Türkiye 2019'da yüzde 0,9 büyüdü

Türkiye ekonomisi yılın son çeyreğinde yüzde 6 büyüdü ve böylece 2019 yılı yüzde 0.9 büyümeyle tamamlandı. Bu büyüme kredilerdeki ve tüketimdeki hızlı artıştan sağlanırken makine teçhizat yatırımları 5 çeyrekten sonra ilk kez arttı.

Şebnem Turhan-Dünya

Türkiye ekonomisi 2019 yılı dördüncü çeyreğinde yüzde 6 büyüdü. Bu büyüme son 7 çeyreğin en hızlı büyümesi olduğu gibi Türkiye ekonomisi de dünyanın en hızlı büyüyen ikinci ekonomisi oldu. Beklentiler yüzde 5.1 civarındaydı. Böylece Türkiye 2019 yılını yüzde 0.9 büyüme ile kapattı. Ekonomik aktivitedeki hareketlenmenin kredilere ve tüketime yansımasıyla ekonominin yeniden yüzde 5 üzerinde büyümesini sağladı. Tüketimin artmasıyla da ithalat son dönemlerin en yüksek büyümesini yakaladı. Dış ticaretin büyümeye düşürücü etki yaptı.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye ekonomisinde 2019 yılı yüzde 0.9 büyümeyle kapandı. Ekonominin ilk iki çeyrekteki küçülmesine rağmen son çeyrekteki hızlı büyüme daralmanın önüne geçti. Türkiye ekonomisi 4 trilyon 280 milyar dolarlık büyüklüğe kavuşurken dolar cinsinden ekonominin büyüklüğü 753.6 milyar dolar oldu.

Kredilerdeki büyümeden geldi

Sanayideki hareketlenmenin ve kredilerdeki hızlı artışın büyümeye yaradığı anlaşılıyor. TÜİK verilerine göre sanayide son çeyrekte yüzde 5.9’luk büyümenin ekonomiye katkısı 1.15 puan oldu. Finans ve sigortada ise yüzde 24.2’lik büyümeyle 0.78 puanlık katkı geldi. Merkez Bankası’nın faiz indirimleriyle kredi faizlerindeki düşüş kredi talebini arttırdı. Hem tüketici hem de ticari kredilerde hareketlenme oldu. İnşaatta ise daralma sürüyor. Yüzde 3.8’lik küçülmenin ekonomiye etkisi 0.22 puan. Hizmetler sektörü de tüketimin etkisiyle büyümeye olumlu katkı veren sektörlerden. Hizmetler sektöründe yüzde 7.8’lik artışın büyümeye katkısı 1.52 puan oldu.

İthalatta çok hızlı artış yaşandı

Kredilerin yansıması tüketicinin hareketinde de görülüyor. Vatandaşın tüketimi son çeyrekte yüzde 6.8 arttı ve bu ekonomiye 3.9 puanlık katkı verdi. Yani büyümenin yüzde 66’sı tüketimin hızla artmasından kaynaklandı. Tüketimdeki artış ithalatın da çok hızlı büyümesine neden oldu. Son çeyrekte ithalat yüzde 29.3’lük artış kaydetti. Ve bu 5.79 puanlık küçülme yarattı. İhracatta ise büyüme yüzde 4.4’te kalınca dış ticaretin ekonomiye küçültücü etkisi 4.75 puan oldu.

5 çeyrek sonra ilk kez arttı

Her ne kadar inşaattaki daralma nedeniyle yatırımlarda küçülme sürse de 5 çeyrek sonrasında ilk iyi haber makine teçhizat yatırımlarından geldi. Makine ve teçhizat yatırımları 5 çeyreğin ardından ilk kez son çeyrekte yüzde 11.7 büyüdü.

Vatandaş harcamalarını kısmadı

Taşıt, konut ve tüketici kredi faizlerindeki düşüşler vatandaşın harcamalarını da şekillendirdi. Son çeyrekte dayanıklı tüketim mallarına yapılan harcama yüzde 15.7 arttı. Dayanıksız tüketim mallarına harcamalardaki artış ise yüzde 17.6 oldu. Turizm harcamalarını da barındıran hizmetler kalemindeki harcamalardaki büyüme de yüzde 21.1 olarak belirlendi.

Yıllara göre büyüme oranları (%)

2002 6.4

2003 5.6

2004 9.6

2005 9.0

2006 7.1

2007 5.0

2008 0.8

2009 -4.7

2010 8.5

2011 11.1

2012 4.8

2013 8.5

2014 5.2

2015 6.1

2016 3.2

2017 7.5

2018 2.8

2019 0.9

Yıllara göre kişi başı milli gelir (dolar)

2002 3.581

2003 4.698

2004 5.961

2005 7.304

2006 7.906

2007 9.656

2008 10.931

2009 8.980

2010 10.560

2011 11.205

2012 11.588

2013 12.480

2014 12.112

2015 11.019

2016 10.883

2017 10.616

2018 9.693

2019 9.127

Dünyada son çeyrekte büyümeler (%)

Filipinler 6.4

Çin 6.0

TÜRKİYE 6.0

Endonezya 5.0

İsrail 3.9

Malezya 3.6

Kolombiya 3.4

Tayvan 3.3

Polonya 3.1

ABD 2.3

G. Kore 2.2

Türkiye 2019'da yüzde 0,9 büyüdü

Milyonluk tekneler MAST İzmir Boat Show'da vitrine çıktı

Batı Akdeniz’de ihracat yüzde 5,92 arttı, en fazla ihracat Çin’e yapıldı

Balıkçılar gelecek sezondan umutlu

Kruvaziyer turizmi hızlı başladı

Sıcak havaya rağmen balık tezgahtaki yerini koruyor

Bakan Şimşek: "Orta Vadeli Programı’mızı güçlendirerek kararlılıkla uygulamaya devam edeceğiz"

İstanbul’un Mart ayı enflasyonu belli oldu

Trabzonlu balıkçılar erken "Paydos" dedi

Ramazan geldi, balık tezgahları boş kaldı

Denizlerde Türk prestiji artıyor... Deniz ticaret filosu 5 kat büyüdü