2.el gemi satışı patladı
Global kriz, yeni gemi ve navlunların yüzde 50 ucuzlamasına neden olurken, deniz ticaretinde de hurda gemi ve 2. el gemi alışverişi arttı.
2008 yılının son üç ayında global krizden olumsuz etkilenen Türk denizcilik sektörü, yarattığı yeni pazarlar ve ucuz gemi inşa avantajını kullanarak 2009'da atağa geçmeyi planlıyor.
Denizcilik sektörünü içeren konularda ilk 5'de yer almayı başaran sektör, 2008'in son aylarını sıkıntılı geçirmesine rağmen 2009 için oldukça umutlu. 2007 yılı ve 2008'in ilk 9 ayında yüzde 400 büyüme sergileyen ve tersane sayısını 63'e çıkaran Türkiye, 2009'da kriz ticaretinin yeni gözdesi olmak için çalışıyor.
Deniz Ticaret Odası'nın düzenlediği ve NTSR Fuarcılık tarafından organize edilen ve Mart ayında gerçekleştirilecek Exposhipping Europort İstanbul 2009 Fuarı, kriz beklentilerine meydan okuyarak yüzde 70'lik büyüme hedefi ile 9 bin m² alanda gerçekleştirilecek. Deniz Ticaret Odası, NTSR Fuar şirketi ve AHOY Rotterdam'ın güç birliğiyle Türk denizciliğini uluslararası deniz ticaretinin önemli firmaları ve aracılarıyla buluşturmayı hedefleyen Europort İstanbul 2009, aynı zamanda sektöre yönelik önemli etkinliklere ve bir konferansa da ev sahipliği yapacak.
Yeni gemi inşası için fırsat var
Sektör olarak 2008'in ilk dokuz ayının çok başarılı geçtiğini belirten Deniz Ticaret Odası Genel Sekreteri Murat Tuncer, "Türk armatörlerinin yurtiçinde ve Uzakdoğu'da siparişleri var ve bunların ekonomik değerleri de yüksek, iptal edilemez. Ama yeni siparişler açısından bakıldığında etkilenmeler var. Diğer açıdan yeni gemi inşa teklifleri de var. Özellikle Danimarka, Norveç teklif veren ülkeler arasında. Son zamanlarda Fas'tan da balıkçı gemisi yapımı teklifi geldi. Dolayısı ile kriz aynı zamanda fırsat demektir.
Bir grup satmak istiyor diğer grup da indirime girmiş alabilirim diyor" dedi. Doların yükselmesinin iyi ve kötü etkileri olduğunu belirten Tuncer, "Genel olarak lojistik sıkıntılar mevcut. Yunanistan, deniz taşımacılığının temsili ülkelerinden biri. Rakiplerimizde de etkilenmeler var, ne kadar büyük, işler yapıyorsan, risk o kadar fazladır. Denizcilik sektörü bir bütün olarak işler. Her şey geminin üzerinde döner. Gemi çalışmıyor ise kimse bir şey kazanamaz. Geminin durduğu yerde maliyeti 7 bin dolardır. Günde kazanması gereken 40 bin dolar ve kazanmıyor ise bir de armatör cepten yiyorsa kimse kazanamaz. Sadece tersane kendi bünyesindeki elemanlarla bir süre idare eder" diye konuştu.
Türkiye ucuzluk avantajıyla öne çıktı
Krizin ilk aşamasında çok etki görüldüğünü hatırlatan DTO Genel Sekreteri Tuncer, sözlerine şöyle devam etti: "Krizin ilk aşamasında çok etki görüldü, yeni yeni kıpırdanma var. Özellikle dünya deniz ticaretinde şu anda 2. el gemi ve hurda gemi taleplerinde patlama yaşanıyor. Türk deniz ticaret filosu, 2007 yılında bin 473 gemiydi. 407'si ithal, bin 66'sı ise infla yoluyla edinilen gemilerden oluşuyordu. 7.2 milyon DWT'yi geçen Türk deniz ticaret filosunun bu başarısı düşünüldüğünde neden 2. el ve hurda gemi taleplerinde avantajlı olduğunu tahmin edebilirsiniz. Ancak, bir başka avantajımız da yeni gemi inşasında yüzde 50'ye varan oranlarda düşen fiyatlar. Dolayısıyla, şu anda rakiplerimize göre birçok alanda daha güçlüyüz. Denizcilik sektörü krizden önceki son beş yıl içinde hızlıca yüzde 400 büyüdü. Bu kadar büyümenin sebepleri ilk olarak taleptendir. Taleple gelen megayat yapımı ve kimyasal tankerde bir numarayız. Dünya standartlarında gemi yapıyoruz. Dolayısıyla arz ve talebe göre Türk denizciliğinde büyüme yüzde 400'leri buldu. Bu krizin denizcilik sektörü ile bir alakası yok. Bu bir global ekonomik kriz. Biz sektör olarak krizi 2010'da bekliyorduk, erken geldi. Dolayısıyla hazırlıklı yakalandık. Kriz psikolojini aşmak lazım, fiyatların düşmesini de değerlendirmek lazım. Yatırım yapılabiliyorsa aşılmış demektir."
DTO tarafından düzenlenen ve NTSR Fuarcılık tarafından organize edilen Europort İstanbul 2009'un bu yıl daha da önemli olduğunu vurgulayan Tuncer, "Fuar'dan beklentimiz yüksek, yurtdışı beklentimiz de yüksek. Uluslararası denizcilik sektöründe daraldığı gözlenen pastadan pay almak için Europort İstanbul 2009 önemli bir fırsat yaratacaktır" dedi.
Rakip ülkeler krizden daha çok etkilendi
NTSR Fuarcılık Genel Müdür'ü Serkan Tığlıoğlu da, "Türkiye deniz ticaretinde son yıllarda çok ciddi başarılar gerçekleştirdi. Dünya gemi inşa sanayinde ilk 5'de yer alan sektör, deniz lojistiği ve gemi-tersane işletmeciliği konularında da en büyükler arasında yer almaktadır. Tüm bu olumlu gelişmeler ve kaydedilen hızlı büyüme 2008'in son 3 ayında yaşanan global krizin etkileriyle yavaşlamış gibi görünse de, denizcilik sektörü 2009'u Europort İstanbul 2009 fuarını yeni bir fırsat aracı olarak görüyor. Bu yıl 200 katılımcı, 40 ülkeden 600 marka hedefliyoruz" dedi.
Türkiye'nin deniz ticaretinde yarıştığı ülkelerin büyük çoğunluğunun ABD'de yaşanan finans krizinden daha fazla etkilendiğini belirten Tığlıoğlu, sözlerine şöyle devam etti: "ABD'de yaşanan kriz kuşkusuz Türkiye dahil pek çok ülkeyi her sektörde olumsuz etkiledi. Ancak, denizcilik sektörü için bu durum fırsata dönüştürülebilir. Rakip ülkeler ABD'de yaşanan finansal krizde ciddi kayıplara uğrarken Türk denizcileri, kazançlarını yeni tersanelere, yeni üretim merkezlerine ve yeni lojistik yatırımlarına yapmış olmanın avantajını yaşamaktadır şu an. Daha ucuza ve daha kısa sürede gemi inşası gerçekleştirebilen Türk denizcilik sektörü, aynı zamanda 2009'da 2. el gemi ve yeni inşalar da öne çıkacaktır. Europort İstanbul 2009 fuarı, Türk denizcilik sektörünün tüm avantajlarını yerli ve yabancı firmalara, aracılara, brokerlara sunmak için önemli bir fırsat yaratmaktadır. Bu yıl, yabancı ziyaretçiler de önemli artış beklemekteyiz. NTSR Fuarcılık ekibi bu konuda uzun süredir ciddi bir çalışma yürütmektedir."
