Moskova, Karadeniz'de ikinci boru hattı için Ankara'dan izin istedi   
 
Rus şirketi Gazprom, Avrupa'ya doğalgaz sevkiyatını kesintiye uğratan Ukrayna'yı devre dışı bırakmak için harekete geçti. Karadeniz'de Mavi Akım'ın dışında ikinci boru hattı inşa etmek için resmî başvuru yapan şirket, Türk karasularında da mühendislik çalışması yapmak için izin istedi.   

Şubat başında yapılan başvuru Ankara'da sürpriz olarak karşılanırken, bakanlıklar arasında kimin nihai izni vereceği hususunda yazışmalar başladı. Zaman'ın edindiği bilgilere göre, Rus şirket, Karadeniz'deki Türk bölgesinde fizibilite çalışması yaparak boru hattının güzergâhını belirleyecek. Rusların, halen işletmede olan Mavi Akım paralelinde bir hat planlaması bekleniyor.

Rusya ile Ukrayna arasında yılbaşında yaşanan 'doğalgaz fiyatı ve boru hattı kirası tartışması' krize dönüşmüştü. Avrupa'ya gaz akışını durdurması, 'Rusya'nın doğalgazda güve-nilir ülke olmadığı' tartışmalarına sebep olurken gaz alamayan ülkeler tazminat istemeyi gündeme taşımıştı. Bakanlık kaynakları söz konusu hattın Türkiye'yi devre dışı bırakan Güney Akım mı, yoksa ikinci bir Mavi Akım hattı mı olup olmadığıyla ilgili bilgi vermedi. Hattın işletmeye alınması durumunda Avrupa'ya doğalgaz iletiminde yeni bir güzergah açılmış olacak.

Rusların yaptığı yeni başvuruya Ulaştırma Bakanlığı "Deniz güzergahı olduğu için kendi görev alanına ait bir proje olduğu" notunu düşerken, Enerji Bakanlığı halen inceliyor. Kabotaj Kanunu gereği denizlerdeki faaliyetler, Ulaştırma Bakanlığı görev alanına giriyor. Denizcilik Müsteşarlığı da aynı bakanlığa bağlı. Rusya ile Ukrayna arasında yılbaşında yaşanan "Doğalgaz fiyatı ve boru hattı kirası tartışması" krize dönüşmüştü. Avrupa'ya gaz akışını durdurması, "Rusya'nın doğalgazda güvenilir ülke olmadığı" tartışmalarına sebep olurken gaz alamayan ülkeler tazminat istemeyi gündeme taşıdı.

Rusya, mücbir sebep ilan ederek tazminat taleplerine önce karşı çıkmış, kısa süre sonra ise imajını düzeltmek için bunu kabul etmişti. Rusya, Ukrayna'yı devre dışı bırakacak projeleri öne çekerken Avrupa Birliği de alternatif güzergah olan Nabucco projesini hızlandıracağını açıklamıştı.

Münhasır bölge 200 mil ile sınırlı

Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi'nde münhasır ekonomik bölge 'Deniz yatağı üzerindeki sularda, deniz yataklarında ve bunların toprak altında canlı ve cansız doğal kaynaklarının araştırılması, işletilmesi, muhafazası ve yönetimi konuları ile; aynı şekilde sudan, akıntılardan ve rüzgârlardan enerji üretimi gibi, bölgenin ekonomik amaçlarla araştırılmasına ve işletilmesine yönelik diğer faaliyetlere ilişkin egemen haklar' olarak tanımlanıyor. Bu alanı da karasularının ölçülmeye başlandığı esas hatlardan itibaren 200 deniz mili (yaklaşık 370 kilometre) olarak belirliyor.

Karadeniz'in genişliğinin 615, uzunluğunun bin 148 kilometre olduğu dikkate alınırsa, ekonomik bölgelerin tartışma konusu olduğu ileri sürülüyor. Karadeniz'de münhasır ekonomik bölge kullanımı, Türkiye ile dönemin Demirperde ülkesi Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği (SSCB) arasında Haziran 1978'de imzalanan bir anlaşmaya dayanıyor.

Söz konusu anlaşmaya 'Karadeniz'de kıta sahanlığı olarak belirlenen sınırın ekonomik bölgelerin de sınırını teşkil etmesi hakkında teati edilen mektupların onayına dair karar' eklendi. Ancak, 1990'lı yıllarda Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla Karadeniz'e komşu ülkeler arasına Ukrayna ve Gürcistan da eklendi. Dolayısıyla Karadeniz'in ekonomik sahası değişti. Karadeniz'i çevreleyen ülkeler olarak Türkiye, Gürcistan, Rusya, Ukrayna, Romanya ve Bulgaristan'ın gerek ekonomik gerekse karasuları sınırları yeniden belirlendi. Ankara "yeni boru hattı Mavi Akım'a paralel olsun" diyor
 

Editör: TE Bilişim