’Tirimüjgan Batığı’ çıkarılıyor

Samsun’un Bafra ilçesinde, Osmanlı donanmasının tarihi buharlı nakliye gemisi ’Tirimüjgan Batığı’nı çıkartma çalışmaları başlatıldı.

İkinci Abdülhamid’in annesi Tirimüjgan Sultan’ın adını taşıyan, 1873 yılında Londra’da yapılan ve 1874 yılında Osmanlı İmparatorluğu’na teslim edilen, genişliği 15 metre, boyu 130 metre olan 4 bin 20 grostonluk lojistik geminin su altından parçalar halinde çıkartılması çalışmaları devam ediyor. Özel bir şirket tarafından çıkartılma çalışması devam eden batıktan çıkartılacak parçaların hurda olarak satılacağı öğrenildi. Hurda olarak satılmak üzere özel bir şirket tarafından izin alınan Tirimüjgan Batığı’nın çalışmalarının 2 ay süreceği, çalışmalar sonunda 2 bin 500 kilo hurda çıkartılmasının hedeflendiği bildirildi.

Tirimüjgan Gemisi hakkında bilgi veren Bafra Turizm Derneği Başkanı emekli tarih öğretmeni Haydar Aksu, 1916 yılında Karadeniz’de Kızılırmak ağzında karaya oturduktan sonra kurtarılamayan ve daha sonraki yıllarda sürüklenerek karadan 200 metre açıkta denizin 8 metre altında kalan Tirimüjgan Batığı’nın çıkartılmasının turizm açısından uygun olmadığını söyledi. Aksu, “Padişah II. Abdülmecit’in ikinci eşi Tirimüjgan’ın adıyla anılır. 1873 yılında Londra’da inşa edilmiş. 1874’te Osmanlı’ya teslim edilmiş. Osmanlı’da savaş gemisi değil daha çok lojistik gemi olarak kullanılmış. Ordunun ihtiyacı olan malzemeleri taşımak için hem 93 Harbi’nde hem Balkan Harbi’nde hem de Yunan Savaşı’nda kullanılmış. 1. Dünya Savaşı’nda Sinop’tan Trabzon’a malzeme getirirken 1916’da karaya oturmuş. Geminin muhteviyatı Osmanlı’ya gelen en hızlı buharlı gemilerinin ilki olması. Abdülhamit’in annesinin adıyla anıldığı için bir tek bu geminin Haliç’ten çıkarak Osmanlı donanmasında görev almasına izin vermiştir. Diğer buharlı gemiler Osmanlı’nın Haliç Tersanesi’nin açıklarında çürümeye terk edilirken, Tirimüjgan Gemisi annesinin isminden dolayı Abdülhamit’in izniyle seferlere çıkmıştır. Çok alanda da savaşlarda geri hizmetlerde başarılı olan büyük bir gemimizdir” dedi.

Geminin genişliğinin 15 metre, boyunun 130 metre olduğunu belirten Aksu, “Yapma itibariyle dökme saç ve bakır karışımındandır. Cumhuriyet döneminde defalarca kurtarılmaya çalışılmış, parçalar alınmış ama son olarak geminin çıkartılma çalışması bir firmaya daha verilmiş. Avrupa’da bu tür gemiler özellikle deniz canlılarının hayatlarını devam ettirebilmesi için balık yuvası olması amacıyla batırılırken, bizde ise tamamen bu geminin çıkartılmasını yorumlayamıyoruz. Böyle bir alt yapının olduğu yerden bu geminin çıkartılıp yok edilmesi, bu bölgedeki balık yuvalarının bozulmasını anlayamadık. Biz Bafra Turizm Derneği olarak bu geminin buradan çıkartılmasına taraftar değiliz” ifadelerini kullandı.