Türkiye ile Rusya arasında son yıllarda artan dış ticaret hacmi, yeni birtakım ticaret hatlarını gündeme getirdi. İki ülke arasındaki ticarette yeni bir limanının öne çıkarılması hedeflenirken, ortak işletilecek bir lojistik üs kurulması sürecine de hız verildi. Soçi Limanı'nı yük gemilerine kapatmaya, Novorissiysk Limanı'nı turizme açmaya hazırlanan Rusya, Kavkaz Limanı için de Türkiye ile işbirliği yapmayı planlıyor.
Dış ticaret istatistiklerine göre Rusya, Türkiye'nin birinci, Türkiye ise Rusya'nın beşinci büyük ticari ortağı konumunda. 2009 yılında Türkiye'nin Rusya'ya ihracatı 3.2 milyar dolar olurken, Türkiye'nin ithalatı, büyük bir bölümü doğalgaz ve petrol olmak üzere, 19.7 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Türkiye'den Rusya'ya yapılan ihracatta kullanılan limanların başında Novorissiysk, Soçi, Gelincik ve Tuapse limanları geliyor. Ancak Rusya, sahip olduğu limanlara yönelik yeni birtakım arayışlar içine girmiş durumda. 2014 Kış Olimpiyatları'na hazırlanan Rusya, en önemli turizm kenti olan Soçi'deki limanı 1 Eylül 2010'da yük gemilerine kapatacak. Rusya, yine Türkiye'nin önemli ihracat üslerinden biri olan ve özellikle yaş sebze meyve ihracatının yapıldığı Novorissiysk Limanı'nı da önümüzdeki dönemde daha çok turizme yönelik kullanmayı planlıyor.
Ortak üs kurup işletelim
Rus tarafının Türkiye'ye sunduğu yeni liman ise Kavkaz. Hali hazırda işler durumda olan limana yeni birtakım yenileme ve genişletme yatırımları yapılacak. Edinilen bilgiye göre Rusya Ulaştırma Bakanlığı, Kavkaz Limanı için 100 milyon dolarlık bir bütçe ayırdı. Federal programa göre limanın 2012'de tamamlanması planlanıyor. Türkiye ile dış ticaretinde yeni bir üs olarak öne çıkardığı Kavkaz Limanı ile ilgili planını ve teklifini sunmak üzere Türkiye tarafıyla yoğun bir temas içine giren Rusya, geçen ay İstanbul'da yapılan basına kapalı bir toplantıda planın detaylarını açıkladı.
Türkiye tarafından Dış Ticaret Müsteşarlığı, Türkiye İhracatçılar Meclisi, Uluslararası Nakliyeciler Derneği, Denizcilik Müsteşarlığı ve Ulaştırma Bakanlığı temsilcilerinin katıldığı toplantıda taraflar taleplerini masaya yatırdı. Plana göre seferler Samsun Limanı ile Kavkaz Limanı arasında yapılacak. Toplantıda Ro-Ro taşımacılığı başta olmak üzere denizyolu ile mal sevkıyatında yoğunluğun Novorissiysk'ten Kavkaz Limanı'a kaydırılması konusu öne çıktı.
İki tarafın talep ve önerileri, Karma Ekonomik Komisyon Protokolü'ne de girdi. Toplantıda Rus tarafı, ‘Türk-Rus Ortak Lojistik Merkezi' kurulması amacıyla söz konusu limana yakın bir araziyi tahsis etmeye hazır olduğunu da açıkladı. Kurulacak lojistik üssün yönetimini Türkiye ile birlikte yürütmeyi planlayan Rus tarafı, finansmanın ise Türkiye tarafından yapılmasını istedi. Toplantıya katılan bir yetkili, "Artan ticaret potansiyeline bakıldığında Karadeniz Bölgesi'nde bir lojistik merkezi elzem hale geldi. Türkiye tarafı da plana sıcak bakıyor" dedi.
Limana yatırım yapmak gerekir
Kavkaz Limanı'nın mevcut durumda ihtiyacı karşılar düzeyde olmadığını ifade eden Uluslararası Nakliyeciler Derneği Başkanı Tamer Dinçşahin, Kavkaz Limanı'nın yanı sıra Novorissiysk Limanı'nın da işler konumda tutulması gerektiğini söyledi. Kavkaz Limanı'nın potansiyel olarak uygun ve rahat bir liman olduğunu anlatan Dinçşahin, Türkiye'nin artan dış ticareti için bir merkezin oluşturulmasının önemine dikkat çekti.
Samsun'dan Novorissiysk Limanı'na Ro-Ro seferleri düzenleyen Karadeniz Ro-Ro Genel Müdürü Ali Gülkanat ise Rus tarafının Kavkaz Limanı'na yatırım yapması gerektiğini ifade etti. Gülkanat, lojistik bir üssün kurulması durumunda özellikle tarımsal ürün ihracatının daha düzenli ve güvenli bir biçimde yapılabileceğini söyledi.
Editör: TE Bilişim
