Maliye'nin Umudu Suya Düştü
Yıllık 78 bin TL geliri olan biri yüzde 35’lik vergi dilimine girerken Maliye yaptığı düzenleme ile yüzde 35’lik vergi dilimini 40 bin TL gelire kadar çekmişti. Ancak Anayasa Mahkemesi yeni tarifeyi iptal etti ve gerekçeli kararını açıkladı. Karar öylesine net ve açık oldu ki Maliye’nin “Gerekçeli karar çıksın, yanından dolanacak formül buluruz” umudu suya düştü.
Anayasa Mahkemesi’nin ücretlilerde vergi tarifesini iptal etmesine ilişkin dün yayınlanan gerekçeli kararı Maliye Bakanlığı’nı sıkıştırdı. Vergi gelirlerini artırmak için uğraş veren Maliye Bakanlığı, yüksek mahkemenin iptal kararı üzerine, vergi oranını düşürmeden değişiklik yapmanın yolunu ararken, dün yayınlanan gerekçeli karar Maliye’ye çıkış yolu bırakmadı. Gerekçeli kararda, ücretlilerin vergi oranının düşürülmesi zorunlu tutuluyor.
Mahkeme, gerekçeli kararında, 2006 yılında getirilen yeni gelir vergisi tarifesinin, önceki tarife ile karşılaştırıldığında, yüzde 35’lik dördüncü dilime giren ücretlinin vergi tutarının öncekine göre daha yüksek olduğunu vurguladı. Mahkemenin kararında, “Yeni tarifenin dördüncü dilimine giren ve aynı geliri elde eden yükümlülerin vergi yükü ücretlinin aleyhine değişmiş ve mali güce göre vergilendirme ilkesine aykırı olarak ağırlaştırılmıştır” denildi. Şimdi Maliye’nin söz konusu gerekçeli kararda dikkat çekilen temel unsurları bozmayacak yeni bir tarife düzenlemesine gitmesi gerekecek. Tarifenin ücretlilerin vergi yükünü azaltması ve 6 ay sonra yürürlüğe girmesi gerekiyor.
Az gelire çok vergi
Maliye Bakanlığı’nın hazırladığı yeni tarife “5479 sayılı Gelir Vergisi Kanunu, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun, Özel Tüketim Vergisi Kanunu ve Vergi Usul Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”la getirilmiş ve bu kanun 2006 yılında yasalaşmıştı. Buna göre ücretlilerin yıllık 78 bin TL’yi aşan gelirlerinden yüzde 35 vergi alınırken, yeni tarifede 40 bin TL’yi aşan gelirlerden yüzde 35 vergi alınmaya başlandı. Böylece daha az gelir elde edenler de yüksek orandan vergilendirilmeye başlandı.
Yasaya itiraz eden CHP’nin Anayasa Mahkemesi’ne dava açması üzerine de yüksek mahkeme kararını bu düzenlemenin iptal edilmesi yönünde verdi. Maliye’nin ilk karardan sonra eğilimi, ücret gelirlerinde vergi oranını düşürecek bir tarife değişikliği yapmamak yönündeydi. Gelir İdaresi Başkanlığı, bir yandan Anayasa Mahkemesi kararını yerine getirecek ama bir yandan da gelirlerde bir azalma yaratmayacak şekilde kararı by-pass edecek formül arıyordu. Bunun için de gerekçeli karar bekleniyordu. Ancak Resmi Gazete’de yayınlanan gerekçe “çok açık ve net” olunca Maliye’nin formülü zora girdi.
‘Mali güce göre vergi’ ilkesi dikkate alınmadıYüksek mahkemenin gerekçeli kararında, “Yeni tarife ile ücretlilerin vergi yükü artırılırken diğer gelir vergisi yükümlülerinin yükünün azaldığına” işaret ediliyor. Yüksek mahkeme, yeni gelir vergisi tarifesi ile önceki tarife karşılaştırıldığında, yeni tarifenin ilk üç dilimine giren ücretlinin vergi tutarı önceki tarifeye göre daha düşük iken, yüzde 35 vergi oranlı dördüncü dilimine giren ücretlinin vergi tutarının öncekine göre daha yüksek olduğunu vurguladı. Kararda şöyle denildi:
“Yeni tarifenin dördüncü dilimine giren ve aynı geliri elde eden yükümlülerin vergi yükü, ücret dışı gelir sahiplerinin lehine değişirken ücretlinin aleyhine değişmiş ve mali güce göre vergilendirme ilkesine aykırı olarak ağırlaştırılmıştır. Ücret geliri elde edenlerin mali gücü ile gelirin niteliği ve kişisel durum arasında bağlantı kurulmamıştır. Yasa koyucu vergi oranlarını belirlerken ücret geliri elde eden yükümlülerin ekonomik ve kişisel durumunu göz önüne alacak bir sistem getirmemiştir. Ücret gelirlerinin salt emeğe dayalı elde edilen gelir niteliğinde olması ve vergi baskısının yüksekliği nedeniyle bu geliri elde edenlerin ekonomik durumları ile vergi oranları arasında doğrudan bir bağlantının kurulmaması düşünülemez.”Gülümhan GÜLTEN / VATAN
Eski tarife
Yıllık gelir Vergi (%)
0 - 6.600 15
6.600 - 15.000 20
15.000 - 30.000 25
30.000 - 78.000 30
78.000 - fazlası 35
İptal edilen tarife
Yıllık gelir Vergi (%)
0 - 7.000 15
7.000 - 18.000 20
18.000 - 40.000 27
40.000 - fazlası 35
