İMEAK Deniz Ticaret Odası Haziran Ayı Olağan Meclis Toplantısı 2 Haziran 2022 Perşembe günü saat 14:00'da gerçekleştirildi. Toplantıya Sahil güvenlik Marmara ve Boğazlar Bölge Komutanı Tuğamiral Tayfun Paşaoğlu, İstanbul Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdür Yardımcısı Hüseyin Kamburoğlu, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Deniz Hizmetleri Şube Müdürü İlker Aslan katıldı.
İMEAK Deniz Ticaret Odası Meclis Başkanı Salih Zeki Çakır'ın açılış konuşması ile başladı.
‘’Umarım aynı katılımı bundan sonraki toplantılarda da sürdürürüz’’
Salih Zeki Çakır şu ifadeleri kullandı; ''fiziki olarak 2.sini yaptığımız toplantımızda mayıs ayına göre katılımımız oldukça iyi. umarım aynı katılımı bundan sonraki toplantılarda da sürdürürüz.''
Gündem maddelerine geçilmeden önce Toplantı Meclis Kâtip Üyesi Barış Türkmen'in vefatları okumasıyla devam etti. Vefatların okunmasının ardından meclis üyesi değişiklikleri duyuruldu ve arından gündem maddelerine geçildi.
Gündem maddelerinin konuşulması ve onaylanmasının ardından İMEAK DTO Yönetim Kurulu Şubat Ayı Faaliyetleri sunumu izlendi.
''Savaşın dünyaya faturası giderek ağırlaşıyor''
Sunumun ardından değerlendirmelerde bulunan İMEAK DTO Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran şu ifadeleri kullandı;
‘’Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaşta 3 ayı aşkın bir süre geride kaldı. İki ülke arasındaki ateşkes görüşmelerinde önemli bir yol alınamazken nihayetinde içinde bulunduğumuz şu müzakereler de maalesef askıya alındı. Halihazırda kazananı olmayan ancak kaybedeni çok olan bu savaşın dünyaya faturası giderek ağırlaşıyor.
''Kısa vadede en önemli etkisi bu ülkelerle ticaretimizin azalmış olmasıdır''
Küresel ekonomideki yavaşlama beklentileri enerji ve gıda dışında ana metal fiyatlarına da baskı yapmaya başladı. Enerji fiyatlarında yükseklik üretimde ciddi enerji kullanan metal fiyatlarındaki düşüşü şu an için sınırlı tutuyor. Hepinizin yakından takip ettiği gibi Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım örgütünün son yayımladığı rapor maalesef gıda fiyatlarının artış eğiliminin devam edeceğini işaret ediyor. Bu duruma iklim krizi ve birçok ülkenin gıda ihracatına sınırlama getirmesi de eklenince özellikle düşük gelirli bazı ülkelerde açlık riski artmaya başladı. Rusya Ukrayna savaşının Türkiye’ye ekonomik etkilerini değerlendirirken, kısa vadede en önemli etkisi bu ülkelerle ticaretimizin azalmış olmasıdır.
''Küresel deniz yolu yük ticareti düşüşte''
Küresel deniz yolu yük ticaretinin 2022 yılında ton olarak önceki tahminlere göre yaklaşık yüzde 1,8’lik bir düşüş ile yıllık yüzde 0,1 oranında ki bu hakikatten çok çok düşük bir rakam, büyümesi beklenmektedir. Kuru yük ticaretinde daha önceki büyüme tahminine göre beklenen daralma tahıl ticaretinin azalacağı beklentisinden kaynaklanmaktadır buradaki bu çok yüksek orandaki düşüş. Ukrayna’nın tahıl ihracatının askıya alınması ve Rusya’nın ihracatının büyük bir belirsizlikle karşı karşıya olmasından kaynaklı olarak tahıl ticaretinde yıllık olarak yüzde 3,6’lık bir azalma beklenmektedir. Mayıs ayı başında artış eğilimine geçen hepimizin malumu Baltık Kuru Yük Endeksi mayıs ayı sonunda düşüş eğilimine geçmiş ve 20 Mayıs 2022’de 3 bin 344 olan endeks 2 haziran gününü 2 bin 633 seviyesinde kapatmıştır.
''Taleplerimizi içeren yazımızı TBMM Çevre Komisyonu Başkanlığına ilettik''
Mayıs ayında bir önemli gelişme müsilaja ilişkin düzenlemeler de öngören çevre kanunu ve bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair kanun teklifinin 23 Mayıs tarihinde TBMM’ye sunulması olmuştur. Bahse konu kanun teklifinde gemi ve diğer deniz araçlarından kaynaklı deniz kirliliklerinde mevcut kanun hükümlerinde olduğu gibi kademeli olmakla birlikte yine gemi gross tonu ile orantılı olarak idari para cezaları uygulanacağı, liman, tersane, gemi söküm, yat limanı, balıkçı barınağı gibi kıyı tesislerinde meydana gelen deniz kirliliğinin yetkili mercilere ihbar edilmemesi, deniz çöpleri atıkları ve atık sularının toplanmaması ve yönetimine ilişkin gerekli tedbirlerin alınmaması halinde de bu sefer yeni bir uygulama olarak kıyı tesis yönetimlerine de idari para cezası uygulanacağı kanun teklifi metninden anlaşılmaktadır. Deniz taşımacılığının, tersanelerin ve limanların Türkiye ekonomisindeki stratejik yeri, önemi, ekonomiye ve istihdama katkısı dikkate alındığında kanun uygulamalarında mağduriyet yaşanacağı aşikâr olup bu durumun düzeltilmesi için gerekli girişimlerde bulunuldu. Bu konudaki taleplerimizi içeren yazımızı TBMM Çevre Komisyonu Başkanlığına ilettik gelişmeleri takından takip ediyoruz ancak çok umutlu olduğumuzu söyleyemem.
Diğer taraftan bahse konu kanun teklifinde yer alan doğal sit alanları ve özel çevre koruma bölgelerinde mapa, şamandıra kurulumu ve işletilmesine ilişkin hükümlerin çevreyi korumaya yönelik faaliyetlerden ziyade ticari mahiyette sonuçlar doğuracağını düşündüğümüzden bu düzenlemelerin de kanun teklifinden çıkartılmasını ilgili komisyona teklif ettik.
''Denizci Millet Denizci Ülke Fikir ve Proje Yarışması''
2 yılda bir düzenlemek üzere planladığımız Denizci Millet Denizci Ülke Fikir ve Proje Yarışmamızın ikincisine 8 Kasım 2021- 16 Mayıs 2022 tarihleri arasında başvuru değerlendirme ve final sunumları safhalarını gerçekleştirerek tamamladık. Yarışmamıza bu yıl 19 fikir ve proje sahibi başvuruda bulunmuştur. Başvuruda bulunan projeler denizcilik fakültelerimiz tarafından akademisyenlerden oluşan ön eleme jürisi tarafından değerlendirilmiş, 7 proje final jürisi önünde sunum yapmak üzere odamıza davet edilmiştir. Final jürisi huzurunda yapılan sunumlara müteakip gerçekleştirilen değerlendirmede ilk 3 dereceyi alan projeler belirlenmiştir. Buna göre ‘’Düşük maliyetli sürdürülebilir çevreci otonom dinamik pozisyonlanabilen bilimsel yüzey araştırma teknesi’’ tasarımı konulu proje ile Volkan Varışlı birinciliğe, ‘’VRA model gerçek zamanlı seyir risk analiz modeli’’ konulu projesiyle Yunus Emre Şenol 2’nciliğe, ‘’Pressure gain’ titreşim üzerinden enerji kazanımı’’ projesiyle Enes Karaoğlu 3’lüğe layık görülmüşlerdir.’’
Tamer Kıran’ın konuşmasının ardından Piri Reis Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Oral Erdoğan ‘’Dünya ve Türkiye’de Ekonomik Gidişatın Denizcilik Piyasalarına Etkileri’’ konulu sunumunu gerçekleştirdi.
