Sektörün nefes almasını sağladık

SEKTÖRÜN NEFES ALMASINI SAĞLADIK

Türk Denizcilik Sektörünün önde gelen Armatör ailelerden olan Kaptanoğlu ailesi yaklaşık bir buçuk asırdır Türk Denizcilik sektörüne hizmet ediyor. Rahmetli Hacı İsmail Kaptanoğlu’nun ikinci oğlu olan Cengiz Kaptanoğlu 1947 İstanbul doğumlu. İlk, orta ve lise öğrenimini İstanbul’da tamamladıktan sonra Galatasaray iktisat ve işletmecilik yüksekokulu’ndan mezun olmuş. Denizcilik sektöründe bir buçuk asra yakındır faaliyet gösteren Hacı İsmail Kaptanoğlu şirketler grubu’nun ortağı ve Yönetim kurulu üyesi…

Son seçimlerde AKP İstanbul Milletvekili olarak Meclise giren Cengiz Kaptanoğlu, Türk denizcilik sektörünün gelişmesi anlamında pek çok projeye imza atmış bir armatör. Bu kapsamda İstanbul ve Marmara, Ege, Akdeniz, Karadeniz bölgeleri Deniz Ticaret Odası’nın kuruluş çalışmalarda bulunan Cengiz Kaptanoğlu; İki dönem Deniz Ticaret Odası’nın başkanlığını görevinde de bulundu. AKP İstanbul Milletvekili ve Milli Savunma Komisyonu Başkanı Cengiz Kaptanoğlu ile Türk Denizciliğinin dünü ve bu gününü konuştuk.

Sayın Kaptanoğlu; iktidar milletvekili olarak hükümetiniz döneminde denizcilikle ilgili çıkarılan yasalar nelerdir?

Son 2.5 yılda İktidarı ve Muhalefeti ile birlikte el ele mecliste reform niteliğinde yasalar çıkarılarak, özlemle beklenen kararlar alındı. Hiç konuşulmadığı kadar TBMM çatısı altında denizcilik konulmuştur. Sevinerek söyleyebilirim ki artık denizcilik sektörünün yasal çok önemli bir problemi kalmamıştır.

AB uyum çerçevesinde 13 tane uluslararası anlaşma onaylandı. Türk Ticaret Kanununda değişiklikle, yabancı finans kaynaklarının önü açılmış, Sektörün borsaya açılabilmesi, Denizcilik ihtisas mahkemelerinin kurulması sağlandı.

Uluslararası Gemi Sicilinde değişiklik yapılarak, İthal gemi sınırı 12.000DWT’tan 3.000 DWT'a indirildi. Ticari Yatların uluslararası gemi siciline kaydı sağlanmış, Leasing yolu ile alınan gemilere uygulanan çifte tescil harcı bir’e düşürüldü. Liman yatırımlarını teşvik etmek maksadıyla; Liman inşaatları KDV’den muaf olması, Gemi Sağlık Resmi Kanunu Uygulama Yönetmeliğinde düzenlemeler ile Amatör Yatçılık teşvik edildi.

Eski Deniz Ticaret Odası Başkanı olarak, bu dönemde ülkemizde denizcilik idaresinin çalışmalarını nasıl görüyorsunuz?

Son iki yılda denizci kadrolarla birlikte, uygulamada alınan cesur kararlar, pek çoğu reform niteliği taşıyan mevzuattaki iyileştirmeler, denizcilik idaresindeki düzenlemeler sayesinde Türkiye, dünya denizciliğinin cazibe merkezi haline gelmiştir. Örneğin; Personel reformu ile denizcilikle ilgili birimlere ihtisas sahibi personel yerleştirilmiştir. Avrupa Birliği tarafından Türkiye’de yürütülen tüm projeler arasında Denizcilik Müsteşarlığının yürüttüğü “Türkiye’de Deniz Güvenliğinin Güçlendirilmesi Projesi” yüksek derecede tatminkar ve diğer kurumlarca örnek alınacak proje olarak gösterilmiştir. Türk Bayraklı gemilerin Uluslararası arenada kara listeden ak listeye geçilmesi için çalışmalar yapılıyor bu sayede Ülkemiz Prestij Kazanıyor; Alınan radikal önlemler sayesinde Liman Devleti Kontrolü ve Bayrak Devleti Uygulamaları ile Türk bayraklı gemilerin yabancı limanlarda tutulma oranı %20’lerden, %4’lere düşmüştür. Avrupa birliği ülkelerinin seviyesi olan % 3 hedefine çok yaklaşılmıştır.

Hükümetiniz döneminde alınan önemli kararlardan bir olan liman ücretlerindeki indirimler amacına ulaştımı?

Liman Ücretlerindeki İndirimleri ile; her şeyden önce dünya ile rekabet sağlanıyor. Liman ücretlerinde, Ulusalda %70, Uluslararasında %40 indirim sağlanması neticesinde dünya ile rekabet sağlanmıştır. Yerel Turizm İşletmeleri Kazanıyor Liman ücretleri indirimleri ile Zengin Turiste hizmet veren Kruvaziyer turizmde patlama yaşandı. Kruvaziyer gemilerle ülkemize gelen turist sayısı; 2002 yılında 323.000 iken bu sayı 2003 yılında 650.000’e, 2004 yılında ise 800.000 kişiye ulaşmıştır. Bu çok zengin Turistleri taşıyan gemiler uğradığı limanlara çok önemli oranlarda döviz bırakmaktadırlar. Artan yolcu/yük hareketi nedeniyle; indirimlere rağmen, limanlarımız gelir kaybetmemiş aksine gelir artışı sağlamıştır.TCDD tarafından işletilen ülkemizin en büyük limanlarının gelirleri 2003 yılında 223 milyon $ iken 2004 yılında 260milyon $ olmuştur.

Sektörün en önemli problemi hiç şüphesiz Deniz ticaret filosunun gelişememesi ve kan kaybetmesidir, bu geri gidişin durdurulması için neler yapıldı?

Türk ticaret kanununda yapılan düzenlemeler ile Türk denizciliğinin yabancı finans kaynaklarından daha fazla yararlanabilmesi, yabancı kaynakların ülkemize yatırım yapması sağlanmıştır. Ülke yüklerinin Türk bayraklı gemilerle taşınması için düzenlemeler yapılmıştır. Kamu kuruluşları ile uzun vadeli kontratlar yapılması için gerekli görüşmeler sağlanmış bunun sonucunda özelleştirme aşamasında olmasına rağmen TÜPRAŞ 3 yıllık mukaveleler yapmış bu durum neticesinde ham petrol taşımalarında Türk bayraklı gemi payı % 70’lere ulaşmıştır. ERDEMİR–İSDEMİR taşımalarında Türk bayraklı gemi payının arttırılması ve 5 yıl sözleşme şartı getirecek düzenlemelerin sözleşmelere eklenmesi çalışmaları devam etmektedir. Türk Eximbank tarafından; Gemi İnşa ve İhracına Yönelik Teminat Mektubu ile Uluslar arası Nakliye-Pazarlama Kredisine yönelik düzenlemeler yapılmıştır. Deniz Ticareti ile ilgili olarak yapılanların sonucunda ise; Artan dünya deniz taşımacılığını değerlendirmek filonun gençleştirilmesi ve kapasitesinin arttırılması amacıyla yerli yatırımcılar tarafından 3,3 milyon DWT yeni gemi yurt içi ve yurt dışı tersanelerde inşa ettirilmektedir. Bunun yanında yatırım ve işletme maliyetleri çok yüksek olan denizcilik sektörünün gerekli finans kaynağını temin ettikleri finans kuruluşlarının Türk ticaret kanunundaki engeller nedeniyle koydukları koşullara bağlı olarak yabancı bayrak taşımak zorunda kalan Türk müteşebbislerine ait 4,5 milyon DWT’lik gemi de Türk ticaret kanunundaki düzenlemeler sayesinde ulusal filoya katılımı sağlanabilecek ve filo kapasitesi çok kısa sürede 14 milyon DWT’lik ulaşacaktır.

Gemi inşa sektörünün geliştirilmesi ile ilgili alınan kararlar ve projeler neler?

İmajbet 0pt"> Tersaneciliğe Özel Önem Verilmiştir. Dünya ve Ülkemizdeki Gemi İnşa sektöründe yaşanan yüksek talebi gören hükümetimiz ilk etapta Tuzla da sıkışıp kalan sektörü rahatlatmak üzere; tersane yeri tahsisini kolaylaştırıcı yasal tedbirler almış ve ülkemizin hemen her köşesinde yeni tersane yerleri belirlemiştir. Belirlenen yerlerden Karasu’da tahsis işlemleri devam etmekte, Kilimli ve Samsun’da tahsisler yapılmış, Karadeniz Ereğli’sinde yatırım devam etmekte, Ordu-Ünye’de ise gemi inşaya başlanmıştır. 2002 yılında 300 milyon dolar gelir elde edebilen sektör bugün 1.1 milyar dolar gelir elde edecek ve 3yıl sipariş alamayacak doluluğa ulaşmıştır. Sevinerek söyleyebiliriz ki gemi inşacılarımız küçük tonajlı kimyasal tanker yapımında dünyada 1 inci, yat inşa sanayimiz ise mega yat yapımında 4’üncü, sırada yer almayı başarmıştır.

Tüm bu bilgiler ışığında denizcilik sektöründe yakın vadede hedefleriniz nelerdir.

Özel sektörün denizciliğe yönlendirilmesi ile sektörün hedefi, filosunu 15 milyon dwt’a çıkararak, dış ticaret yüklerimizin en az % 50’sini taşıyarak, limancılık, gemi inşa, deniz turizmi, balıkçılık, kıyı işletmelerinin gelişmesiyle birlikte kısa vade de yılda 15 milyar dolar girdi sağlayacak konuma gelmektir.

NOT: Bu Ropörtaj 18 Temmuz tarihinde Akşam Gazetesi Denizcilik sayfasında yayınlanmıştır.

http://www.aksam.com.tr/arsiv/aksam/2005/07/18/yazidizi/yazidizi4.html

DenizHaber.Com