Kıbrıs Deniz Bilimleri Vakfı'nın KKTC Balıkçılığı ile ilgili RaporuKıbrıs Deniz Bilimleri Vakfı Başkanı Profesör Işık Koray, KKTC’de balıkçılığın gelişmesi için balıkçı barınaklarının iyileştirilmesi, daha büyük balıkçı teknelerinin kullanılması ve ton balıkları için uluslararası kuruluşun verdiği kota konusunun çözüme kavuşturulması gerektiğini söyledi.KKTC’de balıkçılığın karşı karşıya bulunduğu en büyük sorunun, balıkçı barınakları ile balıkçı teknelerinin boyutu olduğuna işaret eden Koray, KKTC’de yetkililerin balıkçılığa gereken ilgiyi göstermediğini savundu.Işık Koray, vakfın Avrupa Komisyonu’nun destek ekibi ile birlikte KKTC’de balıkçılık (balık avı) ve aqua kültürünün (balık yetiştiriciliği) geliştirilmesi amacıyla hazırladığı raporla ilgili TAK muhabirine açıklamalarda bulundu.KKTC’nin bir ada ülkesi olmasına rağmen balıkçılık ve aqua kültür sektörüne gereken yatırımın yapılmadığını, bunun yanında Avrupa Birliği tarafından Kıbrıs Türklerin kalkınmasına yönelik hayata geçirilen 259 milyon Euro’luk yardım programında tarım, hayvancılık ve arıcılığın bulunmasına rağmen yakın geçmişe kadar balıkçılık ve aqua kültürünün bulunmadığını kaydeden Koray, vakfın girişimleri sonucu balıkçılık ve aqua kültür sektörünün de programa dahil edildiğini, böylece bu iki alanın program çerçevesinde kırsal kesimin kalkınmasına yönelik ayrılan 5 milyon Euro’luk hibe programından yararlanabileceğini belirtti.Balıkçılık (balık avı) ve aqua kültürünün (balık yetiştiriciliği) geliştirilmesi amacıyla hazırlanan söz konusu raporun, balıkçılığın AB Destek Programı’na dahil edilmesi amacıyla hazırlandığını kaydeden Koray, raporda KKTC’deki balıkçılığın durumunun incelendiğini ve Güney Kıbrıs ile mukayese edildiğini ifade etti. Raporun içeriği hakkında da bilgi veren Koray, balıkçılıktaki en ciddi sorunun barınakların durumu, barınaklarda elektrik altyapısının eksikliği, buzlukların bulunmamamsı ve balıkçı teknelerinin küçük olması olduğunu belirtti Koray, ülke genelinde 16 balıkçı barınağı bulunduğunu, ancak neredeyse tümünün durumunun çok kötü ve su derinliğinin büyük balıkçı gemileri için yetersiz olduğunu kaydetti. Ülkede 269 balıkçı teknesi bulunduğunu ve bunların ortalama boyunun 8 metre olduğunu ifade eden Işık Koray, “Balıkçılığın gelişmesi için daha büyük teknelere ihtiyaç var” dedi.“Bin 667 ton balık ithal ediliyor”Ülkede faaliyet gösteren iki balık çiftliğinin bulunduğunu kaydeden Koray; yüzde 73’ünün avcılık, yüzde 27’sinin de aqua kültür olmak üzere piyasaya sürülen toplam balık miktarının 547 ton olduğunu, buna karşılık bin 667 ton balık ithal edildiğini söyledi.Adanın toplam kıyı şeridinin yüzde 50.6’sının KKTC’de olmasına rağmen, balık üretiminin Güney Kıbrıs’ta daha fazla olduğunu ifade eden Koray; Güney Kıbrıs’ta yılda yüzde 63’ü aqua kültür olmak üzere, 5 bin 705 ton balığın piyasaya sürüldüğünü kaydetti.Güney Kıbrıs’ta balıkla ilgili dondurma, dumanlama, marine ve tuzlama gibi işlemlerin de yapıldığını ifade eden Koray, bin 350 kişinin balık sektöründe çalıştığını söyledi.“Kota konusu halledilmeli”Ton balık türlerinin korunması görevini üstlenen devletlerarası bir kurum olan Uluslararası Atlantik Ton Balıklarını Koruma Komisyonu (ICCAT) tarafından Kıbrıs’ın tümü için yılda 130 bin ton Ton balığı avlama sınırı getirildiğini, ancak bunun tümünün de Güney Kıbrıs tarafından kullanıldığını belirtti.“KKTC yetkilileri, kotadan pay almak için gerekli çabayı göstermedi” diyen Işık Koray, örneğin Tayvan’ın tanınmamış olmasına rağmen ısrarlı mücadeleleri sonucu Avrupa Komisyonu’ndan kota almayı başardığına dikkat çekti. Bu konunun devlet politikasına dahil edilmesi gerektiği görüşünü belirten Koray, “Kota sorununun halledilmesi şart” dedi.Akdeniz’in doğusunda Orkinos türü ton balıklarının diğer bölgelere göre bir ay önceden doğurduğunu ve suyun daha sıcak olmasından dolayı daha erken şişmanladıklarını ifade eden Koray, Doğu Akdeniz’in aqua kültürü için büyük imkanlar sunduğunu, ancak öncelikle kota meselesinin halledilmesi gerektiğini kaydetti.Işık Koray, Yeşil Hat Tüzüğü çerçevesinde Güney Kıbrıs’a 22 ton balık satıldığına ve 169 bin Euro gelir elde edildiğine de işaret etti.Koray bu arada, ülkede balıkçılık ve aqua kültürü konusunda araştırma yapacak bir enstitü kurulması gerektiğini, ada ülkesi olan KKTC’deki üniversitelerde bu alanda bir bölüm olmamasının ciddi bir eksiklik olduğunu kaydetti.