Gemi ve yat üreticileri çelikte özel fiyat istiyor
Pahalıya aldığı çelikle rekabet gücünü kaybeden ihracatçı, yerli üreticiden sektöre özel fiyat bekliyor. Gemi ve yat ihracatı büyümede hız kesti. 2013’te yükselişe geçerek ihracatını yaklaşık yüzde 40 artıran sektör, bu yılın ilk 7 ayında ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4,5’lik düşüş gösterdi. Komşu ülkelerde yaşanan siyasi gelişmelerle bu pazarlara ihracatı azalan sektör, en büyük darbeyi ise Ukrayna’dan aldı.
Gemi inşacılar Rusya ile yaşadığı siyasi kriz sonrası ana tedarikçisi Ukrayna’dan sac temin etmekte büyük sıkıntı yaşıyor. Yerli üreticiden sektöre özel fiyat talep eden sektör temsilcileri, bu fiyatlarla rekabet etmenin mümkün olmadığını dile getiriyor.
Fiyat yükseldi rekabet zorlaştı
İhracattaki düşüşün nedenlerini DÜNYA’ya değerlendiren Gemi ve Yat İhracatçıları Birliği Başkanı (GYİB) Başaran Bayrak, çevre ülkelerdeki gelişmelerin sektör ihracatına olumsuz yansıdığını dile getirdi. Özellikle Ukrayna ve Rusya arasında yaşanan gelişmelerden büyük darbe aldıklarını ifade eden Bayrak, “Sac tedariki konusunda ana tedarikçi ülkemiz Ukrayna. En ucuz sacı oradan temin ediyoruz. Ancak Ukrayna ve Rusya arasındaki savaş nedeniyle oradan sac tedariki konusunda sıkıntı yaşamaya başladık. Alternatif tedarik ettiğimiz yerlerde de fiyatlar yüksek. Ukrayna’daki fiyatlarla mukayese ettiğimiz zaman tonda 250 dolar gibi bir fark var. Biz de fiyatları revize etmek durumunda kaldık. Bu da tabi bizi rekabetçi olmaktan uzaklaştırıyor” diye konuştu.
İç piyasada Ereğli’deki demir- çelik fabrikalarından sac tedarik edemediklerini dile getiren Bayrak, “Yerli üreticilerimiz değil indirim yapmak, yıl sonuna kadar bize fiyat bile vermiyorlar” dedi. Mutlaka alternatif çözümler bulmak zorunda olduklarına dikkat çeken Bayrak, “Bizim yerli sac üreten fabrikalarımızın gemi sanayiye yönelik özel bir takım fiyat politikaları izlemesi gerekiyor. Bunu zaten yıllardır dile getiriyoruz. Bu konuda devletin desteğine ihtiyacımız var. Aksi takdirde rekabet edemiyoruz. Yüksek fiyatlı hammadde alıp rekabet edebilememiz çok zor” açıklamasını yaptı.
Yıl sonu hedefi aşağı çekildi
2013’te 1 milyar 162 milyon dolarlık ihracat gerçekleştiren gemi ve yat üreticileri, bu yılın ilk 7 ayında ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4,5’lik düşüş göstererek 794 milyon 920 bin dolarlık ihracat gerçekleştirdi. 2014 başında sene sonu hedefini 1.5 milyar olarak belirleyen sektör, düşüş sonrası bu hedefi revize ederek aşağıya çekti.
Sene sonu ihracat hedefinin 1 milyar 300 milyon dolara çekildiğine dikkat çeken Bayrak, “Bu yılın ilk yedi ayındaki düşüşe rağmen sene sonunda toplam ihracatta artış bekleyoruz"dedi. Başaran Bayrak, “Eylül ekim ve kasım aylarının sipariş listerine bakarak sene sonunda 1 milyar 300 dolarlık ihracat rakamına ulaşabileceğimizi öngörüyoruz. Uzun vadeli baktığımızda yedi aylık düşüşe rağmen yılsonunda geçen senenin toplam rakamını aşacağımız konusunda umutluyuz” diye konuştu.
Ağustosta düşüş yüzde 21
TİM’in açıkladığı ağustos ayı ihracat rakamlarına göre geçen sene ağustosta 139 milyon 231 bin dolar olan gemi ve yat ihracatı, bu yılın aynı ayında yüzde 21,2’lik düşüşle 109 milyon 749 bin dolara indi. Geçen senenin ilk 8 ayında 831 milyon 947 bin dolar olan sektör dış satımı da bu yılın aynı döneminde yüzde 4,5’lik gerilemeyle 794 milyon 920 bin dolar olarak gerçekleşti.
En fazla ihracat Norveç’e yapıldı
Sektör, ocak-ağustos döneminde en fazla ihracatı 209 milyon 441 bin dolarla İskandinav ülkelerinden Norveç’e gerçekleştirdi.
Bu ülkeyi, 93 milyon 627 bin dolar dış satım yapılan Malta izledi.
Türkiye ayrıca, İtalya’ya 64 milyon 62 bin, Almanya’ya 60 milyon 378 bin, Panama’ya 53 milyon 758 bin, Danimarka’ya 34 milyon 531 bin, Hollanda’ya 31 milyon 231 bin, Suudi Arabistan’a 26 milyon 60 bin, ABD’ye 25 milyon 958 bin, Birleşik Arap Emirlikleri’ne 17 milyon 775 bin, Mısır’a 15 milyon 237 bin, Brezilya’ya 14 milyon 802 bin, Saint Vincent ve Grenada’ya 13 milyon 958 bin, Marshall Adaları’na binlerce dolarlık gemi ve yat ihracatı yaptı.
