesiz kapı aralandı Türk vatandaşlarının Avrupa Birliği (AB) ülkelerine vizesiz girme hakkı olduğuna dair tartışmalar, yeni bir boyut kazandı.TIR şoförü Mehmet Soysal’ın Avrupa Birliği ülkelerine vizesiz giriş için Berlin Eyalet Mahkemesi’ne açtığı dava dün Lüksemburg’taki Avrupa Topluluğu Adalet Divanı’nda (ATAD) görüşüldü ve karara bağlandı. Mahkeme kararında "Hizmet alışverişi amaçlı iş seyahati için Avrupa’ya gidecek olan Türk vatandaşlarının, vizeden muaf tutulması" gerektiğini belirtti. Ayrıca "Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına vize uygulamasını" hak ihlali olarak yorumladı. Bu kararla hizmet almak ve hizmet sunmak amaçlı Avrupa’ya giden Türk vatandaşlarının ilgili ülkelere vizesiz girmesinin önü açılmış oldu. Türk’ün zaferiAlmanya’nın Bavyera Eyaleti’ndeki Osman Çat GmbH’nın sahibi Osman Çat, Türkiye’de ortağı olduğu Termotrans adlı acentesine bağlı çalışan TIR şoförlerine 1995 yılında getirilen vize kısıtlamasına karşı Mehmet Soysal ve İbrahim Savatlı isimli şoförleri için dava açtı. Davaya bakan Berlin-Brandenburg Yüksek İdare Mahkemesi görüş almak için ATAD’a başvurdu. ATAD da C-228/06 nolu ilgili dosya için kararını dün açıkladı.ATAD’ın kararında özetle şöyle denildi: "Türkiye ve Avrupa Ekonomik Topluluğu arasında 23 Kasım 1970 tarihinde Brüksel’de imzalanan ve 2760/72 sayılı yönetmelikle 19 Aralık 1972 tarihinde yürürlüğe giren Katma Protokol’ün 41’inci maddesi, protokolün yürürlüğe girdiği tarihten itibaren, Türkiye’deki bir şirkete bağlı çalışıp da hizmet sunumu için AB ülkesine gelecek olan Türk vatandaşlarına, protokolün yürürlüğe girdiği tarihi itibariyle vize yoksa, bu tarihten sonra da vize şartı getirilemeyeceği şeklinde yorumlanmalıdır." ATAD, 20 Eylül 2007 ’de de, İngiltere’ye vizesiz giden iki Türk Veli Tüm ve Mehmet Darı ile ilgili benzer karar almıştı. İş kurmak amacıyla İngiltere’ye geçen iki Türk’ün sınırdışı edilmesi gündeme gelmiş, ancak İngiltere Mahkemesi, karma protokolün 41’inci maddesinin bu iki Türk için uygulanıp uygulanamayacağını ABAD’a sormuştu. ABAD, Katma Protokol’ün yürürlüğe girdiği tarihte Türk vatandaşları için AB üyesi şartı aranmadığını belirterek, vize talebinin 41’inci maddenin "ihlali" anlamına geldiğini kaydetti. Bu karar sonrası İngiltere, kendi iç hukukunda düzenleme yapacağını ve mevcut yasaları gözden geçireceğini açıklamıştı. Tazminat yolu açıldıATAD’ın son kararıyla da, Almanya’nın da Türkiye ile ilgili anlaşmaları uygulamasının gerektiğini belirtmesi "vize mağduru" Türklerin, ilgili ülkeden tazminat talep etmesinin de yolunu açıyor. Uzmanlar, iş amaçlı olarak bir AB ülkesine gitmek isteyen ve vize alamadığı için gidemeyen bir Türk’ün, "manevi zarara uğradığını" belirterek, ilgili ülkeye tazminat davası açabileceğini belirtiyor. AB yetkilileri, ABAD kararlarının "otomatik" olarak uygulanamadığını, ilgili ülkenin mevzuatını gözden geçirmesiyle ve sadece davayı açanların haklarına yönelik uygulanabildiğini söylüyor. Zeynel LÜLE/BRÜKSEL Ayhan Can/FRANKFURT