Özel Güvenlik Yasası, IMO ve ISPS

Korunma temeli gereksinimlerden biridir. İnsan oğlu var olduğu günden itibaren bir nedenle bir şeye veya türdeşlerine karşı kendini ve bağlılarını koruma durumunda kalmıştır.

21.YY’da bu durum elbette ki ilk çağlara göre değişim göstermiştir.Tehdit algılaması sınırları aşmış kıt’alar arasına erişmiştir. Dünya eskisi kadar büyük değildir.Çok uzaklarda olan ve gelişen hadiselere kayıtsız kalmak mümkün olmamaktadır.Militarizmin bittiği militanizmin geliştiği bu çağda tehdit her an her yerde size kadar erişebilmektedir.Tüm bu olan biteni irdelemek ve bir parçada olsa ayaklarımızı suya erdirmek zorunluluğumuz vardır.Terörün ve tedhişin tanımı BM dilinde bu şekilde yapılmıştır.

TERÖR; kavram olarak "korkutma,yıldırma"ve tedhiş anlamına gelmektedir.ancak bu korkutma ,yıldırma ve tedhiş,yoğunluk olarak oldukca büyük çaplı ve birey ya da bireylerin ruhsal yapılarını birden bire kaplayan korku durumunu ve şiddet halini ifade etmektedir

TEDHİŞ ; Hadefi belli çoğu kez rast gele olmayan menfi saldırılar ile , can ve mal kaybına yol açmak , korku vermek , sindirmek , dehşet salmak , hedefindekini eylemlemek ile sınır çekilmiştir. Ancak terörle yakın bir kavramdır , veya terör odur diye yorumlanıyor , veya öyledir sanılıyor .

Ancak tedhiş dedikleri eylemler çoğu kez toplum içinde vuku bulduğu için , hedefi belirsiz bir eylem olup kendini tanıtır .

Tedhişin anlamı , hedefi belli bir eylemdir , yani kime zarar verileceği seçilmiştir , fiil alanı belirlenmiştir , hedef dışındakiler eylem için seçilmemiş veya tutulmamıştır .

Oysa tedhişli eylemler diye tanıtılanlar , hep masum insanların zarar gördüğü için , bu tür eylemlerde hedef seçimi olmadığı gözlenir .

Tedhiş diye tanıtılan eylemlerde hedef seçimi olmadığı için , yani eylemcinin kast etmediği tarafların zarar görmesi , o tedhiş tanımını zorlaştırır , çünkü hedef belirsizliği söz konusudur .

Başa bir değişle tedhişin ne olduğunu bilmeden , tedhiş kelimesi kullanılmıştır . tekrarala hatırlayalım ; tedhiş hedefi dışındakilere zarar vermeden mal , can kaybı ve korku verme de dahil bir eylemdir der ..

Haşhaşinlerle başlayan ve korku veren süreç,devekuşu misali davranmakla bizleri es geçmemektedir.terörden çok çekmiş bu ülke insanı farklı bir boyutta farklı bir nedenle dünyanın bir başka ucunda aynı tarz hallere maruz kalmaktadır.Gemilerimiz ve denizcilerimiz Somali kıyılarında korsanların ve Silahlı soyguncaların saldırılarına uğramaktadırlar.Korsanlık faaliyetleri Cenevre Sözleşmesi uyarınca terör eylemi sınıfına sokulmuştur. Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) zaman zaman konuya dikkat çeker şekilde Gemi Şirketlerine,Gemi Çalışanlarına ve Bayrak Ülke Hükümetlerine tavsiye kararları iletmektedir.Temel şablonu 12 ARALIIK 2002’de ISPS CODE (Uluslararası Gemi ve Liman Tesisi Güvenlik Kodu) ile atılan bu önlemler silsilesi ekleriyle (SOLAS 74 ) geliştirilmiş değişen haller için ise, yapılan toplantılarda alınan kararların taraf ülkelere tavsiler olarak sunulmasıyla sürekli güncellenmişitir.Birleşmiş Milletlerin alt komisyonu olan bu örgütün yayınladığı ve Türkiye’nin imza koyarak taraf olduğu bu güvenlik protokolünün temel amacı; güvenlik tehditlerini tespit etmek /değerlendirmek ve uluslararası ticarette kullanılan gemileri ve liman tesislerini etkileyen güvenlik tehditlerini önleyici önlemler almak amacı ile taraf Devletler,Devlet kuruluşları,yerel makamlar ve denizcilik ve liman endüstrileri arasındaki işbirliğini kapsayan uluslar arası bir yapı tesis etmek ve en temelde yolcuların,mürettebatın ve geminin güvenliğini tehdit eden terörist hareketlerin önlenmesine yönelik işlemlerin ve önlemlerin gözden geçirilmesi ve güncel tutulmasıdır.

IMO’nun yayınladığı bu protokolun uygulama yöntemleri bazı bölümlerde kurallara bağlanmış bazı bölümlerde ise uygulatıcıların hayalgücüne bırakılarak olabilecek saldırılara karşı sınırlama ve sabit metod yerine önlemlerin en üst seviyede tutulmasını sağlamaya yönelik olarak insiyatife bırakmıştır. Kodun doğru algılanması bu nedenle çok önemlidir.Bizde bu tür olaylar olmaz demek yanlıştır. Güvenlik savsaklamaya ve yasak savmacı bir mantığın eline bırakılamaz “Sarıkamış “ zihniyetiyle güvenlik tesis edilemez en basit şekliyle; Kod liman güvenlik personelinde dalış yapabilme sualtı arama kurtarma ve arama bulma performansı arar irdelendiğinde görülmüştür ki bu yeteneğe haiz bir güvenlik elemanı henüz yoktur.Liman ağızları açık yara gibidir.Botlu bir devriyenin teşkil edilmesinde elbette büyük bir fayda vardır.Ancak böyle bir uygulama henüz yaygın değildir. En küçük bir ihmalin suistimal edilebileceği her an akılda tutulmalı bu nedenle her detay sürekli gözden geçirilerek risk analizleri bir çeklist doğrultusunda değil,tazelenen gözlem ve tespitlere dayalı olarak güncellenmelidir.5188 sayılı özel güvenlik yasası temel eğtimdir. Bu durum alınan eğitimin kafi derecede olduğu şeklinde değerlendirilmemeli temel eğitimi alan her güvenlik personeli yeter seviyede güvenlikçidir denmemelidir. Eğitimde devamlılık güncelleme ve tazeleme esasatır.Duruma dayalı eğitimler yaptırılmalı simülasyon çalışmalarıyla bilgi, fiziksel beceri ve meleke devamlı suretle geliştirilmelidir.

Ülkemiz milli değerleri için durum böyle iken uluslararası sularda seyreden bayrak gemilerimiz hukuki olarak yüzen toprak parçalarımız,yılda 22 000 geminin geçtiği 3 400 km’lik kıyı uzunluğuna sahip bir bölgede kendi payına düşen kadarıyla saldırıya uğramaktadır.en iyi savunma her zaman taarruzdur. sSavunma tedbirlerinin agresif olma zorunluluğu vardır.Bunun böyle olmadığı durumlarda her zaman koşulları saldırgan belirler.Koyun sürüsü görüntüsü veren bir kıtlenin kaderi istinasız saldırganın ellerindedir.Somali Hükümeti duyurusunda korsanların yakın zamanda savaş baronlarına döneceğini duyurmuştur.Teknolojiyi en az düzenkli ordular kadar kullanmaya başlamışlardır.Bu nedenle Ulusal çıkarlarımız gereği korumanın yerinde ve saldırı olabilecek mahalde yapılması,bu tedbirlerinde uluslararası hukuk zemininde dayanak bulması gerekir. O yasal dayanaklarda şunlardır;

İÇİŞLERİ BAKANLIĞI,EMNİYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 11.01.2008 GÜN VE B.05.1.EGM.0.11.08.01/208_16124 SAYILI,ULUSLAR ARASI KARASULARDA SEYREDEN GEMİLERE ÖZEL GÜVENLİK İZNİ VERİLMESİ KONULU TALİMATIB İRLEŞMİŞ MİLLETLER,ULUSLARARASI DENİZCİLİK ÖRGÜTÜ (IMO) ‘NUN 16 HAZİRAN 2009 GÜN,MSC.1/Circ 1332 VE T2_MSS/2.11.4.1 REF NOLU SOMALİ KIYILARINDA GEMİLERE KARŞI KORSANLIK VE SİLAHLI SOYGUN KONULU TAVSİYE KARARLARI YAZISI BİRLEŞMİŞ MİLLETLER, ULUSLARARASI DENİZCİLİK ÖRGÜTÜ (IMO)’NUN 23.HAZİRAN 2009 GÜN,MSC.1/Circ 1334 VE T2.MSS/2.11.4.1 REF NOLU GEMİLERE KARŞI KORSANLIK VE SİLAHLI SOYGUN, GEMİ VE GEMİ İŞLETMECİLERİNE REHBERLİK.GEMİ YÖNETENLERİ VE MÜRETTEBAT İÇİN KORSANLIK VE SİLAHLI SOYGUN EYLEMLERİNİ ÖNLEME VE BASTIRMA YÖNTEMLERİ KONULU TAVSİYE KARARLARI YAZISI BİRLEŞMİŞ MİLLETLER, ULUSLARARASI DENİZCİLİK ÖRGÜTÜ (IMO)’NUN 26 HAZİRAN 2009 GÜN,MSC.1/Circ 1333 VE T2.MSS/2.11.4.1 REF NOLU GEMİLERE KARŞI KORSANLIK VE SİLAHLI SOYGUN,KORSANLIK VE SİLAHLIU SOYGUNLARIN ÖNLENMESİ VE BASTIRILMASI İÇİN HÜKÜMETLERE TAVSİYELER KONULU TAVSİYE KARARLARI YAZISI BİRLEŞMİŞ MİLLETLER, ULUSLARARASI DENİZCİLİK ÖRGÜTÜ (IMO)’NUN YAYINLADIĞI VE TARAF OLDUĞUMUZ ISPS COD UYGULAMASI VE EKLERİ CENEVRE SÖZLEŞMESİ, DENİZDE ÇATIŞMA KURALLARI CENEVRE’DEKİ SİLAHLI KUVVETLERİN DEMOKRATİK DENETİMİ MERKEZİ’NİN ÖZEL GÜVENLİK ŞİRKETLERİ VEYA ÖZEL ASKERİ ŞİRKETLER KONULU YAZILARI. Bahse konu dökümanlar incelendiğinde görülecektir ki. Gemilerimizin seyir sırasında silahlı özel güvenlik ekiplerince korunması tavsiyesi bir takım çekincelerle birlikte Hükümetlere tavsiye edilmiştir.Ticaretin güç bela yapıldığı şu günlerde birde bu takım sebeplerle sekteye uğramasına izin verilmemelidir.Malezya Hükümetinden,Fransız lejyonlarından yada ABD’li özel güvenlik firmalarında hizmet satın almaya gerek yoktur. Denizcilik Müsteşarlığı yaptığı incelemede emsal uygulamayı veri kabül etmiştir. İçişleri Bakanlığı 11.01.2008 tarihli talimat yazısında yolcu gemileri için talep edilen özel güvenlik personeli isteğini kıymetlendirmiş ve yerinde görmüştür.Yolcu gemileri için yapılan bu talebin Ticari gemiler içinde uygulanması son derece yerinde bir uygulama olacaktır.

Sonuç olarak her alanda güvenlik önlemleri işinin ehli ve sahayı çok iyi bilen ekiplere bırakılmalıdır. Hukukun tüm lehte maddeleri son kertesine kadar kullanılmalı en küçük bir boşluk dahi bırakılmamalıdır. Hava taşımacılığında gizli güvenlik uygulaması o sahada elbette kullanılmalıdır. İnsan hayatı insafa terk edilemeyeceği gibi Milli Servette aynı oranda kıymetlidir. Aracının teyibini söküp evine götüren zihniyet bilmnelidir ki servetinin geri kalanı kapının önünde ve savunmasızdır.

Sinan KÖROĞLU KORUMA VE KOLLUK KUVVETLERİ EĞİTMENİ 0532 6434537 0232 2777758 skoroglu66@hotmail.com